Deneylerimize devam ediyoruz. 8-10 tane şişeyi farklı oranlarda su ile dolduruyoruz. (1. şişeye hiç koymuyoruz. 2.ye azıcık. 3.ye biraz daha fazla.... Sonuncuya neredeyse ağzına kadar) Sonra şişeleri çocuklara verip tek tek üflettiriyoruz. Diğer çocuklara da çıkan sesleri dinlettiriyoruz.
.

Tüm çocuklar şişelere üfledikten sonra çıkan seslerin aynı olup olmadığını soruyoruz. Farkı farkedeceklerdir.
.

Fakat yine de aynı diyenler çıkabilir. Bu aşamadan sonra tüm şişeleri içlerindeki suların oranına göre yan yana diziyoruz. Ve boş şişeden en çok dolu olana doğru tek nefeste üflüyoruz. Sanki bir müzik aletiymiş ve DO dan Sİ ye doğru çalıyormuşsunuz gibi ses çıkacaktır.
.

Sonra çocukları tek tek çağırıp üfletiyoruz.
.

Çocuklar seslerin farkını iyice anladıktan sonra hangi şişeden daha kalın hangi şişeden daha ince ses geldiğini soruyoruz.
.

Boş şişeden kalın , dolu şişeden ince ses gelecektir.
.

Daha sonra sebeplerini çocuklara soruyoruz.
.

Çocukların cevapları bittikten sonra şişeyi elimize alıp içine üflüyor ve şişenin içinde neyin hareket ettiğini ; biz üfleyince şişenin içine ne girip içinden ne çıktığını soruyoruz.
.

Çocuklar önceki günkü deneylerden de öğrendikleri sayesinde "hava" cevabını veriyor.
.

Daha sonra seslerin neden farklı olduğunu soruyoruz. Ve çocukların "Çok hava olandan daha çok ; az hava olandan daha az ses çıkar" cevabını vermelerini bekliyoruz. Eğer veremezlerse ufak ipuçları veriyoruz. (Beniimkiler hemen bildiler.) En sonunda da hava çok olursa titreşim daha çok olur ve daha kalın ses çıkar diyerek deneyi bitiriyoruz.

(Ülkerden de reklam parası alıyoruz) )
.

Bu deney benim çok hoşuma gitti. Ve çocukların da çok ilgisini çekti.

Bir önceki sesin titreşimi deneyine başlamadan önce içi yarısına kadar dolu bir cam şişeyi sobanın üzerine bırakıp ağzına da 1 lira koymuştum.

Yaptığımız deneyin sonlarında zrrrr diye bir ses duyduk. (ilk seferinde anlamadım) Birkaç saniye sonra yeniden. Sonra farkettim 2. deneyimizin hazır olduğunu.
.


Çocukları sobanın başına topladım. Parayı tekrar şişenin üzerine yerleştirdim. Birkaç saniye sonra bara şişenin üstünde zıplamaya ve tiz bir ses çıkarmaya başladı. 8-10 saniye aralıklarla tekrarladı bu ses. (Çocukların surat ifadelerini görmeliydiniz)

Sonra çocuklara paranın neden zıplayıp ses çıkardığını sordum. Mehmet(Fotoğrafta size göre sağda olan çocuk) cevapladı: Öğretmenim su dışarı çıkıyor o yüzden.
Ben: Su mu dışarı çıkıyor başka şey mi?
Mehmet: Su buharı
Ben: Peki su buharı şişeye nerden girmiş?
Mehmet: Su sobada kaynayınca buhar oluyor.
Ben: Evet çocuklar. Su kaynayınca su buharı oluyor. O buhar da genişliyor ve şişeye sığamıyor. Şişeye sığamayınca da çıkmak için yukarıdaki parayı ittiriyor.

(Daha sonra da sınıfa bir çaydanlık getirip tüm deliklerini tıkayıp sobanın üzerine koyarsak ne olur diye sordum. "Su buharı demliği ittirip düşürür. Ama çok kaynaması lazım" cevabını alınca da ağzımda yayık bir "başardım" gülüşü ile çocukları tekrar bir önceki deneyimizin başına aldım) ))
.