Sosyal Ağlarda Biz
Okul öncesi dönemde uygulanan ve kullanılan sosyal beceri ölçekleri nedir
- Konbuyu başlatan güler k.
- Başlangıç tarihi
aLINTIDIR. iNTERNETTEN BULDUKLARIM BUNLAR İŞİNİZE YARAMASI DİLEĞİYLEE
Temel Tepki Öğretim Yöntemi
Temel Tepki Öğretimi’nde bir uygulamalı davranış analizi yaklaşımı (UDA) ilkeleri kullanılarak beceri öğretimi hedeflenmektedir. Temel Tepki Öğretimi iletişim ve sosyal becerilerde tepkiyi çocuğun elde etmesi yoluyla güdülenmeyi hedeflemektedir . Otistik çocuklarda iletişim davranışlarını uygun şekilde arttırmak için model olma, şekillendirme, çocuğun seçim yapması ve doğrudan pekiştirme kullanılmaktadır.
Videoyla Öğretim Yöntemi
Videoyla model olmayla öğretimde, çocuğa arkadaşlarının ya da kendisinin olumlu davranış örnekleri seyrettirilir. Birçok becerinin öğretiminde etkili bulunmuştur. Sosyal iletişimi başlatma becerilerinin ediniminde etkili bulunmuştur . Günlük yaşam becerilerinin öğretiminde videoyla öğretimin etkili olduğu görülmüştür . Videoyla öğretim bağımsız yaşam becerilerinin öğretilmesinde etkili bulunmuştur. Tuvalet eğitimi ve zarar verme davranışlarını azaltmada videoyla öğretim etkili olarak kullanılmıştır .
Akran Öğretimi
Sosyal beceri öğretimi için kullanılan etkili yöntemlerden diğer birisi akran öğretimidir. Bu çalışmalarda akranlar sosyal beceri göstermek üzere eğitilmekte ve ipucu ve pekiştirme sunarak otistik çocuklara uygun sosyal davranışları öğrenmelerinde destek olmaları beklenmektedir
Sosyal Öykülerle Öğretim
Sosyal öyküler
Gray 1993 yılında sosyal öyküleri geliştirmiştir . Sosyal öyküler, sosyal durumları, sosyal anlamda önemli olan durumlar için ipuçlarını ve bunlar karşısındaki uygun tepkileri otistik çocuklar için açıklayan kısa öykülerdir .Sosyal öykülerin çocuklara rahat bir ortamda sunulması gerekmektedir. Öyküler sunulurken güvenin hissettirilmesi gerekmektedir. Örneğin, uygulamacı “Yemek saatiyle ilgili bir öykümüz var. Şimdi bunu okuma zamanı” diyebilir
Ona Nasıl Yardımcı Olabiliriz
• Çocuktaki olumsuz değişiklikleri dikkate almalı, bu olumsuzluğa neden olan kaynağı araştırmalıyız.
• Kaynak belirlendikten sonra, can sıkıcı durumun yerini, zamanını ve sıklığını araştırmalıyız.
• Çocuğun verdiği tepkileri belirlemeliyiz.
• Çocuğun durumdan duyduğu kaygıları önemsemeliyiz.
• Kaygısını ifade etmesine olanak sağlamalıyız.
• Tüm duygularını açıkça ifade etmesi için sabırla, konuşmasını beklemeli, ona cesaret vermeliyiz.
• Durumla ilgili çözüm önerilerini birlikte değerlendirmeliyiz.
• Ona güvendiğimizi göstermeli, cesaretlendirmeliyiz.
• Yaşadığı sıkıntıya duyarlı olmalı, hissettiklerini paylaşmalıyız.
• Kendisini ezen çocuğa aynı şekilde davranması yönünde öğütler vermemeliyiz.
• Sınıf içi (okul içi) arkadaşlık ilişkilerini gözden geçirmeliyiz. (Eğer çocuğun kendine güveni azsa ya da çocuk pasifse, tamamen aktif, güçlü çocukların arasına yerleştirilmesi hatalı olacaktır.)
• Onu, özgüvenini geliştirici spor, sanat gibi etkinliklere yönlendirmeliyiz.
• Anne baba ya da eğitimcisi olarak, çocuk yetiştirme tutum ve davranışlarımızı yeniden gözden geçirmeliyiz.
Kullanılan Ölçekler:
• Sosyometrik derecelendirme
• ‘Sınıf Oyunu’nun Türkçe formu
o Sosyallik – Liderlik,
o Saldırganlık – Bozgunculuk,
Sosyal beceri eğitiminde kullanılabilecek yöntemler
Sosyal beceri eğitim programlarında, bireyin gereksinim duyduğu sosyal becerileri kazanmasına yardım etme amaçlanmaktadır. Bu eğitim programlarında sözel iletişim becerileri ve sözel iletişime eşlik eden sözsüz iletişim becerileri öğretilir. Bu becerilerden bazıları; göz iletişimi, beden duruşu, beden dili, uygun jest ve mimikler, ses tonunun etkili kullanımı, duyguları ifade edici fiziksel temas, uygun fiziksel görünüm, kendine güven, kendini ifade etme, duyguları anlama ve ifade etme, akıcı konuşma, etkili dinleme, etkileşimi başlatma, etkileşimi başlatanlara tepkide bulunma, karşı cins ile etkileşim kurabilme, selamlaşma, bilgi verme ve alma, görüşme yapma, soru sorma, etkinliklerin paylaşımı, paylaşım ve işbirliği, övgü alıp verme, olumlu geri iletimi alma ve verme, olumsuz geri iletimi verme ve kabul edebilme, empatik olabilme, kendi haklarını savunma, reddedilme ile başa çıkma, akran baskısına direnme, kızgınlık ile başa çıkma, kişisel ve sosyal problem çözme becerileridir.
Sosyal beceri eğitimi prog-ramlarında, yukarıda anılan ya da benzeri diğer beceriler geliştirilmeye çalışılır. Sosyal beceri eğitimi programlarında, geliştirilmesi amaçlanan beceriler, çeşitli teknik ve yöntemler ile bireylere kazandırılmaktadır. Bu tekniklerin çoğu davranışçı tekniklerdir. Sosyal beceri eğitimi temelde davranışçı yaklaşıma dayanmaktadır. Sosyal beceri eğitiminde kullanılan en temel ve yaygın teknikler şunlardır:
1. Temel sosyal beceri alıştırmaları: Sosyal ilişkiler, beden duruşu, yüz ifadesi, jest ve mimikler, göz iletişimi, dokunma ve konuşma gibi karmaşık bir davranış dizisinin iyi bir şekilde düzenlenmesine ve koordine edilmesine bağlıdır. Alıştırmalar sosyal ileti-şimde yetersiz olarak görülen durumlar için bir yardım aracı olarak kullanabilir.
2. Modelden öğrenme: Modelden öğrenme, bireyin başkalarını gözleyerek ve taklit ederek davranışları kazandığı öğrenme sürecidir. Gelişim sürecindeki öğrenmelerimizin çoğu modellerin taklidine bağlıdır.Örneğin; çocuklar ebeveynlerin konuşmalarını, jest ve mimiklerini taklit ederek konuşmayı, jest ve mimikleri öğrenebilirler.
3. Öğretim: Öğrenene tanımlanabilen bir davranış ya da performans standardına ilişkin bilgi verilmesidir. Bu tanımlamaya göre öğretimin çeşitli işlevleri vardır. Bu temel işlevler şu şekilde açıklanabilir.
a. Sözel öğretim: Sosyal davranışlara ilişkin tanımlamaların, örneklerin, kuralların iletilmesi ve davranışın teşvikini içerir. Sözel öğretim genellikle konuşmaya da-yanır. Sosyal becerilerin kazanılmasını kolaylaştırmak için somut ve soyut kavramların kullanımı söz konusudur.
b. Modellik ederek öğretim: Sözel öğretim anlatıma dayanırken modellik ederek öğretim performansa dayalıdır. Modellik ederek öğretimin en önemli avantajı, gözlemcilere etkili bir performans ortaya koymak için belirli bir sosyal beceriye ilişkin davranışsal öğelerin nasıl birleştirileceğinin ve ard arda nasıl sıralanacağını gösterilmesidir. Sözel öğretim ve modellik ederek öğretimin birleştirilerek kullanılması her iki yöntemin tek başına kullanılmasından daha etkilidir.
4. Önemli olayların analizi: Sosyal becerilerin eğitimi yöntemlerinin en temel olanlarından biridir. Sosyal olayların bütününün ve parçalarını mümkün olduğunca gerçekçi bir şekilde analiz edilmesi sürecidir. Bireylerin geçmişte güçlük yaşadıkları ve tekrar karşılaşabilecekleri durumların belirlenmesi, analizi, rol oynama ile prova edilmesi ve alternatif dav-ranışları formüle edici bir yaklaşımla incelenmesidir.
5. Sosyal problem çözme:
Sosyal problem çözme, sosyal yeterliliğin önemli bir alt boyutudur. Problem çözme bece-risinin 5 temel öğesi vardır:
1- Problemin belirlenmesi,
2- Alternatif çözüm yollarının üretilmesi,
3- En iyi çözüm ya da çözümlerin seçilmesi,
4- Belirlenen çözümü uygulamak için bir planın geliştirilmesi,
5-Uygulanan planın yeniden gözden geçirilmesi,
6- Problem çözme öğeleri, çeşitli sosyal problemlere uygulandığında etkili olabilmektedir.
Sonuç ve değerlendirme
Bireyin gelişim dönemlerini, sosyal becerileri ve yeterliklerini, sosyal beceri eksiklikleri ve yetersizliklerini göz önünde bulundurduğumuz zaman anne-babalar ve öğretmenlere büyük sorumluluklar düşmektedir. Anne babalar ve öğretmenler, öncelikle çocuklara sevgiyle yaklaşmalı, çocukların üzerinde sabır ve titizlikle çalışmalıdırlar. Sosyal beceri eğitiminde özellikle çocuklara kendilerini ifade etmeleri için fırsat tanınmalı, çocukların gelişim özellikleri dikkate alınmalıdır. o Duyarlık – Yalıtlanma,
• ‘Sınıf Oyunu’nun Öğretmen formu
o Sosyallik – Liderlik,
o Saldırganlık – Bozgunculuk,
o Duyarlık – Yalıtlanma,
• Sosyal Beceriler Bilgisi ön ve son testi
Otistik çocuklar sosyal durumları karmaşık bulmaktadırlar. Bu anlamda, sosyal öyküler var olan bir durumda ne olduğu, en önemlisi, neden olması gerektiğiyle ilgili açıklayıcı cümleler içermektedir. Bir başka deyişle, sosyal öyküler otistik bir çocuk için ürün ortaya koyan bir yöntemdir (Gray, 2000, s.13-1). Sosyal öyküler sosyal bir durumu, durumla ilgili içeriği ve bu durumla ilgili becerinin ne olması gerektiğini otistik bir çocuğa açıkça ifade eder.
Temel Tepki Öğretim Yöntemi
Temel Tepki Öğretimi’nde bir uygulamalı davranış analizi yaklaşımı (UDA) ilkeleri kullanılarak beceri öğretimi hedeflenmektedir. Temel Tepki Öğretimi iletişim ve sosyal becerilerde tepkiyi çocuğun elde etmesi yoluyla güdülenmeyi hedeflemektedir . Otistik çocuklarda iletişim davranışlarını uygun şekilde arttırmak için model olma, şekillendirme, çocuğun seçim yapması ve doğrudan pekiştirme kullanılmaktadır.
Videoyla Öğretim Yöntemi
Videoyla model olmayla öğretimde, çocuğa arkadaşlarının ya da kendisinin olumlu davranış örnekleri seyrettirilir. Birçok becerinin öğretiminde etkili bulunmuştur. Sosyal iletişimi başlatma becerilerinin ediniminde etkili bulunmuştur . Günlük yaşam becerilerinin öğretiminde videoyla öğretimin etkili olduğu görülmüştür . Videoyla öğretim bağımsız yaşam becerilerinin öğretilmesinde etkili bulunmuştur. Tuvalet eğitimi ve zarar verme davranışlarını azaltmada videoyla öğretim etkili olarak kullanılmıştır .
Akran Öğretimi
Sosyal beceri öğretimi için kullanılan etkili yöntemlerden diğer birisi akran öğretimidir. Bu çalışmalarda akranlar sosyal beceri göstermek üzere eğitilmekte ve ipucu ve pekiştirme sunarak otistik çocuklara uygun sosyal davranışları öğrenmelerinde destek olmaları beklenmektedir
Sosyal Öykülerle Öğretim
Sosyal öyküler
Gray 1993 yılında sosyal öyküleri geliştirmiştir . Sosyal öyküler, sosyal durumları, sosyal anlamda önemli olan durumlar için ipuçlarını ve bunlar karşısındaki uygun tepkileri otistik çocuklar için açıklayan kısa öykülerdir .Sosyal öykülerin çocuklara rahat bir ortamda sunulması gerekmektedir. Öyküler sunulurken güvenin hissettirilmesi gerekmektedir. Örneğin, uygulamacı “Yemek saatiyle ilgili bir öykümüz var. Şimdi bunu okuma zamanı” diyebilir
Ona Nasıl Yardımcı Olabiliriz
• Çocuktaki olumsuz değişiklikleri dikkate almalı, bu olumsuzluğa neden olan kaynağı araştırmalıyız.
• Kaynak belirlendikten sonra, can sıkıcı durumun yerini, zamanını ve sıklığını araştırmalıyız.
• Çocuğun verdiği tepkileri belirlemeliyiz.
• Çocuğun durumdan duyduğu kaygıları önemsemeliyiz.
• Kaygısını ifade etmesine olanak sağlamalıyız.
• Tüm duygularını açıkça ifade etmesi için sabırla, konuşmasını beklemeli, ona cesaret vermeliyiz.
• Durumla ilgili çözüm önerilerini birlikte değerlendirmeliyiz.
• Ona güvendiğimizi göstermeli, cesaretlendirmeliyiz.
• Yaşadığı sıkıntıya duyarlı olmalı, hissettiklerini paylaşmalıyız.
• Kendisini ezen çocuğa aynı şekilde davranması yönünde öğütler vermemeliyiz.
• Sınıf içi (okul içi) arkadaşlık ilişkilerini gözden geçirmeliyiz. (Eğer çocuğun kendine güveni azsa ya da çocuk pasifse, tamamen aktif, güçlü çocukların arasına yerleştirilmesi hatalı olacaktır.)
• Onu, özgüvenini geliştirici spor, sanat gibi etkinliklere yönlendirmeliyiz.
• Anne baba ya da eğitimcisi olarak, çocuk yetiştirme tutum ve davranışlarımızı yeniden gözden geçirmeliyiz.
Kullanılan Ölçekler:
• Sosyometrik derecelendirme
• ‘Sınıf Oyunu’nun Türkçe formu
o Sosyallik – Liderlik,
o Saldırganlık – Bozgunculuk,
Sosyal beceri eğitiminde kullanılabilecek yöntemler
Sosyal beceri eğitim programlarında, bireyin gereksinim duyduğu sosyal becerileri kazanmasına yardım etme amaçlanmaktadır. Bu eğitim programlarında sözel iletişim becerileri ve sözel iletişime eşlik eden sözsüz iletişim becerileri öğretilir. Bu becerilerden bazıları; göz iletişimi, beden duruşu, beden dili, uygun jest ve mimikler, ses tonunun etkili kullanımı, duyguları ifade edici fiziksel temas, uygun fiziksel görünüm, kendine güven, kendini ifade etme, duyguları anlama ve ifade etme, akıcı konuşma, etkili dinleme, etkileşimi başlatma, etkileşimi başlatanlara tepkide bulunma, karşı cins ile etkileşim kurabilme, selamlaşma, bilgi verme ve alma, görüşme yapma, soru sorma, etkinliklerin paylaşımı, paylaşım ve işbirliği, övgü alıp verme, olumlu geri iletimi alma ve verme, olumsuz geri iletimi verme ve kabul edebilme, empatik olabilme, kendi haklarını savunma, reddedilme ile başa çıkma, akran baskısına direnme, kızgınlık ile başa çıkma, kişisel ve sosyal problem çözme becerileridir.
Sosyal beceri eğitimi prog-ramlarında, yukarıda anılan ya da benzeri diğer beceriler geliştirilmeye çalışılır. Sosyal beceri eğitimi programlarında, geliştirilmesi amaçlanan beceriler, çeşitli teknik ve yöntemler ile bireylere kazandırılmaktadır. Bu tekniklerin çoğu davranışçı tekniklerdir. Sosyal beceri eğitimi temelde davranışçı yaklaşıma dayanmaktadır. Sosyal beceri eğitiminde kullanılan en temel ve yaygın teknikler şunlardır:
1. Temel sosyal beceri alıştırmaları: Sosyal ilişkiler, beden duruşu, yüz ifadesi, jest ve mimikler, göz iletişimi, dokunma ve konuşma gibi karmaşık bir davranış dizisinin iyi bir şekilde düzenlenmesine ve koordine edilmesine bağlıdır. Alıştırmalar sosyal ileti-şimde yetersiz olarak görülen durumlar için bir yardım aracı olarak kullanabilir.
2. Modelden öğrenme: Modelden öğrenme, bireyin başkalarını gözleyerek ve taklit ederek davranışları kazandığı öğrenme sürecidir. Gelişim sürecindeki öğrenmelerimizin çoğu modellerin taklidine bağlıdır.Örneğin; çocuklar ebeveynlerin konuşmalarını, jest ve mimiklerini taklit ederek konuşmayı, jest ve mimikleri öğrenebilirler.
3. Öğretim: Öğrenene tanımlanabilen bir davranış ya da performans standardına ilişkin bilgi verilmesidir. Bu tanımlamaya göre öğretimin çeşitli işlevleri vardır. Bu temel işlevler şu şekilde açıklanabilir.
a. Sözel öğretim: Sosyal davranışlara ilişkin tanımlamaların, örneklerin, kuralların iletilmesi ve davranışın teşvikini içerir. Sözel öğretim genellikle konuşmaya da-yanır. Sosyal becerilerin kazanılmasını kolaylaştırmak için somut ve soyut kavramların kullanımı söz konusudur.
b. Modellik ederek öğretim: Sözel öğretim anlatıma dayanırken modellik ederek öğretim performansa dayalıdır. Modellik ederek öğretimin en önemli avantajı, gözlemcilere etkili bir performans ortaya koymak için belirli bir sosyal beceriye ilişkin davranışsal öğelerin nasıl birleştirileceğinin ve ard arda nasıl sıralanacağını gösterilmesidir. Sözel öğretim ve modellik ederek öğretimin birleştirilerek kullanılması her iki yöntemin tek başına kullanılmasından daha etkilidir.
4. Önemli olayların analizi: Sosyal becerilerin eğitimi yöntemlerinin en temel olanlarından biridir. Sosyal olayların bütününün ve parçalarını mümkün olduğunca gerçekçi bir şekilde analiz edilmesi sürecidir. Bireylerin geçmişte güçlük yaşadıkları ve tekrar karşılaşabilecekleri durumların belirlenmesi, analizi, rol oynama ile prova edilmesi ve alternatif dav-ranışları formüle edici bir yaklaşımla incelenmesidir.
5. Sosyal problem çözme:
Sosyal problem çözme, sosyal yeterliliğin önemli bir alt boyutudur. Problem çözme bece-risinin 5 temel öğesi vardır:
1- Problemin belirlenmesi,
2- Alternatif çözüm yollarının üretilmesi,
3- En iyi çözüm ya da çözümlerin seçilmesi,
4- Belirlenen çözümü uygulamak için bir planın geliştirilmesi,
5-Uygulanan planın yeniden gözden geçirilmesi,
6- Problem çözme öğeleri, çeşitli sosyal problemlere uygulandığında etkili olabilmektedir.
Sonuç ve değerlendirme
Bireyin gelişim dönemlerini, sosyal becerileri ve yeterliklerini, sosyal beceri eksiklikleri ve yetersizliklerini göz önünde bulundurduğumuz zaman anne-babalar ve öğretmenlere büyük sorumluluklar düşmektedir. Anne babalar ve öğretmenler, öncelikle çocuklara sevgiyle yaklaşmalı, çocukların üzerinde sabır ve titizlikle çalışmalıdırlar. Sosyal beceri eğitiminde özellikle çocuklara kendilerini ifade etmeleri için fırsat tanınmalı, çocukların gelişim özellikleri dikkate alınmalıdır. o Duyarlık – Yalıtlanma,
• ‘Sınıf Oyunu’nun Öğretmen formu
o Sosyallik – Liderlik,
o Saldırganlık – Bozgunculuk,
o Duyarlık – Yalıtlanma,
• Sosyal Beceriler Bilgisi ön ve son testi
Otistik çocuklar sosyal durumları karmaşık bulmaktadırlar. Bu anlamda, sosyal öyküler var olan bir durumda ne olduğu, en önemlisi, neden olması gerektiğiyle ilgili açıklayıcı cümleler içermektedir. Bir başka deyişle, sosyal öyküler otistik bir çocuk için ürün ortaya koyan bir yöntemdir (Gray, 2000, s.13-1). Sosyal öyküler sosyal bir durumu, durumla ilgili içeriği ve bu durumla ilgili becerinin ne olması gerektiğini otistik bir çocuğa açıkça ifade eder.
:36_3_12::36_3_12::36_3_12:
çook teşekkr edermm..:emot68:
Okul Öncesi Forum TV
000
Gün
00
Saat
00
Dakika
00
Saniye
Canlı yayına kalan süre.
18 Yıldır Sizlerle
Hakkımızda
Web sitemiz 2002 yılında kurulmuş ve 2006 yılında kendi ismine geçmiştir
Amacımız okul öncesi eğitim hakkında bilgiler sunmak,etkinlik ve dosya paylaşımları ile okul öncesi eğitime ilgili duyanlar arasında etkileşimi arttırmaktır.
Amacımız okul öncesi eğitim hakkında bilgiler sunmak,etkinlik ve dosya paylaşımları ile okul öncesi eğitime ilgili duyanlar arasında etkileşimi arttırmaktır.