Ne zaman ve hangi muayeneler yapılmalı?
________________________________________
Okul öncesi dönemde bu düzenli kontrollerin sıklığının 6 ayda bir olmasında fayda var. Çocuğun hiçbir yakınması olmasa bile 6 ay ara ile düzenli sağlık kontrollerine götürülmesi gerekiyor. Bu kontroller sırasında ayrıntılı bir fizik muayene yapılarak boy kilo, tansiyon ölçülüyor. Yapılması gereken tüm testler ise şunlar:
1. Göz kontrolü: Görme yeteneği her yaşta kontrol edilmeli.Anne ve babanın şaşılık ya da görme ile ilgili izlenimleri hekim bilgilendirilmesi açısından önem taşıyor. Okula başlamadan önce 4-6 yaşlarında mutlaka bir göz hekimi tarafından görme keskinliği değerlendirilmeli ve ayrıntılı göz muayenesi yapılmalı.
2. İşitme kontrolü: Sağlam çocuk izleminde işitme sorunlarının erken saptanması çocuğun mevcut yetisini tam kullanabilmesi ve sağır-dilsiz durumuna düşmesinin engellenmesi açısından çok önemli. İşitme sorununun saptanması için anne ve babanın çocuğun işitmesi hakkındaki izlenimleri soruluyor. Ailede işitme problemi olan çocuklar bebeklik döneminde mutlaka ayrıntılı olarak bir uzman tarafından işitme yönünden değerlendirilmeli. İşitme değerlendirilmesi yapılırken Odiyoloji merkezinden yararlanılmalı.
3. Diş kontrolü: Okul öncesi çocukluk döneminde yanlış beslenme alışkanlıkları,bebeklik döneminde emzik ve biberon kullanımı çürük ve dişeti hastalıklarına neden olabiliyor. Çocuk hekimi tarafından her kontrol sırasında mutlaka dişler de değerlendirilmeli,düzenli diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalı ve hiç bir sorun olmasa bile 3 yaşından sonra yılda 1 kez diş hekimi kontrolü yapılmalı.
4. Büyümenin değerlendirilmesi: 4-6 yaş arası 6 ayda bir yapılan rutin doktor kontrolleri sırasında mutlaka boy ve kilo ölçümü de yapılıyor,çocuğun yaşına göre boy ve ağırlığı gelişim eğrilerinde işaretlenerek değerlendiriliyor. Büyüme ve gelişmede normalden sapmalar varsa, bunların nedenleri aileyle beraber saptanmaya ve giderilmeye çalışılıyor. Büyüme ve gelişme değerlendirilirken, çocuğun beslenme alışkanlıkları, beslenmede yapılan hatalar gözden geçirilmeli. Özellikle aşırı kilolu ve ailesinde yüksek kolesterol veya erken kalp krizi öyküsü olan çocuklarda bu dönemde kan lipid ve kolesterol düzeyleri de kontrol edilmeli.
5. Omurga sorunları: Skolyoz (omurganın eğriliği) açısından tarama okul öncesi ve okul çağında ve özellikle ergenlikte mutlaka yapılmalı. Omurga ile ilgili deformiteler %5-10 oranında görülüyor. Erken tanı skolyozun ilerlemesinin durdurulması açısından önem taşıyor. Rutin muayene sırasında skolyoz saptanan çocuklar bir ortopedist tarafından izlenmeli.
6. Bulaşıcı hastalıklar ve Aşı takvimi: Bu dönemde her muayene sırasında çocuğun aşı kayıtları mutlaka gözden geçiriliyor ve o zamana kadar atlanmış, eksik aşısı varsa yapılıyor. Okul öncesi dönemde difteri,boğmaca,tetanos,çocuk felci ile kızamık,kızamıkçık ve kabakulak aşılarının tekrar dozları yapılıyor. Ayrıca tüberküloz yönünden PPD (tüberkülin) testi yapılıyor ve bunun sonucuna göre gerekirse 1 doz BCG (tüberküloz) aşısı yapılıyor. Daha önce suçiçeği, bulaşıcı sarılık (Hepatit A) aşıları yapılmamış ve bu hastalıkları geçirmemiş çocuklarda da suçiçeği ve Hepatit A aşıları yapmakta yarar var.
________________________________________
Okul öncesi dönemde bu düzenli kontrollerin sıklığının 6 ayda bir olmasında fayda var. Çocuğun hiçbir yakınması olmasa bile 6 ay ara ile düzenli sağlık kontrollerine götürülmesi gerekiyor. Bu kontroller sırasında ayrıntılı bir fizik muayene yapılarak boy kilo, tansiyon ölçülüyor. Yapılması gereken tüm testler ise şunlar:
1. Göz kontrolü: Görme yeteneği her yaşta kontrol edilmeli.Anne ve babanın şaşılık ya da görme ile ilgili izlenimleri hekim bilgilendirilmesi açısından önem taşıyor. Okula başlamadan önce 4-6 yaşlarında mutlaka bir göz hekimi tarafından görme keskinliği değerlendirilmeli ve ayrıntılı göz muayenesi yapılmalı.
2. İşitme kontrolü: Sağlam çocuk izleminde işitme sorunlarının erken saptanması çocuğun mevcut yetisini tam kullanabilmesi ve sağır-dilsiz durumuna düşmesinin engellenmesi açısından çok önemli. İşitme sorununun saptanması için anne ve babanın çocuğun işitmesi hakkındaki izlenimleri soruluyor. Ailede işitme problemi olan çocuklar bebeklik döneminde mutlaka ayrıntılı olarak bir uzman tarafından işitme yönünden değerlendirilmeli. İşitme değerlendirilmesi yapılırken Odiyoloji merkezinden yararlanılmalı.
3. Diş kontrolü: Okul öncesi çocukluk döneminde yanlış beslenme alışkanlıkları,bebeklik döneminde emzik ve biberon kullanımı çürük ve dişeti hastalıklarına neden olabiliyor. Çocuk hekimi tarafından her kontrol sırasında mutlaka dişler de değerlendirilmeli,düzenli diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalı ve hiç bir sorun olmasa bile 3 yaşından sonra yılda 1 kez diş hekimi kontrolü yapılmalı.
4. Büyümenin değerlendirilmesi: 4-6 yaş arası 6 ayda bir yapılan rutin doktor kontrolleri sırasında mutlaka boy ve kilo ölçümü de yapılıyor,çocuğun yaşına göre boy ve ağırlığı gelişim eğrilerinde işaretlenerek değerlendiriliyor. Büyüme ve gelişmede normalden sapmalar varsa, bunların nedenleri aileyle beraber saptanmaya ve giderilmeye çalışılıyor. Büyüme ve gelişme değerlendirilirken, çocuğun beslenme alışkanlıkları, beslenmede yapılan hatalar gözden geçirilmeli. Özellikle aşırı kilolu ve ailesinde yüksek kolesterol veya erken kalp krizi öyküsü olan çocuklarda bu dönemde kan lipid ve kolesterol düzeyleri de kontrol edilmeli.
5. Omurga sorunları: Skolyoz (omurganın eğriliği) açısından tarama okul öncesi ve okul çağında ve özellikle ergenlikte mutlaka yapılmalı. Omurga ile ilgili deformiteler %5-10 oranında görülüyor. Erken tanı skolyozun ilerlemesinin durdurulması açısından önem taşıyor. Rutin muayene sırasında skolyoz saptanan çocuklar bir ortopedist tarafından izlenmeli.
6. Bulaşıcı hastalıklar ve Aşı takvimi: Bu dönemde her muayene sırasında çocuğun aşı kayıtları mutlaka gözden geçiriliyor ve o zamana kadar atlanmış, eksik aşısı varsa yapılıyor. Okul öncesi dönemde difteri,boğmaca,tetanos,çocuk felci ile kızamık,kızamıkçık ve kabakulak aşılarının tekrar dozları yapılıyor. Ayrıca tüberküloz yönünden PPD (tüberkülin) testi yapılıyor ve bunun sonucuna göre gerekirse 1 doz BCG (tüberküloz) aşısı yapılıyor. Daha önce suçiçeği, bulaşıcı sarılık (Hepatit A) aşıları yapılmamış ve bu hastalıkları geçirmemiş çocuklarda da suçiçeği ve Hepatit A aşıları yapmakta yarar var.
