.
Kişinin bacaklarında hissettiği fakat tam olarak tarif edemediği, oluşturduğu rahatsız edici garip hisle uykuya dalmayı zorlaştıran rahatsızlık ‘Huzursuz Bacaklar Sendromu’dur. ENT Tıp Merkezi uzmanlarından Op. Dr. Mustafa Üzeyir konu hakkında bilgi verdi.
İstirahat halinde hissedilen ama tarif edilemeyen ‘Huzursuz Bacaklar Sendromu’ belirtilerini hasta yakınlarına ve hekime anlatamamaktan yakınır. Zira ağrı olarak adlandırılamayan bu his zaman zaman bazı hastalar tarafından karıncalanma, uyuşma, bacakta çekilme olarak tarif edilir. Bu durum özellikle geceleri meydana gelir ve bacakları hareket ettirme isteği uyandırır. Hastaların bir kısmı bu durumu “ayaklarımın canı sıkılıyor“ veya “ayaklarım oturmama izin vermiyor“ şeklinde tanımlıyor.

Huzursuz bacaklar sendromu rahatsızlığı olan kişilerde uykuya dalma güçleşir ve birçoğunda bu bacak hareketleri gece boyunca devam eder. Bacak hareketleri uyku kalitesini bozabilir, kişi sabah özellikle ayakları yorgun ve uykusuz hissedebilir.

Huzursuz Bacaklar Sendromu ‘Uyku’ Hastalığıdır
Hekimler tarafından bile çoğunlukla fark edilemeyen ancak oldukça sık görülen ve önemli bir uyku hastalığıdır. Tanının konması büyük ölçüde hastadan alınan bilgilerle olur. Hasta çoğu zaman bu rahatsızlığın belirtilerini önemsemez veya uykusuzluğun doğrudan nedeni olarak görmediği için hiç anlatmaz. Bu yüzden birçok olguda hekimin hastalığı önceden tanıyor olması ve hastalıktan kuşkulandığı durumlarda uygun sorularla belirtileri ortaya çıkarması gerekmektedir. Bu hastalığın özelliği akşam saatlerinde ve dinlenme sırasında özellikle de yatakta şiddetlenen, bazen kollarda da olmakla beraber esas olarak bacaklarda hissedilen, hastaların iyi tarif edemedikleri nahoş duysal belirtilerdir. Kişiden kişiye değişmekle birlikte iğnelenme, yanma, ağrı, karıncalanma, elektriklenme, uyuşma gibi tanımlanır. Yeri tam belirlenemez; daha çok baldır ve ayak bileği civarında, derinden gelen- karşı konulamaz biçimde ayakları hareket ettirme ihtiyacı yaratan, rahatsız edici bir his olarak tarif edilir. Yatakta sürekli bacaklar hareket eder, sallanır, ovuşturulur. Bu yüzden uykuya dalmak çok zordur. Hatta ayağa kalkıp dolaşmak biraz rahatlatsa da ancak yatağa girince yakınma tekrar artar. Sabaha karşı bu his azalınca nihayet uykuya dalınabilinir. Toplum içinde % 5–15 oranında görülmektedir.

Primer yani birincil tipinde merkez sinir sistemindeki bir maddenin fonksiyonlarında bozukluk söz konusudur ve tedavi bu doğrultuda yapılır.

Daha sık rastlanan sekonder yani ikincil tipi ise başta demir eksikliği anemisi olmak üzere gebelik, şeker hastalığı, üremi, romatoid artrit gibi hastalıklarla birliktedir ve bu nedenler tedavi edilirse belirtiler de ortadan kalkar.

Uykuda periyodik bacak ve kol hareketleri (UPBH)
Patofizyolojik mekanizmalarının huzursuz bacak sendromu ile aynı olduğu düşünülmektedir. Esas olarak NREM uykusu sırasında ortalama 15–40 saniye aralıklarla ortaya çıkan nadir olarak kolları ve gövdeyi de içine alabilen stereotipik sıçrayıcı karakterde hareketlerdir. Tipik olarak ayak başparmağının geriye doğru bükülmesi şeklinde olup buna ayak bileğinin, dizin ve kalçanın bükülmesi de katılabilir. Aslında daha çok gündüz aşırı uykululuğa yol açmasına rağmen uykudaki hareketlerin sık ve şiddetli olduğu durumlarda uyanıklıklara neden olarak uykusuzluk yakınmasıyla da kendini belli edebilir.
Dolayısıyla bu iki hastalıktan birinin varlığından kuşkulanıldığında diğeri de dikkatle araştırılmalıdır.