Artık o büyük bir çocuk “6 YAŞ”
“kararsızlık ve inatla yeniden buluşma, ayrılma ve bireyselleşme korkularının gözlendiği yaş”
Halen oyun çağı içindeki çocuğumuz, siz anne babalar için yetişkin dünyasına adım atacak yaşa ulaşmıştır. 6 yaş, çocuğumuz için olgunlaşma ve yetişkin dünyasında yer almaya geçiş dönemidir. Bugüne kadar bizden bağımsız adım atmasına pek izin veremediğimiz çocuğumuza, “sen artık büyüdün” mesajları ile birlikte, o güne kadar yüklemediğimiz sorumluluklar vermeye başlarız. Çocuğumuza, kendisine ilişkin beklentilerimiz olduğunu hissettiririz. Kimi zaman bu beklentiler onun baş edemeyeceği yükseklikte olabilir. Beklentilerimizle, çocuğumuzun yapısal özellikleri, ve bu yaşa değin edindiği deneyimler arasında bir paralellik olmalıdır. Onu iyi tanımamızın yanı sıra gelişim özelliklerini de bilmemiz bizlere, ondan bekleyebileceğimiz sorumluluklar ve beceriler konusunda yol gösterici olacaktır.
6 yaşın gelişimsel özellikleri
Fiziksel gelişim özellikleri: Kasları gelişmiş ve kas gücü artmıştır. Buna bağlı olarak hareketleri daha dengeli, daha hızlı ve esnek hale gelmiştir (daha organize ve kontrollü). El becerileri artmıştır. Kaşık, çatal, kalem, kağıt ve makas gibi araçları, önceki yaşlara göre oldukça becerili kullanabilirler. İfade gücü artmıştır. Beden dilini de sözcükler kadar rahat kullanırlar. Duyular arası iletişimde artmıştır. Bir işe dalmışken zil sesini duyabilir, oynarken üşüdüklerini fark edebilirler.
Bilişsel gelişim özellikleri: Sözel ifade gücü oldukça gelişmiştir. Karmaşık tümceler kurabilirler. Anlatımları hızlı ve öğrendikleri bilgiyi aktarmaya yöneliktir. Zaman, uzay ve sayı kavramları gelişmiştir. Basit soyut kavramları algılayabilirler. Dikkatlerini yoğunlaştırma süreleri uzamıştır. Oyunlarında bilişsel gelişimlerine paralel farklıklılar oluşur (Saklambaç oynarken tüm vücudunu saklayabilme, kardeşinin almasını istemediği bir oyuncağı, onun ulaşamayacağı bir yere saklama gibi). Problem çözme becerileri artmıştır (Lego parçalarının ipuçlarını değerlendirerek takılması, istediğini elde edebilmek için oyunun kurallarının değiştirilmesi gibi). Harfleri ve rakamları doğru olarak yazabilirler. Eğitim etkinliklerinden zevk alırlar.
Duygusal Gelişim Özellikleri: Kendilerine güvenleri artmıştır. Evde 1-2 saat yalnız kalabilirler. Parkta, alışverişte bağımsız hareket etmeye çalışırlar. Bencillikleri azalmış, yerini paylaşım ve kabul edicilik almıştır. Daha kolay ikna edilebilirler. Hırslıdırlar. Daha çok öğrenmek ve daha çok oyuncak isterler. Yaşlarına uygun, verilen sorumlulukları yerine getirebilirler. Duyguları ayırt edebilir ve daha kolay ifade edebilirler. Küsmeyi, utanmayı ve sır tutmayı öğrenmişlerdir. Suçlanma ve eleştiriyi kabul etmeleri zordur. “Ama” diye başlayan uzun cümleler kurarlar. İstedikleri istedikleri gibi olmalıdır. Cezalara tepki gösterirler. Hayal dünyaları geniştir. Birçok hayali role girip masal ya da çizgi roman/film karakterlerini taklit ederler. Korkuları somutlaşmıştır. Hırsızdan, kaza geçirmekten veya kaçırılmaktan korkarlar. Duygularını sembollerle ifade edebilirler. Hassastırlar. İstekleri konusunda sabırsızdırlar. Ancak açıklamaları dikkatle dinleyip ikna olabilirler.
Sosyal gelişim özellikleri: Paylaşma ve arkadaşlık ilişkileri artmıştır. Grup etkinlikleri içinde aktif rol almaktan hoşlanırlar. İşbirliği yapabilirler. Yarışmayı severler. Grup içindeki yerlerini belirlemişlerdir. Oyun içinde duruma uyan kurallar geliştirebilirler. Günlük planlar yaparlar. Aile içi tartışmalarda kendilerine özgü çözüm yolları ve önerileri vardır. Akrabaları komşuları tanır, tercih belirtirler. Okulda öğrendikleri, trafik kurallarına ve toplum kurallarına uyulması konusunda yaşıtlarını ve büyüklerini uyarırlar. Kız ve erkek çocuk arasında farklılık gözlenir. Küfür öğrenir, ad takarlar. Kızgınlıklarını davranışlarıyla ifade edebilirler.
Özetle, öğrenme isteği, becerisi ve güçleri artmıştır. Sorumluluk alabilmekte ve öz bakımlarını kendileri yapabilmektedirler. Dikkat artmıştır. Duygusal açıdan aileden bağımsız harekete hazır, hem de çekiniktirler.
KAYNAK
INAR ANAOKULU
“kararsızlık ve inatla yeniden buluşma, ayrılma ve bireyselleşme korkularının gözlendiği yaş”
Halen oyun çağı içindeki çocuğumuz, siz anne babalar için yetişkin dünyasına adım atacak yaşa ulaşmıştır. 6 yaş, çocuğumuz için olgunlaşma ve yetişkin dünyasında yer almaya geçiş dönemidir. Bugüne kadar bizden bağımsız adım atmasına pek izin veremediğimiz çocuğumuza, “sen artık büyüdün” mesajları ile birlikte, o güne kadar yüklemediğimiz sorumluluklar vermeye başlarız. Çocuğumuza, kendisine ilişkin beklentilerimiz olduğunu hissettiririz. Kimi zaman bu beklentiler onun baş edemeyeceği yükseklikte olabilir. Beklentilerimizle, çocuğumuzun yapısal özellikleri, ve bu yaşa değin edindiği deneyimler arasında bir paralellik olmalıdır. Onu iyi tanımamızın yanı sıra gelişim özelliklerini de bilmemiz bizlere, ondan bekleyebileceğimiz sorumluluklar ve beceriler konusunda yol gösterici olacaktır.
6 yaşın gelişimsel özellikleri
Fiziksel gelişim özellikleri: Kasları gelişmiş ve kas gücü artmıştır. Buna bağlı olarak hareketleri daha dengeli, daha hızlı ve esnek hale gelmiştir (daha organize ve kontrollü). El becerileri artmıştır. Kaşık, çatal, kalem, kağıt ve makas gibi araçları, önceki yaşlara göre oldukça becerili kullanabilirler. İfade gücü artmıştır. Beden dilini de sözcükler kadar rahat kullanırlar. Duyular arası iletişimde artmıştır. Bir işe dalmışken zil sesini duyabilir, oynarken üşüdüklerini fark edebilirler.
Bilişsel gelişim özellikleri: Sözel ifade gücü oldukça gelişmiştir. Karmaşık tümceler kurabilirler. Anlatımları hızlı ve öğrendikleri bilgiyi aktarmaya yöneliktir. Zaman, uzay ve sayı kavramları gelişmiştir. Basit soyut kavramları algılayabilirler. Dikkatlerini yoğunlaştırma süreleri uzamıştır. Oyunlarında bilişsel gelişimlerine paralel farklıklılar oluşur (Saklambaç oynarken tüm vücudunu saklayabilme, kardeşinin almasını istemediği bir oyuncağı, onun ulaşamayacağı bir yere saklama gibi). Problem çözme becerileri artmıştır (Lego parçalarının ipuçlarını değerlendirerek takılması, istediğini elde edebilmek için oyunun kurallarının değiştirilmesi gibi). Harfleri ve rakamları doğru olarak yazabilirler. Eğitim etkinliklerinden zevk alırlar.
Duygusal Gelişim Özellikleri: Kendilerine güvenleri artmıştır. Evde 1-2 saat yalnız kalabilirler. Parkta, alışverişte bağımsız hareket etmeye çalışırlar. Bencillikleri azalmış, yerini paylaşım ve kabul edicilik almıştır. Daha kolay ikna edilebilirler. Hırslıdırlar. Daha çok öğrenmek ve daha çok oyuncak isterler. Yaşlarına uygun, verilen sorumlulukları yerine getirebilirler. Duyguları ayırt edebilir ve daha kolay ifade edebilirler. Küsmeyi, utanmayı ve sır tutmayı öğrenmişlerdir. Suçlanma ve eleştiriyi kabul etmeleri zordur. “Ama” diye başlayan uzun cümleler kurarlar. İstedikleri istedikleri gibi olmalıdır. Cezalara tepki gösterirler. Hayal dünyaları geniştir. Birçok hayali role girip masal ya da çizgi roman/film karakterlerini taklit ederler. Korkuları somutlaşmıştır. Hırsızdan, kaza geçirmekten veya kaçırılmaktan korkarlar. Duygularını sembollerle ifade edebilirler. Hassastırlar. İstekleri konusunda sabırsızdırlar. Ancak açıklamaları dikkatle dinleyip ikna olabilirler.
Sosyal gelişim özellikleri: Paylaşma ve arkadaşlık ilişkileri artmıştır. Grup etkinlikleri içinde aktif rol almaktan hoşlanırlar. İşbirliği yapabilirler. Yarışmayı severler. Grup içindeki yerlerini belirlemişlerdir. Oyun içinde duruma uyan kurallar geliştirebilirler. Günlük planlar yaparlar. Aile içi tartışmalarda kendilerine özgü çözüm yolları ve önerileri vardır. Akrabaları komşuları tanır, tercih belirtirler. Okulda öğrendikleri, trafik kurallarına ve toplum kurallarına uyulması konusunda yaşıtlarını ve büyüklerini uyarırlar. Kız ve erkek çocuk arasında farklılık gözlenir. Küfür öğrenir, ad takarlar. Kızgınlıklarını davranışlarıyla ifade edebilirler.
Özetle, öğrenme isteği, becerisi ve güçleri artmıştır. Sorumluluk alabilmekte ve öz bakımlarını kendileri yapabilmektedirler. Dikkat artmıştır. Duygusal açıdan aileden bağımsız harekete hazır, hem de çekiniktirler.
KAYNAK
INAR ANAOKULU