Allerji

Günümüzün önemli hastalıklar grubunu oluşturur. Oldukça geniş bir yelpazeyi içerirler. Solunum yolu, mide – bağırsak sistemi, deri gibi. Alerjen dediğimiz dış etkenler solunum yollarını etkilediklerinde saman nezlesi, hapşırık, gözlerde sulanma, kaşınma veya bazen astım gibi nefes darlığı, öksürük nöbetleri ile seyreden hastalıklara neden olabilir. İnek sütü ile beslenmelerde kusma – ishallerin oluşu, mide bağırsak sistemini etkileyen alerjik mekanizma ile oluşur. Çocukta solukluk, iştahsızlık, büyümede gecikme gibi bulgular fark edildiğinde doktora başvurulduğunda yapılan bir kan tablosu değerlendirmesi ile nedene yönelik bir tedavi oldukça kolaydır.

Altıncı Hastalık

Egzantem subitum da denilen altıncı hastalık, hemen bütün bebeklerin ve çocukların geçirmesi mümkün olan, sekim seyirli döküntülü bir virüs hastalığıdır. 3 – 4 gün yüz, boyun ve gövdede topluiğne başı gibi kırmızı döküntülerle seyreder. Kol ve bacakları genellikle tutmaz. Döküntü ateş düştükten sonra belirir. Daha çok süt çocuğu ve oyun çocuğu döneminde görülür. 2 – 3 günde döküntüler kaybolur.

Apandisit

Appendiksin ağzında bir daralma ya da kapanma oluşursa, ucundaki çıkıntı iltihaplanır. İltihaplanmış appendiks zamanında ameliyat edilmezse, iltihap karın boşluğuna kadar ulaşabilir. Böyle bir durum hayati tehlike demektir. Özellikle küçük çocuklarda apandisit hastalığının anlaşılması kolay değildir. Dört yaşın altındaki çocuklarda pek sık görülmese de şiddetli karın ağrılarında apandisitten şüphelenilmelidir. Şiddetli ve giderek artan karın ağrıları alarm demektir. Böyle bir durumda hemen doktora başvurulmalıdır

Arpacık

Gözkapağı bezinin iltihaplanmasıyla oluşur. Çoğu zaman arpacık alt göz kapağının kenarındadır. Pek sık rastlanmasa da göz kapağının iç kısmında oluşan arpacıklar tehlikelidir. Bu tür arpacıklar göz boşluğunda iltihaplanmaya neden olabilir. Arpacık olan göz ağrır ve kenarında kızarıklık oluşur. Arpacığın ailenin diğer fertlerine bulaşmaması için, çocuğun tedaviden önce ve sonra ellerini yıkaması ve kendisine ait bir havluyu kullanması sağlanmalıdır.


Arpacık Belirtileri

Arpacık evde tedavi edebileceğiniz kirpik kökünde oluşan bir enfeksiyondur. Bir hafta içinde kendi kendine iyileşebilir. Günde 4 kez 20 dakikalık ılık kompres uygulanabilir. Genel temizlik kurallarına uyulması ile bu sorundan uzak kalmak mümkündür.

Belirtileri
Göz kapaklarında kırmızılık ve içi dolu, ağrı veren, küçük başlı bir şişlik gözlenir. Eğer bir hafta içinde iyileşmezse ve göz çevresi tamamen kızarmışsa doktorunuza danışmalısınız.

Astım

Hekimler tarafından alerjik astım ve alerjik olmayan astım olarak ikiye ayrılır. Çocuklar genellikle bunların karışımı olan türden şikayetçidirler. Alerjik astımda bronş mukozası çiçek tozu, evlerdeki tozda bulunan akarlara ya da hayvan tüylerine karşı tepki gösteriri. Alerjik olmayan astım ise enfeksiyonlar, soğuk, kuru hava, egzos, yorgunluk yada ruhsal sorunlardan dolayı ortaya çıkabilir. Astım kalıtsaldır. Astım hastası çocuklarda saman nezlesi ve egzama gibi belirtiler genellikle bir arada görülür. Astım normalde şiddetli öksürük ve zorlukla çıkan uzun süreli hırıltılı nefes verme gibi belirtilerle kendini gösterir. Bronşlar balgamla doludur. Bronşların kendilerini kasmalarından dolayı çocuğun balgamdan öksürerek kurtulması mümkün değildir. Gerçek bir astım krizi ürkütücüdür. Çocuk zorlukla soluk alır, nefes almaya çabalar, oksijen yetersizliğinden dolayı dudakları morarabilir. Burada önemli olan krizi engellemektir. Bu da çocuğun üzerindeki ailevi problemleri azaltarak ve krize neden olabilecek sebeplerden kaçınarak gerçekleşebilir. Bir kriz anında çocuğa gerekli ilaçlar verilmeli ve doktora ya da hastaneye götürülmelidir.


Astımlı Çocuk İçin Öneriler

Havayollarının daralmasıyla solunumu güçleştiren nöbetlerle gelen kronik akciğer hastalığıdır. Nedenleri alerjiye ya da ailede olup olmadığına bağlı olabilir. Nöbetler şeklinde gelebilir ve özellikle geceleri öksürük artar eğer soğuk algınlığı da varsa ciddi soluma güçlüğü ve hırıltı oluşur. Çocuğunuzun ilk astım nöbeti ise doktorunuza mutlaka danışın.

Tozlar, kuştüyü yastıklar, polenler, sigara dumanı ve hayvan kılları, astım nöbetlerini şiddetlendirebilir. Bu ortamlardan çocuğunuzu uzak tutun.

Aşılar

Bebek doğduğunda onu bulaşıcı ve tehlikeli hastalıklara karşı koruyacak aşılara başlanır. Aşı zayıflatılmış veya öldürülmüş hastalık üreten mikrobun zararsız halidir. Çok özel durumlar hariç, geçirmekte olduğu basit gribal enfeksiyonlar ve 38 C’nin altında ateşle seyreden hastalıklar aşı programının aksamasına neden olmaz. Yapılan aşının cinsine göre ateş yükselmesi, aşı yapılan yerde şişlik ve vücutta döküntü olabilir

Aşı Takvimi

YAŞ AŞI
DOĞUM Hepatit B
1. Ay Hepatit B
2. Ay Difteri, BCG BoğmacaTetanoz, Menenjit Çocuk felci (Polio)
4. Ay Difteri BoğmacaTetanoz, Menenjit Çocuk felci (Polio)
6.Ay Hepatit BDifteri, BoğmacaTetanoz, Çocuk felciMenenjit
9. Ay Kızamık, KızamıkçıkKabakulak
18.Ay DifteriTetanozÇocuk felci (Polio)Boğmaca
4-6 Yaş Tetanoz, BCG PPD
11- 12 Yaş TetanozDifteri, MMR


Aşıya Karşı Reaksiyon

Çeşitli aşı maddeleri ve aşı çeşitlerine (iğne veya ağızdan alınan aşılar) karşı her çocuğun reaksiyonu farklıdır. Hafif bir reaksiyon çoğu zaman zararsızdır. Bazı durumlarda aşının tuttuğuna işarettir, çünkü beden virüs veya bakterilere karşı başarılı bir şekilde savaşmaktadır. Aşının başarılı olabilmesi ve herhangi bir komplikasyonu engellemek için, çocuğun, aşı yapılırken sağlıklı olması gerekir. Hafif enfeksiyonların üzerinden iki, daha ağır hastalıkların üzerinden en az altı hafta geçmiş olmalıdır. Aşı zamanında, çocuğun gittiği ana okulunda herhangi bir hastalık varsa, aşı tarihi ertelenmelidir. Çünkü çocuğa hastalık bulaşmış olabilir. Alerjisi veya kronik bir hastalığı olan çocuklarda önce hekime danışılmalıdır. İğneyle yapılan aşılarda (aşının türüne bağlı değil), iğne yapılan yerde şişme ve kızarma olur. Bu zararsızdır ve kızarma olur. Bu zararsızdır ve çocuğun canı yanmaz. Genel olarak aşılardan sonraki reaksiyonlar şöyledir:

Boğmaca aşısında 6 – 72 saat sonra ateş ve bulantı olur. Ender olarak huzursuzluk ve kasılma nöbeti olabilir.

Tetanoz: En sık görülen reaksiyon, aşı yapılan bölgede şişmedir. Ender olarak ateş görülebilir.

Dizanteri: Hafif ateş.

Çocuk felci: Hafif ateş, ishal, baş ağrısı, yorgunluk.

Tüberküloz: Aşı yapılan yerde (sol kalçanın dış kısmı) altı hafta sonra morluk, bezelye büyüklüğünde bir beze oluşur. İyileştiğinde yara izi kalır. Kasıkta küçük bir lenf boğumu da oluşur.

Kızamık, kabakulak, kızamıkçık: Hafif ateş, kızamıktaki gibi deri döküntüsü, kabakulaktaki gibi tükürük bezi şişmesi görülür. Aşı yeri ellenmemeli, hekime danışılmadan yıkanmamalıdır. Eğer aşıya karşı reaksiyon iki gün içerisinde geçmezse çocuk hekime götürülmelidir. Boğmaca aşısından sonra kasılma nöbeti olursa hemen doktora gidilmelidir. Kasılma nöbeti bir defaya mahsus olabilir. Önlem olarak karma aşı yerine sadece dizanteri ve tetanoz aşısı yapılır. Dizanteri, menenjit, boğmaca, tetanoz, çocuk felci aşılarından üç gün sonra reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Kızamık aşısında reaksiyonlar on gün sonra bile ortaya çıkabilir. Normalde bir veya iki gün sonra bu reaksiyonlar ortadan kalkar.

Aşıların Etkileri, Yapılması Gereken ve Gerekmeyen Durumlar

Aşının zararı var mı?
Aşı uygulandıktan sonra çok nadir olarak vücutta ve aşı yerinde bir takım yan etkiler oluşabilir. Bu yan etkiler çok nadir olmakla birlikte genellikle çok yüksek ateş, aşı yerinde ağrı ve kızarıklık şeklindedir. Bu yan etkiler genelde kısa süreli olup doktor tedavisi gerektirmezler ve annelerin basit önlemler almasıyla kolaylıkla ortadan kaldırılabilir. Aşı uygulaması sonrasında çok nadir olmakla birlikte aşı bileşiminde bulunan maddelere karşı oluşan alerjik ve sistemik reaksiyonlar görülebilmektedir. Ancak bu reaksiyonlar, hastalığın oluşması ile ortaya çıkabilecek ağır sonuçların yanında mukayese edilemeyecek derecede önemsiz kalmakta ve çok daha hafif olmaktadır.

Aşı ile korunabilir çocukluk çağı hastalıkları
Difteri, boğmaca, tetanoz
Çocuk felci
Hemofilus Influenza Tip B (HİB)
Kızamık, Kızamıkçık, Kabakulak
Hepatit B
Hepatit A
Su Çiçeği
Pnömoni (Zatürre)
Grip
Verem

Aşı yapılmaması gereken durumlar
Dünya sağlık teşkilatının yayınladığı bilgilere göre çocuğa aşı yapılması sırasında gözden geçirilmesi gereken durumlar şöyle...
- Lösemi, lenfoma gibi kötü huylu hastalığı olan ve diğer kanserli çocuklar,
- Aktif verem hastaları,
- Ağır derecede zatürree, böbrek yetmezliği, metabolizma hastalıkları gibi hastane tedavisi gerektirecek durumda olanlar,
- Kortizon tedavisi görenler,
- Işın (radyoterapi) tedavisi görenler.
Yukarıda belirtilen hastalığı olan kişilere aşı uygulanıp uygulanmaması ve hangi aşıların uygulanması gerektiği konusunda kararın hastayı izleyen hekim tarafından verilmesi gerekmektedir. Yukarıda belirtilen hastalıklar dışında hastalığı olan ya da sağlam olan tüm bebek ve çocukların aşı takvimine uygun olarak mevsim ayıt edilmeden gerekli tüm aşıları yapılmalıdır.

Ateş

Alışkın olmayan genç anne – babanın fark etmekte geç kalabileceği ve bebek için son derece önemli olan bir semptomdur. Yeni doğan döneminde ateşin yükselmesi kadar düşmesi de enfeksiyon açısından büyük önem taşır. Ateş koltuk altı kasık, rektumdan veya kulaktan ölçülebilir. Rehtal yoldan termometre ile algının 38 derecenin üzerinde, deriden ölçülen ısı da 37.5 dereceden yüksek olması ateş anlamınadır. Ateşi yüksek olan bir bebek veya çocuk titremelerle üşüyor gibi davransa bile, üzeri mutlaka soyulmalı ve eklem yerlerinin iç yüzüne boyuna, kasıklarına ılık su ile kompres yapılmalıdır. Ateşi düşüren ilaçlara başlanıp, ateşi düşmüyor ise doktora danışılmalıdır.