Yüksek ateş beyinde hasara neden olur mu?
Çocuklarda ve özellikle küçük çocuklarda yüksek ateş aileleri en fazla kaygılandıran durumlardan biri. Aileler özellikle yüksek ateş nedeniyle çocuğun havale geçirmesinden ve beyninde hasar meydana gelmesinden korkuyorlar. Anketimizde de görüldüğü gibi anne-babaların %98'i yüksek ateşin beyinde hasara neden olabileceğini düşünüyor.
Yüksek ateş gerçekten de beyinde hasara neden olur mu? Ateş nedir ve neden yükselir? Vücudun "termostat" sistemi nedir? Ateşe bağlı havaleler ne sıklıkta görülür ve tehlikeli midir? Ateş durumunda neler yapmak gereklidir?
İşte ateş ile ilgili olarak merak ettiğiniz, kaygılanmanıza neden olan tüm soruların yanıtları:
Yüksek ateş beyinde hasara neden olur mu?
Tek başına ateş beyinde hasara neden olmaz. Ateşin beyinde hasara neden olabilmesi için vücut ısısının uzun bir süre boyunca 42 derecenin üzerinde kalması gerekir. Ancak beyninde bulunan "termostat" sistemi sayesinde hiçbir tedavi uygulanmasa bile, çocuk aşırı kalın giydirilmediği veya çok sıcak bir ortamda bulunmadığı sürece enfeksiyonlara bağlı ateşin 40.5 derecenin üzerine çıkması çok nadir bir durumdur.
Aileler ateş düşürücü önlemler alınmadığı takdirde ateşin sürekli yükselmeye devam edeceğinden ve hatta 42 derecenin dahi üzerine çıkabileceğinden endişe ederler. Oysa bahsedilen "termostat" sistemi vücut ısısının belli derecelerin üzerine tırmanmasını önler.
Bu nedenle enfeksiyona bağlı bir ateşin, dış etkenler söz konusu olmadığı sürece 42 dereceye yükselmesi mümkün değildir. Vücut ısısının 42 dereceye yükselebilmesi için güneş altındaki bir arabada uzun süre kapalı kalmak gibi bir çevresel etkenin mevcut olması gerekir.
Kısacası enfeksiyonlara bağlı yüksek ateş beyinde hasara neden olmaz. Sadece vücut ısısının uzunca bir süre 42 derecede kalması beyinde hasara neden olur. Vücut ısısının bu dereceye yükselmesi de ancak çevresel etmenlerin varlığı ile mümkündür.
"Termostat" sistemi nedir?
Bedenin iç "termostatı" vücut ısısını normal seviyesinin üzerine çıkardığında ateş meydana gelir. Bu termostat beynin hipotalamus adı verilen bölgesinde bulunur. Hipotalamus normal vücut ısısının 37 derece civarında olması gerektiğini bilir ve beyne ısıyı bu civarda tutması için sinyaller gönderir.
Ancak bazen hipotalamus bir enfeksiyon, hastalık ya da başka bazı durumlara tepki olarak vücut ısısının daha da yükselmesine izin verir. Bilim adamları bunun nedeninin, vücut ısısını yükseltmenin, vücudun enfeksiyonlara yol açan mikroplarla mücadele yöntemi olduğunu düşünüyorlar. Ancak hipotalamus vücut ısısının 41 derecenin üzerine tırmanmasına izin vermez.
Ateş neden olur?
Ateş vücudun enfeksiyonlarla mücadele yollarından biridir. Çocuğun ateşinin yükselmekte olduğunu görmek anne-baba için korkutucu olabilse de ateşin kendisi çocuğa zarar vermez ve hatta yararlı bile olabilir.
İnsanlarda görülen bakteri ve virüslerin en iyi 37 derecede çoğalır. Bu nedenle vücut ısısının birkaç derece yükseltilmesi vücuda bu mikroplara karşı güç kazandırır. Ayrıca ateş bağışıklık mekanizmasını uyararak akyuvarların, antikorların ve mikroplarla savaşan çeşitli etmenlerin üretimini hızlandırır.
Bu nedenle çocuklardaki her türlü ateşin düşürülmesi gerekmez ve hatta düşürülmesi doğru da değildir.
Ateşe bağlı havale beyinde hasara yol açar mı?
Aileleri kaygılandıran bir diğer konu da çocuğun ateşe bağlı havale geçirme olasılığıdır. Ancak 6 aylık ile 5 yaş arası çocukların yaklaşık olarak %4'ünde ateşin ani olarak yükselmesine bağlı havale görülür.
Çocuğun havale geçirmesine tanık olmak aileler için çok korku verici bir deneyim olsa da, bu havaleler kısa süre içerisinde sona erer ve menenjit gibi ciddi durumlara bağlı olmadığı sürece çocuğa herhangi bir zarar vermez.
Ateşli havale geçiren çocuklarda epilepsi görülme olasılığı diğer çocuklardan daha fazla değildir. Daha önce havale geçirmiş çocuklarda ateşin erken safhalarda müdahale edilmesi havalelerin önlenmesine yardımcı olabilir.
Çocuğun ateşi olduğunda ne yapmak gerekir?
Belirtildiği gibi ateşin her zaman düşürülmesi gerekmez. Ateşin derecesinin yanında çocuğun genel durumunun da dikkate alınması gerekir. Ateşe rağmen çocuğun genel durumu iyiyse, canlı görünüyor ve size gülümsüyorsa, oyuna ilgi gösteriyorsa, iyi bir şekilde yiyip içiyorsa ve cilt rengi normalse herhangi bir müdahalede bulunmadan izlemeniz yeterli olacaktır.
Ancak bu durumun tek istisnası bebeğin 3 aylıktan küçük olmasıdır. 3 aylıktan küçük çocuklarda bağışıklık mekanizması gelişmemiş olduğundan her türlü ateş durumunda mutlaka doktora başvurulması gereklidir.
Ateşi düşürmek için neler yapabilirsiniz?
Ateş çocuğa rahatsızlık veriyorsa, ateşi düşürmek için şunları yapabilirsiniz:
Doktorun önerdiği ateş düşürücü ilacı, doktorun belirttiği dozda verin. Çocuklara kesinlikle aspirin vermeyin (aspirin çocuklarda nadir görülen ancak ölüme neden olabilen Reye Sendromuna neden olabilir).
Ilık duş aldırın. Titremeye ve dolayısıyla ateşin daha da yükselmesine neden olacağından kesinlikle soğuk duş aldırmayın ve buz kullanmayın. Kesinlikle alkollü bezle kompres yapmayın. Alkolün cilt tarafından emilmesi zehirlenmelere neden olabilir.
Giysilerini inceltin ve üzerine sadece hafif bir çarşaf örtün. Aşırı giydirmek ya da üzerini fazla örtmek vücudun ısı kaybını önleyerek ateşin daha da yükselmesine neden olur.
Oda ısısının ne çok sıcak ne de soğuk olmamasını sağlayın.
Ateş hızla sıvı kaybına neden olacağından, dehidrasyonu önlemek için bol su ve sıvı gıdalar verin.
Kusması ve ishali varsa doktorunuzun önereceği, eczanelerde satılan hazır elektrolit solüsyonlarından verebilirsiniz.
Genel olarak çocuğunuzun istediğini yiyip içmesine izin verebilirsiniz ancak yemek istemediğinde zorlamayın.
Bol bol dinlenmesini sağlayın. Ateşli çocukların okula ya da kreşe gönderilmemesi gerekir. Ateşin herhangi bir müdahale olmaksızın 24 saat boyunca yeniden çıkmaması durumunda çocuğunuzu okula/kreşe gönderebilirsiniz.
Ne zaman doktora başvurmak gerekir?
Doktora başvurma zamanı ateşe neden olan hastalık, çocuğun yaşı ve ateşin yol açtığı semptomlara göre değişir.
Aşağıdaki durumlarda mutlaka doktorunuzu arayın
3 aylıktan küçük bebeğinizde 38 derece veya daha yüksek ateş varsa
3 aylıktan büyük çocuğunuzun ateşi 40 derecenin üzerine çıkarsa.
3 aylıktan büyük ve ateşi 40 derecenin altında olan çocuklarda aşağıdaki durumlarda doktorunuzu arayın
Sıvı almayı reddediyor veya sıvı alamayacak kadar halsizse
Süreğen ishal veya tekrarlayan kusması varsa
Dehidrasyon belirtileri varsa
Kulak ya da boğaz ağrısı gibi belirli bir şikayeti varsa
2 yaşından küçüklerde 24, 2 yaşından büyüklerde 72 saat geçtiği halde ateş devam ediyorsa
Her gece sadece birkaç saat sürse bile, tekrar eden ateş durumu oluyorsa.
Ne zaman acil tıbbi yardım almak gerekir?
Aşağıdaki durumlardan herhangi birinin olması halinde acil olarak en yakın tıbbi kuruluşa başvurun:
Çocuk saatler boyunca hiç sakinleştirilemeden ağlıyorsa
Aşırı huzursuzluk söz konusu ise
Uyuşukluk varsa veya uyanmada güçlük çekiyorsa
Cildinde morarmaya benzeyen kızarıklıklar ya da koyu kırmızı veya mor benekler ortaya çıktıysa
Dudak, dil ve tırnaklarda morarma varsa
Bebeğin bıngıldağı dışarı doğru tümsek oluşturmuş gibi gözüküyorsa
Ense sertliği varsa
Şiddetli baş ağrısı varsa
Kas güçsüzlüğü varsa veya hareket etmeyi reddediyorsa
Burnu temizlendiği halde solunum güçlüğü oluyorsa
Nöbet geçirdiyse.
Çocuklarda ateş ile ilgili yanlış inanışlar
Yanlış:Çocuklarda her türlü ateş kötüdür.
Doğru: Ateş vücudun bağışıklık sistemini harekete geçirir ve vücudun koruyucu mekanizmalarından biridir. Çoğu ateş çocuk için iyidir ve vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olur.
Yanlış: Yüksek ateş beyinde tahribata neden olur veya 40 derecenin üzerindeki ateş tehlikelidir.
Doğru: Enfeksiyonlarla birlikte olan ateş beyin tahribatına yol açmaz. Sadece 42.2 derecenin üzerinde ateş beyinde tahribata yol açabilir. Ancak beyindeki termostat sistemi sayesinde sadece bazı çevresel etmenler (kapalı bir arabada kalmak gibi)söz konusu olduğunda ateşin bu dereceye yükselmesi mümkün olabilir.
Yanlış: Herkes ateşe bağlı havale geçirebilir..
Doğru: Çocukların yalnızca %4'ünde ateşe bağlı havale olabilir.
Yanlış: Ateşe bağlı havale zararlıdır.
Doğru: Ateşe bağlı havale geçiren çocuğu izlemek korkutucudur ancak genellikle 5 dakika içinde havale sona erer ve kalıcı bir hasara yol açmaz.
Yanlış: Her türlü ateşte ateş düşürücü ilaç vermek gereklidir.
Doğru: Ateş yalnızca rahatsızlık yaratıyorsa ilaç uygulanır. Genellikle 39 veya 39.5 derecenin üzerine çıkmadığı sürece ateş rahatsızlığa neden olmaz.
Yanlış: Ateş düşürücü tedavi uygulanmazsa ateş yükselmeye devam eder.
Doğru: Enfeksiyon kaynaklı ateşler beyindeki termostat mekanizması sayesinde en fazla 40.6 veya 41.1 dereceye kadar yükselebilir.
Yanlış: Ateş düşürücü tedavi uygulanmazsa ateş normale inmez.
Doğru: Ateş düşürücü tedavi ile ateş çoğunlukla 1 veya 1.5 derece düşürülebilir.
Yanlış: Ateş düşürülemiyorsa, ateşin nedeni ciddidir.
Doğru: Ateş düşürücü ilaçlara cevap vermeyen ateşe virüs veya bakteriler neden olabilir. Hastalığın ciddiyeti ile bağlantılı değildir.
Yanlış: Ateş yüksekse, nedeni ciddidir.
Doğru: Çocuğunuz genel olarak çok hasta gözüküyorsa ateşin nedeni ciddidir.
Yanlış: Ateşin tam olarak kaç derece olduğu çok önemlidir.
Doğru: Önemli olan çocuğunuzun genel durumu ve nasıl gözüktüğüdür.
Yanlış: Ağızdan ölçüldüğünde 37.1 - 37.5 derece çıkması çocuğun hafif ateşi olduğu anlamına gelir.
Doğru: Ağızdan 37.1 - 37.5 derece normal ısı değişimleridir ve çoğunlukla ikindi saatlerinde vücut ısısı en yüksek noktaya çıkar. Rektal ölçümlerde 37.5 ile 37.9 derece arası normal ısıdır.
alıntı
Çocuklarda ve özellikle küçük çocuklarda yüksek ateş aileleri en fazla kaygılandıran durumlardan biri. Aileler özellikle yüksek ateş nedeniyle çocuğun havale geçirmesinden ve beyninde hasar meydana gelmesinden korkuyorlar. Anketimizde de görüldüğü gibi anne-babaların %98'i yüksek ateşin beyinde hasara neden olabileceğini düşünüyor.
Yüksek ateş gerçekten de beyinde hasara neden olur mu? Ateş nedir ve neden yükselir? Vücudun "termostat" sistemi nedir? Ateşe bağlı havaleler ne sıklıkta görülür ve tehlikeli midir? Ateş durumunda neler yapmak gereklidir?
İşte ateş ile ilgili olarak merak ettiğiniz, kaygılanmanıza neden olan tüm soruların yanıtları:
Yüksek ateş beyinde hasara neden olur mu?
Tek başına ateş beyinde hasara neden olmaz. Ateşin beyinde hasara neden olabilmesi için vücut ısısının uzun bir süre boyunca 42 derecenin üzerinde kalması gerekir. Ancak beyninde bulunan "termostat" sistemi sayesinde hiçbir tedavi uygulanmasa bile, çocuk aşırı kalın giydirilmediği veya çok sıcak bir ortamda bulunmadığı sürece enfeksiyonlara bağlı ateşin 40.5 derecenin üzerine çıkması çok nadir bir durumdur.
Aileler ateş düşürücü önlemler alınmadığı takdirde ateşin sürekli yükselmeye devam edeceğinden ve hatta 42 derecenin dahi üzerine çıkabileceğinden endişe ederler. Oysa bahsedilen "termostat" sistemi vücut ısısının belli derecelerin üzerine tırmanmasını önler.
Bu nedenle enfeksiyona bağlı bir ateşin, dış etkenler söz konusu olmadığı sürece 42 dereceye yükselmesi mümkün değildir. Vücut ısısının 42 dereceye yükselebilmesi için güneş altındaki bir arabada uzun süre kapalı kalmak gibi bir çevresel etkenin mevcut olması gerekir.
Kısacası enfeksiyonlara bağlı yüksek ateş beyinde hasara neden olmaz. Sadece vücut ısısının uzunca bir süre 42 derecede kalması beyinde hasara neden olur. Vücut ısısının bu dereceye yükselmesi de ancak çevresel etmenlerin varlığı ile mümkündür.
"Termostat" sistemi nedir?
Bedenin iç "termostatı" vücut ısısını normal seviyesinin üzerine çıkardığında ateş meydana gelir. Bu termostat beynin hipotalamus adı verilen bölgesinde bulunur. Hipotalamus normal vücut ısısının 37 derece civarında olması gerektiğini bilir ve beyne ısıyı bu civarda tutması için sinyaller gönderir.
Ancak bazen hipotalamus bir enfeksiyon, hastalık ya da başka bazı durumlara tepki olarak vücut ısısının daha da yükselmesine izin verir. Bilim adamları bunun nedeninin, vücut ısısını yükseltmenin, vücudun enfeksiyonlara yol açan mikroplarla mücadele yöntemi olduğunu düşünüyorlar. Ancak hipotalamus vücut ısısının 41 derecenin üzerine tırmanmasına izin vermez.
Ateş neden olur?
Ateş vücudun enfeksiyonlarla mücadele yollarından biridir. Çocuğun ateşinin yükselmekte olduğunu görmek anne-baba için korkutucu olabilse de ateşin kendisi çocuğa zarar vermez ve hatta yararlı bile olabilir.
İnsanlarda görülen bakteri ve virüslerin en iyi 37 derecede çoğalır. Bu nedenle vücut ısısının birkaç derece yükseltilmesi vücuda bu mikroplara karşı güç kazandırır. Ayrıca ateş bağışıklık mekanizmasını uyararak akyuvarların, antikorların ve mikroplarla savaşan çeşitli etmenlerin üretimini hızlandırır.
Bu nedenle çocuklardaki her türlü ateşin düşürülmesi gerekmez ve hatta düşürülmesi doğru da değildir.
Ateşe bağlı havale beyinde hasara yol açar mı?
Aileleri kaygılandıran bir diğer konu da çocuğun ateşe bağlı havale geçirme olasılığıdır. Ancak 6 aylık ile 5 yaş arası çocukların yaklaşık olarak %4'ünde ateşin ani olarak yükselmesine bağlı havale görülür.
Çocuğun havale geçirmesine tanık olmak aileler için çok korku verici bir deneyim olsa da, bu havaleler kısa süre içerisinde sona erer ve menenjit gibi ciddi durumlara bağlı olmadığı sürece çocuğa herhangi bir zarar vermez.
Ateşli havale geçiren çocuklarda epilepsi görülme olasılığı diğer çocuklardan daha fazla değildir. Daha önce havale geçirmiş çocuklarda ateşin erken safhalarda müdahale edilmesi havalelerin önlenmesine yardımcı olabilir.
Çocuğun ateşi olduğunda ne yapmak gerekir?
Belirtildiği gibi ateşin her zaman düşürülmesi gerekmez. Ateşin derecesinin yanında çocuğun genel durumunun da dikkate alınması gerekir. Ateşe rağmen çocuğun genel durumu iyiyse, canlı görünüyor ve size gülümsüyorsa, oyuna ilgi gösteriyorsa, iyi bir şekilde yiyip içiyorsa ve cilt rengi normalse herhangi bir müdahalede bulunmadan izlemeniz yeterli olacaktır.
Ancak bu durumun tek istisnası bebeğin 3 aylıktan küçük olmasıdır. 3 aylıktan küçük çocuklarda bağışıklık mekanizması gelişmemiş olduğundan her türlü ateş durumunda mutlaka doktora başvurulması gereklidir.
Ateşi düşürmek için neler yapabilirsiniz?
Ateş çocuğa rahatsızlık veriyorsa, ateşi düşürmek için şunları yapabilirsiniz:
Doktorun önerdiği ateş düşürücü ilacı, doktorun belirttiği dozda verin. Çocuklara kesinlikle aspirin vermeyin (aspirin çocuklarda nadir görülen ancak ölüme neden olabilen Reye Sendromuna neden olabilir).
Ilık duş aldırın. Titremeye ve dolayısıyla ateşin daha da yükselmesine neden olacağından kesinlikle soğuk duş aldırmayın ve buz kullanmayın. Kesinlikle alkollü bezle kompres yapmayın. Alkolün cilt tarafından emilmesi zehirlenmelere neden olabilir.
Giysilerini inceltin ve üzerine sadece hafif bir çarşaf örtün. Aşırı giydirmek ya da üzerini fazla örtmek vücudun ısı kaybını önleyerek ateşin daha da yükselmesine neden olur.
Oda ısısının ne çok sıcak ne de soğuk olmamasını sağlayın.
Ateş hızla sıvı kaybına neden olacağından, dehidrasyonu önlemek için bol su ve sıvı gıdalar verin.
Kusması ve ishali varsa doktorunuzun önereceği, eczanelerde satılan hazır elektrolit solüsyonlarından verebilirsiniz.
Genel olarak çocuğunuzun istediğini yiyip içmesine izin verebilirsiniz ancak yemek istemediğinde zorlamayın.
Bol bol dinlenmesini sağlayın. Ateşli çocukların okula ya da kreşe gönderilmemesi gerekir. Ateşin herhangi bir müdahale olmaksızın 24 saat boyunca yeniden çıkmaması durumunda çocuğunuzu okula/kreşe gönderebilirsiniz.
Ne zaman doktora başvurmak gerekir?
Doktora başvurma zamanı ateşe neden olan hastalık, çocuğun yaşı ve ateşin yol açtığı semptomlara göre değişir.
Aşağıdaki durumlarda mutlaka doktorunuzu arayın
3 aylıktan küçük bebeğinizde 38 derece veya daha yüksek ateş varsa
3 aylıktan büyük çocuğunuzun ateşi 40 derecenin üzerine çıkarsa.
3 aylıktan büyük ve ateşi 40 derecenin altında olan çocuklarda aşağıdaki durumlarda doktorunuzu arayın
Sıvı almayı reddediyor veya sıvı alamayacak kadar halsizse
Süreğen ishal veya tekrarlayan kusması varsa
Dehidrasyon belirtileri varsa
Kulak ya da boğaz ağrısı gibi belirli bir şikayeti varsa
2 yaşından küçüklerde 24, 2 yaşından büyüklerde 72 saat geçtiği halde ateş devam ediyorsa
Her gece sadece birkaç saat sürse bile, tekrar eden ateş durumu oluyorsa.
Ne zaman acil tıbbi yardım almak gerekir?
Aşağıdaki durumlardan herhangi birinin olması halinde acil olarak en yakın tıbbi kuruluşa başvurun:
Çocuk saatler boyunca hiç sakinleştirilemeden ağlıyorsa
Aşırı huzursuzluk söz konusu ise
Uyuşukluk varsa veya uyanmada güçlük çekiyorsa
Cildinde morarmaya benzeyen kızarıklıklar ya da koyu kırmızı veya mor benekler ortaya çıktıysa
Dudak, dil ve tırnaklarda morarma varsa
Bebeğin bıngıldağı dışarı doğru tümsek oluşturmuş gibi gözüküyorsa
Ense sertliği varsa
Şiddetli baş ağrısı varsa
Kas güçsüzlüğü varsa veya hareket etmeyi reddediyorsa
Burnu temizlendiği halde solunum güçlüğü oluyorsa
Nöbet geçirdiyse.
Çocuklarda ateş ile ilgili yanlış inanışlar
Yanlış:Çocuklarda her türlü ateş kötüdür.
Doğru: Ateş vücudun bağışıklık sistemini harekete geçirir ve vücudun koruyucu mekanizmalarından biridir. Çoğu ateş çocuk için iyidir ve vücudun enfeksiyonla savaşmasına yardımcı olur.
Yanlış: Yüksek ateş beyinde tahribata neden olur veya 40 derecenin üzerindeki ateş tehlikelidir.
Doğru: Enfeksiyonlarla birlikte olan ateş beyin tahribatına yol açmaz. Sadece 42.2 derecenin üzerinde ateş beyinde tahribata yol açabilir. Ancak beyindeki termostat sistemi sayesinde sadece bazı çevresel etmenler (kapalı bir arabada kalmak gibi)söz konusu olduğunda ateşin bu dereceye yükselmesi mümkün olabilir.
Yanlış: Herkes ateşe bağlı havale geçirebilir..
Doğru: Çocukların yalnızca %4'ünde ateşe bağlı havale olabilir.
Yanlış: Ateşe bağlı havale zararlıdır.
Doğru: Ateşe bağlı havale geçiren çocuğu izlemek korkutucudur ancak genellikle 5 dakika içinde havale sona erer ve kalıcı bir hasara yol açmaz.
Yanlış: Her türlü ateşte ateş düşürücü ilaç vermek gereklidir.
Doğru: Ateş yalnızca rahatsızlık yaratıyorsa ilaç uygulanır. Genellikle 39 veya 39.5 derecenin üzerine çıkmadığı sürece ateş rahatsızlığa neden olmaz.
Yanlış: Ateş düşürücü tedavi uygulanmazsa ateş yükselmeye devam eder.
Doğru: Enfeksiyon kaynaklı ateşler beyindeki termostat mekanizması sayesinde en fazla 40.6 veya 41.1 dereceye kadar yükselebilir.
Yanlış: Ateş düşürücü tedavi uygulanmazsa ateş normale inmez.
Doğru: Ateş düşürücü tedavi ile ateş çoğunlukla 1 veya 1.5 derece düşürülebilir.
Yanlış: Ateş düşürülemiyorsa, ateşin nedeni ciddidir.
Doğru: Ateş düşürücü ilaçlara cevap vermeyen ateşe virüs veya bakteriler neden olabilir. Hastalığın ciddiyeti ile bağlantılı değildir.
Yanlış: Ateş yüksekse, nedeni ciddidir.
Doğru: Çocuğunuz genel olarak çok hasta gözüküyorsa ateşin nedeni ciddidir.
Yanlış: Ateşin tam olarak kaç derece olduğu çok önemlidir.
Doğru: Önemli olan çocuğunuzun genel durumu ve nasıl gözüktüğüdür.
Yanlış: Ağızdan ölçüldüğünde 37.1 - 37.5 derece çıkması çocuğun hafif ateşi olduğu anlamına gelir.
Doğru: Ağızdan 37.1 - 37.5 derece normal ısı değişimleridir ve çoğunlukla ikindi saatlerinde vücut ısısı en yüksek noktaya çıkar. Rektal ölçümlerde 37.5 ile 37.9 derece arası normal ısıdır.
alıntı
