MONTESSORI YAKLAŞIMI
Montessori yaklaşımının temelleri fizikçi ve eğitimci olan Dr. Maria Montessoritarafından atılmıştır.Montessori yaklaşımı birçok ülkede okul öncesinde ve ilköğretimdebir eğitim modeli olarak uygulanmaktadır.Montesorri yaklaşımının temeli bireysel eğitime dayanır.Yetişkinin çocuğun gelişim sürecinde yapabileceği tek şey çocuğun önündekiengelleri kaldırmak ve onun ihtiyaçlarını karşılamaktır. Bu yaklaşımda her çocuğunkendine özgü bir birey olduğu ve kendi kapasitesi doğrultusunda öğrenebildiğikabul edilir. Çocuklara araştırma, deneme, hatalar yapma ve bunları kendikendilerine düzeltebilmeleri için fırsatlar tanınmalıdır. Eğitim çocuğun sahip olabileceği deneyimleri zenginleştirmeve tecrübelerini ilerletme yönünde ona olanaklar sunulmasıyla mümkünolabilir.Bu yaklaşımda öğretilecek olan bilgiler, çocukların anlayabileceğidüzeyde somutlaştırılır ve ezber kaygısı olmadan öğrenilmeleri için de bir takımyöntem ve materyallerle sunulur. Farklı duyu organları ile materyallerin çeşitliözelliklerini keşfetmeleri, öğrenmeleri için çocuklara özgür ve rahatlatıcı birortam sunulur. Çocuklara ihtiyacı olan çevreyi sağlamak ve o çevre içerisindebağımsız bir şekilde öğrenmesine olanak sunmak esas alınır. Montessori yaklaşımındagerçeklik ve doğallık büyük önem taşır.Sınıflarda ve okuldaki diğer alanlarda çocuklaristedikleri şekilde, özgürce dolaşma hakkına sahiptirler. Aynı zamanda, sınıflardaalışılmışın dışında, farklı yaş gruplarından çocuklar bulunur. Bu sistem,çocukların birbirlerinden öğrenmelerine, deneyim kazanmalarına ve toplumsalgelişimlerine olanak sağlamaktadır.Sınıflarda, çocuğun istediği etkinliğiseçebilmesi için gerekli ortam hazır bulunur; dolayısıyla çocuklar ne yapmakistediklerine kendileri karar verirler. Kendilerine ve ilgilerine göreseçtikleri etkinliklerle, istedikleri süre boyunca ilgilenirler.
Öğretmenin Rolü
Montessori sınıflarında öğretmen, alışılmış “öğreten” rolünden daha farklı bir konumdadır. Her şeydenönce öğretmen çevreyi hazırlayantasarlayan kişidir. Çocukların çevre ile ilişkiye girmelerinden, deneyimkazanmalarından sorumludur. Çocuklara kaynak oluşturan ve sunan öğretmen, öğretenkişiden çok bir rol modelidir.Öğretmenin bir diğer önemli rolü ise sınıfiçerisinde sürekli olarak gözlem yapması ve kayıt tutmasıdır. Bu şekilde, herçocuğun gelişimini detaylı olarak inceler ve bireysel gelişimlerini değerlendirir.
Sınıf Ortamı
Montessori sınıfları rahatlatıcı, sıcak ve katılımı teşvikedici özellikte düzenlenir. Canlı renkler kullanılır. Sınıflarda başlıca kullanılanmateryaller, 5 duyuyu harekete geçirmek amacıyla kullanılan duyu materyalleri,el ve parmak kaslarını güçlendirmek için her evde bulunan günlük yaşammateryalleri, dil gelişimini destekleme amaçlı dil materyalleri ve matematikbecerilerini destekleyici matematik materyalleridir. Materyallerin düzeni,basitten karmaşığa, somuttan soyuta doğrudur. Materyaller belli bir kavramüzerine yoğunlaşır, her materyal bir sonraki adımda gelecek olan ilerikavramlar için temel oluşturur. Materyallerin birbirini takip ediyor olmasıçocuğun bilgisini bir temel üstüne oturtarak sağlam bir şekilde ilerlemesini sağlar. Montessori materyallerinin bir özelliği de “hatadenetim mekanizmasına” sahip olmalarıdır. Bu sayede çocuk bir yetişkininyönlendirmesine ihtiyaç duymadan kendi başına çalışır, hatalarını düzeltebilirve sonucu değerlendirebilir. Montessori materyalleriyle çalışırken çocuklar biryandan kendi hızlarında öğrenme deneyimleri edinirken, bir yandan da somutnesnelerle ve duyularını kullanarak başladıkları öğrenme serüveninde soyut düşünmebecerisi kazanır; farklı alanlarda çalışmayı ve öğrenmeyi seven bireylerolurlar.Sınıflarda kullanılan materyaller gerçek yaşamdakullanılan, doğal materyallerdir. Örneğin, su içmek için gerçek cam bardaklar,ütü yapmak için gerçek ütü, birşey kesmek için gerçek bıçaklar kullanılır Bununyanı sıra, her materyalden bir tane olması, çocukların birbirlerinibeklemelerini, dolayısıyla da başkalarına karşı sabırlı ve saygılı olmayı doğalbir yoldan öğretir.Sınıflarda çocukların serbestçe hareket edebilmeleri vekendi başlarına uygulamalar yapabilmeleri amaçlanır. Sınıf düzeni ve kullanılanmateryaller çocukların fiziksel özelliklerine uygun, çocuk boyutlarındadır.Mobilyalar, çocukların hareket ettirebilecekleri ağırlıkta ve boyutlardadır.Dolaplar çocuk boyundadır, çocuklar istedikleri zaman dolapların her rafınarahatlıkla ulaşabilirler. Çekmeceler ve kapılar çocuklar tarafından kolayca açılıpkapanabilir. Duvarlardaki kıyafet askıları çocukların yetişebileceği boydadır.Çocukların kendi başına giyip çıkarabileceği giysiler; parmaklarıyla kavrayabilecekleri ve avuçlarına sığacak materyaller bulunur.
. . .
Montessori yaklaşımının temelleri fizikçi ve eğitimci olan Dr. Maria Montessoritarafından atılmıştır.Montessori yaklaşımı birçok ülkede okul öncesinde ve ilköğretimdebir eğitim modeli olarak uygulanmaktadır.Montesorri yaklaşımının temeli bireysel eğitime dayanır.Yetişkinin çocuğun gelişim sürecinde yapabileceği tek şey çocuğun önündekiengelleri kaldırmak ve onun ihtiyaçlarını karşılamaktır. Bu yaklaşımda her çocuğunkendine özgü bir birey olduğu ve kendi kapasitesi doğrultusunda öğrenebildiğikabul edilir. Çocuklara araştırma, deneme, hatalar yapma ve bunları kendikendilerine düzeltebilmeleri için fırsatlar tanınmalıdır. Eğitim çocuğun sahip olabileceği deneyimleri zenginleştirmeve tecrübelerini ilerletme yönünde ona olanaklar sunulmasıyla mümkünolabilir.Bu yaklaşımda öğretilecek olan bilgiler, çocukların anlayabileceğidüzeyde somutlaştırılır ve ezber kaygısı olmadan öğrenilmeleri için de bir takımyöntem ve materyallerle sunulur. Farklı duyu organları ile materyallerin çeşitliözelliklerini keşfetmeleri, öğrenmeleri için çocuklara özgür ve rahatlatıcı birortam sunulur. Çocuklara ihtiyacı olan çevreyi sağlamak ve o çevre içerisindebağımsız bir şekilde öğrenmesine olanak sunmak esas alınır. Montessori yaklaşımındagerçeklik ve doğallık büyük önem taşır.Sınıflarda ve okuldaki diğer alanlarda çocuklaristedikleri şekilde, özgürce dolaşma hakkına sahiptirler. Aynı zamanda, sınıflardaalışılmışın dışında, farklı yaş gruplarından çocuklar bulunur. Bu sistem,çocukların birbirlerinden öğrenmelerine, deneyim kazanmalarına ve toplumsalgelişimlerine olanak sağlamaktadır.Sınıflarda, çocuğun istediği etkinliğiseçebilmesi için gerekli ortam hazır bulunur; dolayısıyla çocuklar ne yapmakistediklerine kendileri karar verirler. Kendilerine ve ilgilerine göreseçtikleri etkinliklerle, istedikleri süre boyunca ilgilenirler.
Öğretmenin Rolü
Montessori sınıflarında öğretmen, alışılmış “öğreten” rolünden daha farklı bir konumdadır. Her şeydenönce öğretmen çevreyi hazırlayantasarlayan kişidir. Çocukların çevre ile ilişkiye girmelerinden, deneyimkazanmalarından sorumludur. Çocuklara kaynak oluşturan ve sunan öğretmen, öğretenkişiden çok bir rol modelidir.Öğretmenin bir diğer önemli rolü ise sınıfiçerisinde sürekli olarak gözlem yapması ve kayıt tutmasıdır. Bu şekilde, herçocuğun gelişimini detaylı olarak inceler ve bireysel gelişimlerini değerlendirir.
Sınıf Ortamı
Montessori sınıfları rahatlatıcı, sıcak ve katılımı teşvikedici özellikte düzenlenir. Canlı renkler kullanılır. Sınıflarda başlıca kullanılanmateryaller, 5 duyuyu harekete geçirmek amacıyla kullanılan duyu materyalleri,el ve parmak kaslarını güçlendirmek için her evde bulunan günlük yaşammateryalleri, dil gelişimini destekleme amaçlı dil materyalleri ve matematikbecerilerini destekleyici matematik materyalleridir. Materyallerin düzeni,basitten karmaşığa, somuttan soyuta doğrudur. Materyaller belli bir kavramüzerine yoğunlaşır, her materyal bir sonraki adımda gelecek olan ilerikavramlar için temel oluşturur. Materyallerin birbirini takip ediyor olmasıçocuğun bilgisini bir temel üstüne oturtarak sağlam bir şekilde ilerlemesini sağlar. Montessori materyallerinin bir özelliği de “hatadenetim mekanizmasına” sahip olmalarıdır. Bu sayede çocuk bir yetişkininyönlendirmesine ihtiyaç duymadan kendi başına çalışır, hatalarını düzeltebilirve sonucu değerlendirebilir. Montessori materyalleriyle çalışırken çocuklar biryandan kendi hızlarında öğrenme deneyimleri edinirken, bir yandan da somutnesnelerle ve duyularını kullanarak başladıkları öğrenme serüveninde soyut düşünmebecerisi kazanır; farklı alanlarda çalışmayı ve öğrenmeyi seven bireylerolurlar.Sınıflarda kullanılan materyaller gerçek yaşamdakullanılan, doğal materyallerdir. Örneğin, su içmek için gerçek cam bardaklar,ütü yapmak için gerçek ütü, birşey kesmek için gerçek bıçaklar kullanılır Bununyanı sıra, her materyalden bir tane olması, çocukların birbirlerinibeklemelerini, dolayısıyla da başkalarına karşı sabırlı ve saygılı olmayı doğalbir yoldan öğretir.Sınıflarda çocukların serbestçe hareket edebilmeleri vekendi başlarına uygulamalar yapabilmeleri amaçlanır. Sınıf düzeni ve kullanılanmateryaller çocukların fiziksel özelliklerine uygun, çocuk boyutlarındadır.Mobilyalar, çocukların hareket ettirebilecekleri ağırlıkta ve boyutlardadır.Dolaplar çocuk boyundadır, çocuklar istedikleri zaman dolapların her rafınarahatlıkla ulaşabilirler. Çekmeceler ve kapılar çocuklar tarafından kolayca açılıpkapanabilir. Duvarlardaki kıyafet askıları çocukların yetişebileceği boydadır.Çocukların kendi başına giyip çıkarabileceği giysiler; parmaklarıyla kavrayabilecekleri ve avuçlarına sığacak materyaller bulunur.
. . .
