AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
1. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Sözel yönergelere uygun olarak yürüme (yavaş, hızlı, taklit yürüyüşü vb.)
• Çocuğunuzla birlikte çeşitli taklit yürüyüşlerini canlandırabilirsiniz. (ihtiyar adam, balerin, hamile kadın, asker, ayağı alçıda olan biri, kurbağa, tavşan, leylek, ayı, maymun vb.)
2. Sözel yönergelere uygun olarak koşma
• Vereceğiniz yönergelere uygun koşmasını sağlayabilirsiniz. (Parmak ucunda, topuklarda hızlı, yavaş – yanlara, öne – geriye vb.)
3. Çeşitli malzemeleri kaptan kaba boşaltma
• Çocuğunuza farklı kaplar vererek, içine su, mercimek, pirinç vb. malzemeler koyup kaptan kaba boşaltmasını söyleyebilirsiniz.
4. Nesneleri uygun şekilde takma - çıkarma
• Evdeki çeşitli araç gereçlerin kapakları veya çocuğunuzun oyuncakları ile takma - çıkarma becerilerini yaptırabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Duygularını söyleme
• Çeşitli olaylar karşısında çocuğunuza ne hissettiğini sorabilir ve onu dinleyebilirsiniz.
2. Duygularının nedenlerini söyleme
• Çocuğunuza ne zaman mutlu, üzgün, sinirli, kıskanç, hırçın, kızgın olabileceğini sorarak onunla duygularınızı paylaşabilirsiniz.
3. Kendi isteği ile bir işe başlama
• Çocuğunuza küçük sorumluluklar vererek bunları istediği zaman yapabileceğini söyleyebilirsiniz.
4. Başladığı işi bitirme çabası gösterme
• Çocuğunuzla birlikte onun yapabileceği bir işe başladıktan sonra, sizin yapmak zorunda olduğunuz başka bir işiniz olduğunu söyleyip o işi bitirmesini ondan rica edebilirsiniz.
5. Grupta sorumluluk almaya istekli olma
• Çocuğunuza evde size yardımcı olmak için hangi işleri yapabileceğini sorarak sorumluluk almasını sağlayabilirsiniz.
6. Alınan kararlara bağlı kalma
• Bazı konularda yapması ve yapmaması gereken kuralları çocuğunuza net ve açık bir şekilde anlatabilirsiniz. Bu kararlara bağlı kalıp kalmadığını izleyerek gerekli durumlarda bu konu hakkında konuşabilirsiniz.
7. Gerekli durumlarda nezaket sözcüklerini kullanma
• Nezaket kurallarını örnekleyerek olayları çocuğunuzla birlikte canlandırıp hangi durumda hangi sözü söyleyeceğini ve hangi davranışta bulunacağını gösterebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Gösterilen sembolün anlamını söyleme
• Evde veya dışarda çocuğunuza bazı nesneleri, sembolleri göstererek bunların adlarını ve kullanıldığı yerleri sorabilirsiniz.
(2)
2. Verilen açıklamaya uygun sembolü gösterme (sayı, geometrik şekil, logo, trafik işaretleri vb.)
• Çocuğunuza sembollerle ilgili örnekler vererek veya açıklamalar yaparak ilgili sembolü sorabilirsiniz.
3. Değişik durumlarda gözlemlediklerini söyleme (boyut, renk, biçim, işlev, koku, ses, tat vb.)
• Çocuğunuzla birlikte parka, pazara, alışverişe vb. yerlere giderek döndüğünüzde neler gördüğünü sorabilir, sorularınızı doğru yanıtlamasını sağlayabilirsiniz.
4. Gözlenen durumlarla ilgili sonuçları söyleme (benzerlikler, farklılıklar, farklı gruplamalar vb.)
• Belli bir yeri gözlemlemesini veya bir dergiden bir iki sayfaya bakıp gördüğü benzer veya farklı şeyleri ifade etmesini sağlayabilirsiniz.
5. Verilen nesnelerin içinden eksilen ya da eklenen bir nesnenin adını söyleme
• 5 - 6 adet nesneyi çocuğunuzun önüne koyarak bu nesnelere dikkatle bakmasını sağlayabilirsiniz. Çocuğunuz görmeden bu nesnelerden birini çıkararak veya başka bir nesne ekleyerek, eklenen ya da çıkartılan nesneyi sorabilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Üzerindeki giysileri kendi kendine çıkarma
• Giyinme - soyunma oyunu oynayabilirsiniz. Kendi kendine giyinip soyunma fırsatı verebilirsiniz.
2. Seçtiği giyecekleri kendi kendine giyme
• Bir yere gideceğiniz zaman giysilerini kendisinin seçmesini isteyerek ve giyinmesini bekleyebilirsiniz.
3. Gerektiğinde el, yüz ve vücudun diğer kısımlarını uygun biçimde yıkama
• Hangi durumlarda el, yüz ve vücut temizliği yapılması gerektiğini anlatabilirsiniz. Zamanı geldiğinde uygulamalı olarak yaptırarak bu alışkanlıkların yerleşmesini sağlayabilirsiniz.
4. Tuvalet gereksiniminin giderilmesine yönelik uygun işleri yapma
• Tuvaletini yaptıktan sonra hangi malzemeleri kullanması gerektiği hakkında konuşabilirsiniz.
5. Yiyecekleri uygun zamanlarda yeme
• Hangi yiyecek türlerinin günün hangi zamanlarında ve öğünlerinde yendiğini anlatabilirsiniz.
6. Yorulduğu durumlarda dinlendirici bir etkinliğe katılma
• Çocuğunuzu biraz fazla hareket ettirerek yorulmasını sağladıktan sonra hangi şekillerde dinlenebilirsin diye sorabilirsiniz.
7. Belirlenen saatte dinlenme / uyuma
• Uyku düzeninin bozulmasına uyumasa da belli zamanlarda dinlenmesini sağlayabilirsiniz. Akşam uyku saatlerinin aksamaması için gerekli önlemleri alabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
2. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Sözel yönergelere göre değişik hızlarda yürüme
• Çocuğunuzla birlikte evde, bahçede veya parkta sizin vereceğiniz komutlara uygun yürüme oyunu oynayabilirsiniz.
Verilecek komutlar: Yavaş, çok yavaş; hızlı, çok hızlı vb.
2. Zemin üzerinde çizilen değişik şekiller üzerinde yürüme
• Evde bir iple veya kurdele ile yerde yapacağınız şekiller üzerinde yürümesini sağlayabilirsiniz (düz çizgi, zikzak, eğri çizgi vb.).
3. Farkı pozisyonlarda atılan nesneleri kollarıyla yakalama
• Çocuğunuzun karşısına geçerek ona top atıp attığınız topu kollarıyla yakalamasını sağlayabilirsiniz.
4. Çeşitli nesneleri belli bir mesafeye atma
• Çocuğun eline farklı nesneler (kırılmayacak özellikte) vererek belirlediğiniz hedefe atmasını isteyebilirsiniz. Gerekirse önce siz örnek olun, sonra onun atmasını isteyin. Hangi araçları daha kolay attığını, hangilerini daha uzağa / yakına attığını konuşabilirsiniz.
5. Belli nesneleri sıkma
• Farklı özellikteki nesneleri sıkmasını sağlayabilirsiniz. Bazı nesneleri neden daha kolay sıkabildiğini konuşabilirsiniz.
6. Yumuşak materyallere elleriyle şekil verme
• Çocuğunuzla birlikte evde hamur yoğurabilir ve çocuğunuzun bu hamura çeşitli şekiller vermesini sağlayabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Duygularının sonuçlarını söyleme
• Çocuğunuza, çeşitli zamanlarda örnek olaylar vererek bu durumlarda neler hissettiğini sorabilirsiniz. Bu olaylar karşısında nasıl davranacağını anlatmasını sağlayabilirsiniz.
2. Olumlu duygu ve düşüncelerini uygun şekilde ortaya koyma
• Çocuğunuza hangi olaylar karşısında mutlu veya neşeli olabileceğini, ne tür olaylar karşısında gülebileceğini sorarak onun duygu ve düşüncelerini anlatmasını sağlayabilirsiniz.
3. Rahatsız edici duygu ve dürtülerini uygun şekilde ortaya koyma
• Çocuğunuza hangi olaylar karşısında sinirli, kızgın, hırçın, sıkıntılı, kıskanç, üzgün olabileceğini sorarak bu duygularını ifade edebilecek örnekler vermesine yardımcı olabilirsiniz.
4. Başkalarının duygularını ifade etme
• Başkalarının başından geçen küçük olayları anlatarak, o kişilerin neler hissettiklerini anlatmasını sağlayabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesne, durum ya da olayı belli bir süre sonra yeniden ifade edebilme
• Çocuğunuza bir öykü okuyarak ya da anlatarak, bir süre sonra öykü hakkında sorduğunuz soruları yanıtlamasını isteyebilirsiniz.
• Çocuğunuza bazı resimler veya oyuncaklar gösterdikten sonra bu oyuncakları ya da resimleri saklayarak neler gösterdiğinizi sorabilirsiniz.
(2)
2. Sayıları ritmik olarak sayma
• Çocuğunuzla birlikte 10 adet oyuncağını tek tek sayabilirsiniz. Onun da size eşlik etmesini ve bu oyuncakları 1’den 10’a kadar ritmik olarak saymasını sağlayabilirsiniz.
3. Söylenilen sayı kadar nesneyi gösterme
• Çocuğunuza 1’den 10’a kadar bir sayı söyleyip, söylediğiniz sayı kadar nesneyi göstermesini isteyebilirsiniz (Oyuncaklarla veya kuru bakliyatlarla oynayabilirsiniz).
4. Gösterilen belli sayıdaki nesneyi doğru olarak sayma
• Belli sayıdaki çeşitli nesneleri çocuğun önüne koyarak onları tek tek saymasını sağlayabilirsiniz. Her seferinde farkı sayıda(1 – 10 arası) nesne vermelisiniz.
5. Verilen nesneleri şekillerine göre eşleştirme
• Çocuğa göstereceğiniz (daire, üçgen, kare, dikdörtgen vb.) şekillere benzer nesneleri bulmalarını isteyebilirsiniz. (evde – bahçede)
Özbakım Becerileri
1. Uygun giyeceği seçme
• Çocuğunuza kendi giyeceklerini seçme fırsatı verebilirsiniz. Bir yere giderken uygun giyinebilmesi için veya kendisine giysi alınırken uygun giyecekleri seçmesine yardımcı olabilirsiniz.
2. Giyeceklerini doğru şekilde giyme
• Çocuğunuzun kendi kendine giyinmesi için fırsat verebilir, gerekli durumlarda yardımcı olabilirsiniz.
3. Verilen yiyecekleri ayrım yapmadan yeme
Yeterli miktarda yiyecek yeme
• Çocuğunuza yemek seçmenin doğru olmadığını söyleyebilirsiniz. Her yemeği sevmese de her yiyeceğin farklı besin değeri olduğunu ve dengeli beslenmek için her şeyden yemesi gerektiğini zaman zaman uygun bir dille anlatabilirsiniz.
4. Sağlığı olumsuz etkileyen yiyecekleri yemekten kaçınma
• Hangi yiyeceklerin fazla yendiğinde sağlığını bozacağını ve bu yiyeceklerin yemeklerden önce iştahını keseceğini söyleyebilirsiniz.
5. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Bir oyun şeklinde hangi malzemenin hangi temizlik alanında kullanıldığını sorabilirsiniz (el, vücut temizliği, giyecekler, yiyecekler, ev temizliği vb.).
6. Atatürk’ün Türk toplumu için önemini fark edebilme
• Atatürk’ün yaptığı işlere örnekler verebilir, Atatürk’ün Türk toplumu için önemini anlatabilirsiniz (Kurtuluş Savaşı, cumhuriyetin ilânı, devrimler vb.).
• Atatürk’ün (barış içinde yaşama, insanlara karşı sevgi gösterme ve hoşgörülü olma, çalışkan olma, insan hak ve özgürlüklerine saygı duyma vb.) düşünceleri hakkında konuşabilirsiniz.
• Çocuğunuzun okulundaki ya da yakın çevrenizdeki bir okuldaki Cumhuriyet Bayramı kutlamalarını izleyebilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
3. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Belli bir mesafeyi sürünerek gitme
• Çocuğunuzun bir asker, yılan vb. gibi sürünmesine yardımcı olabilir, onunla birlikte taklit yapabilirsiniz.
2. Değişik yönlere yuvarlanma
• Çok sert olmayan bir zemin üzerinde çocuğunuzun serbestçe yuvarlanabileceği bir ortam hazırlayabilirsiniz.
3. Küçük nesneleri toplama
• Evde kolaylıkla bulabileceğiniz kuru bakliyatları (pirinç, fasulye, nohut, mercimek vb.) bir örtü üzerine veya masanın üzerine döküp çocuğunuzdan bunları parmaklarıyla toplamasını isteyebilirsiniz.
4. Topladığı küçük nesneleri parmaklarını kullanarak bir kaba boşaltmak
• Çocuğunuzun önüne bir kap koyarak parmaklarıyla topladığı küçük nesneleri bu kaba koymasını sağlayabilirsiniz.
5. Nesneleri yeni şekiller oluşturacak biçimde bir araya getirme
• Puzzle parçalarını birleştirerek resmi tamamlamasına, lego parçalarını kullanmasına veya küçük oyuncak parçalarıyla yeni şekiller oluşturmasına yardımcı olabilirsiniz. Oluşturduğu şekillerde ne anlatmak istediği üzerine konuşabilirsiniz.
6. Verilen sözel yönergelere göre değişik yönlerde yürüme
• Çocuğunuza önce ileri, geri, yanlara vb. yönlerin örneklerini gösterebilir, daha sonra sizin söylediğiniz yönergeye göre hareket etmesini isteyebilirsiniz.
7. Belli bir yükseklikteki zemin üzerinde yürüme
• Bahçede veya parkta, sizin kontrolünüzde yerden yüksek yerlerde (yardımlı veya yardımsız) yürümesini sağlayabilirsiniz.
8. Belli bir yükseklikteki zemin üzerinde elindeki nesnelerle yürüme
• Çocuğunuzun her iki eline de ağır olmayan nesneler vererek fazla yüksek olmayan bir zemin üzerinde yürümesini sağlayabilirsiniz.
9. Yumuşak materyallere elleriyle şekil verme
• Gazete, kâğıt, pamuk vb. yumuşak materyallere elleriyle şekil verebileceği gibi, birlikte hazırlayacağınız hamur veya oyun hamurlarına elleriyle şekil verebilmesi için ortamlar yaratabilirsiniz.
10. Yumuşak materyallere çeşitli nesneleri kullanarak şekil verme
• Makasla veya sizin kontrolünüzle bıçak kullanarak kâğıtlara veya meyvelere şekil vermesini sağlayabilirsiniz. Oyun hamuru veya sizin hazırladığınız hamura pasta kalıplarıyla veya başka nesnelerle de çeşitli şekiller vermesi için yardımcı olabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Aldığı sorumluluğu yerine getirme
• Evde veya dışarıda çocuğunuza yapabileceği düzeyde sorumluluklar verebilir ve zaman zaman bu sorumlulukları yerine getirip getirmediğini kontrol edebilirsiniz.
2. Gerektiğinde lideri izleme
• Çocuğunuzun iyi davranışlar ve beceriler kazanabilmesi için ona sürekli örnek olmalısınız. Onunla bazı zamanlar liderlik oynayabilirsiniz (Lider olan kişinin yaptıkları taklit ediliyor. Bazen çocuğunuz, bazen siz lider olun).
(2)
3. Toplumda farklı rollere sahip kişiler olduğunu söyleme
• Çevrenizdeki insanların, akraba ve tanıdıklarınızın mesleklerini, yaptıkları işleri çocuğunuza anlatarak, toplumdaki herkesin farklı rolleri olduğunu söyleyebilirsiniz.
4. Aynı kişinin farklı rollerinin olduğunu söyleme
• Aile bireylerinizin evde ve dışarıda yaptıkları işleri konuşarak, kendisinin ve anne – babasının hangi işlerden sorumlu olduklarını anlatabilirsiniz.
5. Atatürk ile ilgili etkinliklere katılma
• Çeşitli dergi ve gazetelerden veya kartpostallardan Atatürk resimlerini toplayarak resimler hakkında bilgi verebilir ve bir Atatürk albümü oluşturabilirsiniz.
6. Atatürk ile ilgili etkinliklerde aldığı sorumlulukları yerine getirme
• Atatürk resimlerini toplamada, kesme yapıştırma işlerinde sorumluluklar verebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesneleri renklerine göre gruplama
• Evdeki eşyaları, çocuğunuzun oyuncaklarını veya renkli kartları çocuğun önüne koyarak aynı renkteki nesneleri gruplamasını isteyebilirsiniz (Grupladığı nesnelerin renklerini de söyletin.).
2. Verilen nesneleri şekillerine göre gruplama
• Farklı şekillerdeki nesneleri çocuğunuzun önüne koyarak birbirine şekil olarak benzeyen nesneleri gruplamasını isteyebilirsiniz (Grupladığı nesnelerin şekillerini de söyletin.).
3. Verilen nesneleri renk tonlarına göre sıralama
• Suluboya ile yapacağınız bir çalışmada; bir kâğıt üzerine çeşitli renkleri sulandırarak veya bazı renkleri karıştırarak açık renkten koyu renge ya da koyu renkten açık renge doğru sıralama yaptırabilirsiniz.
4. Belli sayıdaki nesneleri sayılarına göre sıralama
• Kuru baklagillerle, meyvelerle veya resimli kartlarla nesneleri farklı sayılarda ayırarak çocuğunuzun önüne koyun. Bunları sayıp en az sayıdaki nesneden en çok sayıdaki nesneye doğru sıralamasını ya da en çok sayıdaki nesneden en az sayıdaki nesneye doğru sıralamasını isteyebilirsiniz.
5. Zamanla ilgili kavramları anlamına uygun şekilde kullanma
• Konuşmalarınızda zamanla ilgili kavramlardan (bugün, yarın, dün, önce, sonra, şimdi, sabah, öğle, akşam, gün, yıl, ay, mevsimler vb.) söz ederken çocuğunuza da bu zamanlarda yaptığı bazı şeyleri hatırlatarak anlatmasını sağlayabilirsiniz. Zamanlara uygun ifadeleri kullanmasına yardımcı olabilirsiniz.
6. Atatürk’ün hayatı ile ilgili özellikleri söyleme
• Çocuğunuza Atatürk hakkında neler bildiğini sorabilirsiniz. Çocuğunuzun Atatürk’le ilgili merak ettiklerini yanıtlayıp Atatürk’ün doğum yeri, anne ve babasının isimleri, çocukluğu hakkında bilgiler verebilirsiniz. Ayrıca çocuğunuzun anlayabileceği düzeyde Atatürk’le ilgili anılar anlatabilirsiniz.
7. Atatürk’ün kişisel özelliklerini söyleme
• Atatürk’ün liderlik özelliğini, vatan sevgisini ve gençlere olan sevgisini, sanata, spora ve bilime verdiği değeri anlatabilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Elini, yüzünü yıkarken, banyo yaparken temizliğin öneminden söz ederek hangi temizlik maddelerinin nerede kullanıldığı üzerine konuşabilirsiniz. Neden her türlü temizlik için tek bir temizlik maddesinin kullanılamayacağını anlatabilirsiniz.
2. İçinde bulunduğu çevreyi temiz tutma
(3)
• Kirli ve temiz ortamlar göstererek hangi görüntüyü beğendiğini sorabilirsiniz. Çevreyi temiz tutmak için neler yapabileceği üzerine konuşabilirsiniz. İnsanların yaşadıkları ortamları, çevreyi temiz tutmakla sorumlu olduklarını söyleyebilirsiniz.
3. Tehlikeli olan durumlara ve kazalara örnek verme
• Evde ve dışarıda karşılaşabileceği tehlikeli durumlara ve kazalara örnek vererek, onun için tehlike yaratabilecek ve yanında bir yetişkin olmadan kullanmaması gerekten araçları gösterebilirsiniz.
4. Tehlikeli olan durumlardan ve kazalardan kaçınma
• Ev içinde veya dışarıda bazı durumlarda ne yapması veya yapmaması üzerine konuşabilirsiniz. Tehlikeli durumlardan kaçınmak ve kazalara fırsat vermemek için neler yapması gerektiğini sorabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
4. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Tek ayak üzerinde belli bir süre durma
• Tek ayak üzerinde durarak çocuğunuza model olabilir, aynı davranışı çocuğunuzun da yapmasını isteyebilirsiniz. Hem sağ hem de sol ayak üzerinde dengede durma çalışmaları yaptırabilir, belli bir süre tutarak, hangi ayak üzerinde daha uzun durduğunu da tespit edebilirsiniz.
2. Çift ayakla sıçrayarak belli bir mesafeyi dengeli bir şekilde gitme
• Yere lll, I I I, vb. çizgiler çizerek bu çizgilerin içine, dışına çift ayak sıçratabilir veya çizgiler boyunca çift ayak sıçramasını sağlayabilirsiniz.
• Sıçrayarak hareket eden hayvanları taklit ettirebilirsiniz (kanguru, tavşan, kurbağa, çekirge vb.)
• Bir çuval veya torba içine girerek önce olduğu yerde sonra mesafe kat ederek sıçramasını sağlayabilirsiniz.
3. Hareket hâlindeki nesneleri durdurma
• Top veya yumuşak dolgu oyuncakları çocuğunuza atarak bunları yakalamasını sağlayabilirsiniz.
• Daha küçük nesneleri attığınızda bunları başka bir araç yardımıyla durdurmasını gösterebilirsiniz.
• Sizin ona ayakla vurarak attığınız nesneleri onun da ayağıyla durdurmasını sağlayabilirsiniz.
4. Farklı büyüklükteki topu belli bir ritmle zıplatma
• Birkaç farklı boydaki topu yere vurarak elinden kaçırmadan üst üste zıplatmayı gösterip onun da aynı davranışı yapmasını sağlayabilirsiniz.
5. Değişik araçlar kullanarak şekiller çizme
• Farklı boyutlarda ve kalınlıklardaki boyama maddeleriyle şekiller çizmesini sağlayabilirsiniz.
• Bir kâğıt üzerine koyduğunuz çeşitli küçük araçların kenarlarından geçerek sayfaya şeklini çizmesini sağlayabilirsiniz.
• Evdeki örtü, giysi gibi malzemeleri kullanarak bunlara özgü katlamaları yaptırabilirsiniz.
• El işi kâğıtlarını veya normal kâğıtları çeşitli yerlerinden katlatarak özgün şekiller oluşturmasını sağlayabilir veya sizin göstereceğiniz katlamayı yaptırabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Duygularını söyleme
• Ara sıra, özellikle değişik duygular içinde olduğunu fark ettiğiniz zaman; “Bugün kendini nasıl hissediyorsun” oyununu oynatarak, size duygularını anlatmasını sağlayabilirsiniz (Siz de duygularınızı onunla paylaşabilirsiniz.).
2. Duygularını müzik, dans ve benzeri yollarla ifade etme.
• Dönem dönem farklı ritmlerde müzik parçaları çalarak çocuğunuzla birlikte dans edebilir veya onun tek başına ritme uygun dans edip hareket etmesini sağlayabilirsiniz.
3. Grup etkinliklerinde grubun görüş ve amaçlarını benimsediğini gösterme
• Küçük tartışma ortamları yaratarak belirli konular üzerinde karşılıklı görüşlerinizi paylaşabilir, birbirinizin görüş ve amaçlarının benimsenmesini sağlayabilirsiniz.
(2)
4. Alınan kararlara bağlı kalma
• Çeşitli konularda (yemek yeme, uyku, televizyon izleme, oyun vb.) ortak bazı kararlar alarak bu kararlara bağlı kalıp kalmadığını izleyebilir, gerekli durumlarda uyarabilirsiniz.
5. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları (kirlilik, düzensizlik, dağınıklık) fark etme
• Genellikle odasını dağıttığı zamanlarda bu görüntünün ona hoş gelip gelmediğini sorabilir, temizlik öncesi zamanlarda kirliliğin nasıl bir şey olduğunu, dağınık bir ortamda mı yoksa düzenli, derli toplu bir ortamda mı yaşamanın daha kolay olduğunu fark ettirebilirsiniz.
6. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları kendi estetik görüşüne uygun olarak değiştirme
• Evde veya odasında yapacağınız rahatsız edici (göze hoş gelmeyen) küçük değişiklikleri fark ederek, kendine göre düzeltmesi için fırsatlar verebilirsiniz.
7. Yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanma
• Yaşamımızı kolaylaştıran ve hayatımız için önemli olan kaynakları tanıtarak bunların yokluğunda ne gibi güçlükler yaşanacağını ve bu yüzden gereksiz kullanımlardan ve savurganlıktan kaçınılması gerektiğini gösterebilirsiniz.
8. Günlük yaşamdaki kurallara uyma (görgü, trafik, vb.)
• İnsanlarla olan ilişkilerimizde uymamız gereken (özür, selâmlama, saygı, teşekkür, rica vb.) görgü ve nezaket kurallarını örnek olaylarla verebilirsiniz (Olayları karşılıklı canlandırabilirsiniz.).
• Yolda karşılaştıkça ve yeri geldikçe basit trafik kurallarını ve işaretlerini öğretebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesneleri boyutlarına göre eşleştirme
• Farklı boyutlardaki eşyaları (her birinden 2 tane) karışık olarak dizip aynı boyuttaki nesneleri yan yana eşleştirmesini isteyebilirsiniz.
2. Verilen nesneleri sayılarına göre eşleştirme
• Farklı nesneleri her sayıdan 2 grup şeklinde hazırlayıp (örn: 3 tane bilye, 3 tane kalem vb.) bunları sayılarına göre gruplara ayırmasını, aynı sayıdaki nesneleri yan yana getirerek eşleştirme yapmasını isteyebilirsiniz.
3. Verilen nesneleri miktarlarına göre eşleştirme
• Aynı boyutlardaki bardaklara farklı miktarlarda su, meyve suyu, renkli su vb. koyun. Bardakları karışık olarak sıralayıp doluluk miktarı eşit olan bardakları bulmasını isteyebilirsiniz.
4. Verilen nesneleri boyutlarına göre sıralama
• Farklı boyutlardaki (uzun, kısa, büyük, orta, küçük, ince, kalın, geniş, dar) nesneleri karışık olarak verip istediğiniz boyut özelliğine göre sıralama yaptırabilirsiniz (örn: Bu kalemleri kısadan uzuna veya uzundan kısaya doğru sıralayın.).
5. Verilen durum, olay ve canlıları oluşum ya da büyüme aşamalarına göre sıralama
• Çocuğunuzun fotoğraflarını karışık olarak önüne koyup büyüme aşamalarına uygun olarak sıralamasını isteyebilirsiniz.
• Karışık olarak (sıralı olmayan) bir olay anlatabilir ve bu olayı oluş sırasına göre sıçrayarak anlatmasını isteyebilirsiniz.
6. Nesnenin mekândaki konumunu doğru olarak söyleme.
• Çeşitli nesneleri içinde bulunduğunuz mekânda farklı yerlere koyarak veya bazı nesnelerin yerini göstererek bulunduğu yeri anlatmasını sağlayabilirsiniz. Nesnelerin yerlerini sorarken altında, üstünde, yanında, arasında, ortasında, ötesinde, içinde, dışında, sağında, solunda, yakınında, uzağında vb. ifadeleri kullanmasını isteyebilirsiniz.
7. Verilen yönergeye uygun olarak kendisini doğru yerlere yerleştirme
(3)
• Vereceğiniz talimatlara uygun olarak kendisini doğru yere yerleştirmesini sağlayabilirsiniz. (sağında, solunda, önünde, arkasında, içinde, dışında, üstünde, altında vb.)
8. Verilen sese benzer sesler çıkarma
• Çeşitli taşıt ve hayvan seslerini taklit ederek, aynı sese benzer sesler çıkarmasını isteyebilirsiniz.
9. Belirli durumlarda kendi sesini uygun kullanma
• Korku, sevinç, şaşkınlık, üzüntü vb. durumlarda nasıl sesler çıkardığını, taklit etmesini isteyebilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Yeterli miktarda yiyecek yeme
2. Yiyecekleri uygun zamanlarda yeme
• Gün içinde öğünlerde yenen yemeklerin önemini anlatarak, sadece bir öğünde fazla yemenin doğru olmadığını, her öğünde düzenli ve yeterli miktarda yiyecek yemenin sağlık açısından önemini vurgulayabilirsiniz.
3. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Temizliğin sağlığımız için önemini anlatarak, banyodaki ve mutfaktaki temizlik malzemelerini ve nerelerde kullanıldıklarını uygulamalı olarak anlatabilirsiniz. Onun kullanabileceği temizlik malzemelerinin işlevleri ve kullanışlarını gösterebilirsiniz.
4. İçinde bulunduğu çevreyi temiz tutma
• Çevre temizliği için yapılması ve yapılmaması gereken davranışları örnekleyerek hangisinin doğru olduğunu sorabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
5. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Belli bir yüksekliğe tırmanma
2. Tırmanılan yükseklikten uygun şekilde inme.
• Çocuğunuzun oyun alanlarında kaydırak merdivenine, tırmanma merdivenine vb. çıkmasını sağlayarak uygun şekilde inmesini isteyiniz. Yokuş yukarı olan yerlere de tırmanma imkânı verebilirsiniz.
3. Küçük kas becerilerini gerektiren bazı araçları kullanma
• Çocuğunuzun düzeyine uygun küçük kas becerilerini geliştirecek (kesme, yapıştırma, yırtma, sıkma, boyama, katlama vb.) etkinliklere yer verebilirsiniz. Bunun yanında giyinirken çeşitli düğmeleme, bağlama, katlama gibi işleri kendi kendine yapması için de fırsat verebilirsiniz.
4. Nesneleri değişik malzemelerle bağlama
• Kurdele ve iplerle çeşitli nesneleri paket yaptırabilir, ayrıca ayakkabı bağcığını bağlamayı da göstererek denemeler yaptırabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Gerekli durumlarda kararlılık gösterme
• Kendisiyle ilgili durumlarda seçimler yapmasına ve karar vermesine yardımcı olacak ortamlar yaratabilirsiniz.
2. Yeni ve alışılmamış durumlara uyum sağlama
• Daha önce karşılaşmadığı bir durumla karşılaşmasını sağlayarak bu durumda nasıl tepki vereceğini, neler yapacağını kontrol edebilirsiniz.
3. Canlıların yaşama hakkına özen gösterme
• İnsanların hakkına saygı duymasını sağlamak için herkesin eşit şartlarda yaşama hakkına sahip olduğunu, hiç kimsenin bir başka kimseden daha üstün olmadığını anlatabilirsiniz.
• Dünyada insanlar kadar, hayvanların ve bitkilerin de yaşama hakları olduğunu ve insanların onlara bakmakla yükümlü olduklarını anlatabilirsiniz.
4. İnsanların farklı özelliklerini kabul etme
• Öncelikle herkesin farklı dış görünüşlere sahip olduğunu, bazı insanların kimi eksiklerinin olabileceğini, bu eksikliklerin başka insanlar tarafından asla alay konusu olmaması gerektiğini söyleyebilirsiniz.
• İnsanların huy, davranış ve kişilik olarak da farklı özelliklere sahip olabileceklerini söyleyerek herkesi olduğu gibi kabul etmek gerektiğini ve herkesin fikrine saygı duyması gerektiğini söyleyebilirsiniz.
5. Gerektiğinde liderliği üstlenme
• Çocuğunuzla oynadığınız çeşitli oyunlarda ona sık sık lider olma fırsatı verebilirsiniz.
• Gün içinde yapabileceğiniz işlerde sık sık fikrini alabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesneleri dokunsal duyumlarına göre eşleştirme
• Farklı dokulardaki nesneleri çocuğunuzun önüne koyarak bu nesnelerin doku özelliklerini fark etmesi için ortam hazırlayabilirsiniz. Nesneleri kaygan, pürüzlü, sert, yumuşak vb. adlandırmasına yardımcı olabilirsiniz.
(2)
• Farklı dokulardaki nesneleri karışık olarak çocuğun önüne koyun. Gözlerini bağladıktan sonra aynı özellikteki nesneleri birbiriyle eşleştirmesini sağlayabilirsiniz.
2. Verilen nesneleri, kullanım amaçlarına göre eşleştirme
• Mutfak, banyo, eğitim araçları gibi farklı amaçlar için kullanılan nesneleri kullanım amaçlarına göre eşleştirmesini isteyebilirsiniz.
3. Verilen nesneleri boylarına göre gruplama
• Farklı boylardaki nesneleri (her boydan 3 – 4 adet alıp karıştırarak) çocuğunuzun önüne koyun. Aynı boydaki nesneleri gruplamasını isteyin.
4. Verilen nesneleri miktarlarına göre gruplama
• Nesnelerin, az, çok, ağır, hafif, yarım, bütün, boş, dolu olma özelliklerini dikkate alarak aynı özelliklerdeki nesneleri bir grup yapmasını isteyebilirsiniz.
5. Verilen bir olayın olası nedenlerini söyleme
• Örnek bir olayın sonucunu söyleyip bu olayın böyle sonuçlanmasının nedenlerini sorabilirsiniz.
6. Verilen bir olayın olası sonuçlarını söyleme
• Kısa bir öykü anlatabilir ve bu öykünün sonucunu çocuğunuza sorabilirsiniz.
7. Nesne, varlık ya da olayı adlandırma
• Çeşitli nesne ve varlıkların kendilerini veya resimlerini göstererek isimlerini söylemesini isteyebilirsiniz.
8. Nesne, varlık ya da olaya ait belli başlı özellikleri söyleme
• Çeşitli nesne ya da varlığın adını söyleyerek, kendisini veya resmini göstererek belli başlı özelliklerini söylemesini, isteyebilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Uygun giyeceği seçme
• Hava durumuna göre uygun giyeceği seçmesini isteyebileceğiniz gibi, giysileri arasındaki uyumu ya da gidilecek yerin özelliğine uygun giyecekler seçmesini isteyebilirsiniz.
2. Giyeceklerini doğru şekilde giyme
• Farklı özelliklere sahip giyecekleri seçerek, bu giyecekleri doğru olarak giymesini isteyebilirsiniz.
3. Yorulduğu durumlarda dinlendirici bir etkinliğe katılma
• Yorgunluğu hissettirecek bir etkinlik yaptırarak, yorulduğunda hangi şekillerde dinlenebileceğini uygulamalı olarak yaptırabilirsiniz.
4. Belirlenen saatte dinlenme / uyuma
• Belirli saatlerdeki uyku düzenini izleyebilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
6. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Belli bir yükseklikten atlama
• Çeşitli yüksekliklerdeki yerlerden elini tutarak veya sizin kontrolünüzde atlamasını sağlayabilirsiniz (bir basamak yüksekliği, kaldırım kenarı vb.).
2. Belli bir engel üzerinden sıçrayarak atlama
• Yere dizeceğiniz çok yüksek olmayan nesnelerin üzerinden sıçrayarak atlamasını sağlayabilirsiniz.
3. Küçük kas becerileri gerektirecek bazı araçları kullanma
• Basit ev işlerinde yardım etmesini isteyebilir, giyeceklerini kendi kendine giymesini sağlayabilirsiniz. Düğme, fermuar, bağcık, çıt çıt, cır cır vb. ayrıntıları kendi başına yapması için özendirebilirsiniz.
4. Değişik araçlar kullanarak şekiller çizme
• Kuru boya, pastel, kurşun kalem, tükenmez kalem, sulu boya fırçası vb. araçlarla şekiller çizdirebilirsiniz. Hangi araçlarla daha kolay çizdiğini sorabilirsiniz.
Sosyal – Duygusal Alan
1. Kendi kültürünün belli başlı özelliklerini söyleme
• Yeri geldikçe, misafirperverlik, yardımlaşma, büyüklere saygı, bayramlara ilişkin davranışların Türkler için çok önemli olduğunu anlatabilir, bu durumlarda nasıl davranması gerektiği üzerine konuşabilirsiniz. Yine her kültürün kendine özgü yöresel kıyafetleri olduğunu da resimlerle gösterebilirsiniz veya bir müzeye gezi yapabilirsiniz.
2. Kendi kültürünün dışında farklı kültürler olduğunu söyleme
• Dünya üzerinde birçok ulusun yaşadığını ve bu ulusların hepsinin kendine özgü kültür özellikleri (yiyecek, giyecek, örf, âdet, gelenek vb.) olduğunu örnekler vererek anlatabilirsiniz.
3. Farklı ülkelerin belli başlı kültürel özelliklerini söyleme
• Çocuğunuzun tanıdığı farklı ülkelerin (Japon, Çinli, Hintli, Kızılderili, zenci, Alman, Amerikalı, İngiliz vb.) birbirlerinden farklı özelliklerini bildiği kadar anlatmasını isteyebilir, eksik olan yanlarını siz tamamlayabilirsiniz.
4. Kendi isteği ile bir işe başlama
• Evde yapması için küçük sorumluluklar verebilir (odasını, oyuncaklarını toplama, çiçek toplama, masa kurmaya, toplamaya yardım vb.), bu sorumluluklarını yerine getirmesinin önemini açıklayabilirsiniz. Kendi haline bırakır ve bu sorumluluklarını yerine getirmediğinde sonuçlarını görmesi için zaman verebilirsiniz (Onun yerine bu işleri yapmamalısınız.).
5. Başladığı işi bitirme çabası gösterme
• Yapmaya başladığı bir işi beğendiğinizi belirterek ve özendirerek bitirmesi için destek verebilirsiniz.
6. Algıladığı olay ve olguların estetik özelliklerini kendi sözcükleri ile anlatma
• Televizyonda, gazete, dergi veya ev içinde ya da dışarıda gördüğü manzaralar karşısında bu durum hakkındaki görüşlerini sorarak, gördüklerini anlatmasını sağlayabilirsiniz.
7. Çevresindeki olgu ve olayların estetik özellikleriyle ilgili özgün düşüncelerini etkinliklerinde gösterme
(2)
• Odasının dağınık olduğu bir zamanda, bu görüntünün onu rahatsız edip etmediğini sorabilirsiniz. Birlikte odasını topladıktan sonra odasının hangi halinin gözüne daha hoş göründüğünü sorabilir ve odasında yaptığınız değişiklikleri anlatmasını isteyebilirsiniz.
8. Başkalarının olgu ve olaylarla ilgili düşünceleri hakkındaki görüşlerini söyleme
• Çeşitli olaylar karşısında nasıl davranışlar sergileyeceğinizi çocuğunuzla paylaşarak, birbirinizin düşünceleri hakkındaki görüşlerinizi dile getirebilirsiniz.
9. Eserlerin özelliklerini algıladığı şekilde söyleme
• Farklı sanat dallarındaki eserlerde ne gördüğünü anlatmasını isteyebilirsiniz.
10. Eserlerin özellikleri konusunda kendi görüşlerini söyleme
• Birlikte bir sergi gezerek eserler hakkındaki kendi görüşlerini söylemesini isteyebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesneleri kullanım amaçlarına göre eşleştirme
• Evde kullandığınız çeşitli (mutfak, banyo, giyecek, okul araçları vb.) nesnelerden bazılarını bir araya getirerek, çocuğunuzdan bu nesnelerin aynı amaçla kullanılanlarını eşleştirmesini isteyebilirsiniz (aynı amaçlı nesnelerden ikişer adet).
2. Verilen nesneleri elde ediliş şekillerine/yapıldığı malzemelere göre eşleştirme
• Farklı malzemelerden yapılmış (aynı malzemeden yapılan ikişer adet) nesneleri bir araya getirip içlerinden aynı malzemelerle yapılmış nesneleri eşleştirmesini isteyebilirsiniz.
3. Verilen nesneleri dokunsal duyumlarına göre gruplama
• Farklı doku özelliklerine sahip nesnelerden (aynı dokudaki nesnelerin her birinden en az 3 adet) bir kısmını karışık olarak çocuğun önüne koyun. Gözlerini bağlayıp, bu nesneleri elleriyle kontrol ederek nesnelerin doku özelliklerini söylemesini, dokuları aynı olan nesneleri bir araya toplayarak gruplamasını isteyebilirsiniz.
4. Verilen nesneleri kullanım amaçlarına göre gruplama
• Eşleştirmede yaptığınız gibi kullanım amaçları farklı olan nesneleri (aynı amaçla kullanılan nesnelerden en az 3 adet olmalı) bir araya getirin. Çocuğun bu nesneleri inceleyerek aynı amaç için kullanılma özelliğine göre gruplamasını isteyebilirsiniz.
5. Söylenilen sayı kadar nesneyi gösterme
• Çocuğunuzun tanıdığı rakamları tek tek kartlara yazıp, ona gösterdiğiniz karttaki sayı kadar nesneyi size vermesini isteyebilirsiniz.
6. Gösterilen belli sayıdaki nesneyi doğru olarak sayma
• Her defasında farklı sayıdaki küçük nesneyi çocuğunuza verip kaç tane olduğunu sayarak söylemesini isteyebilirsiniz.
7. Sayılarına göre nesnelerin miktarlarını az ya da çok olarak söyleme
• Her defasında iki farklı sayıda nesneler vererek hangisinin çok hangisini az olduğunu söylemesini isteyebilirsiniz.
8. Problemin ne olduğunu söyleme
• Herhangi bir problem durumunu ifade eden resim, fotoğraf vb. olayın ne olduğunu anlatmasını isteyebilirsiniz.
9. Probleme çeşitli çözüm yollarını önerme (söyleme)
• Gösterdiğiniz veya verdiğiniz problem durumunu çözebilmek için çeşitli yollar önermesini (söylemesini) isteyebilirsiniz.
10. Çözüm yolları içinde en uygunlarını seçme
• Önerdiği (söylediği) çözüm yollarından, bu problem durumuna en uygun olanlarını seçip söylemesini isteyebilirsiniz.
(3)
Özbakım Becerileri
1. Verilen yiyecekleri ayrım yapmadan yeme
• Yiyeceklerin sağlığımız için önemini, her yiyecek türünün farklı özelliklere sahip olduğunu, dengeli ve sağlıklı beslenmek için her yiyecekten az da olsa yemesi gerektiğini söyleyebilirsiniz.
2. Yiyecekleri uygun zamanlarda yeme
• Yiyeceklerin sağlığımız için önemini, her yiyecek türünün farklı özelliklere sahip olduğunu, dengeli ve sağlıklı beslenmek için her yiyecekten az da olsa yemesi gerektiğini söyleyebilirsiniz.
3. Gerektiğinde, el, yüz ve vücudun diğer kısımlarını uygun biçimde yıkama
• Temizliğin sağlığımız için önemini vurgulayarak, temizliğine dikkat etmediği zaman çeşitli hastalıklara yakalanma riskinin arttığını anlatabilirsiniz. Hangi durumlarda nasıl temizlik yapılması gerektiği üzerine konuşabilirsiniz.
4. Tuvalet gereksiniminin giderilmesine yönelik uygun işleri yapma
• Tuvalet ihtiyacı bittikten sonra ne tür uygulamalar yaptığını, banyodaki hangi malzemeleri kullandığını anlattırabilir, yanlış veya eksik yaptığı işleri hatırlatabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
7. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Nesneleri yeni şekiller oluşturacak biçimde bir araya getirme
• Lego benzeri oyuncakları çeşitli boyutlarda küpleri bir araya getirerek çeşitli şekiller oluşturmasını ve yaptığı şeyleri anlatmasını isteyebilirsiniz.
• Kullanabileceği şekil örneklerini bir kâğıda çizip, bu şekilleri bir arada kullanarak, yeni şekiller oluşturmasını isteyebilirsiniz.
2. Değişik malzemeleri istenilen nitelikte kesme
• Kâğıt, kumaş ekmek, meyve vb. malzemeleri sizin kontrolünüz altında uygun materyalle kesmesine yardımcı olabilirsiniz.
3. a) Çift ayakla sıçrayarak belli bir mesafeyi dengeli bir şekilde gitme.
b) Tek ayakla sıçrayarak belli bir mesafeyi dengeli bir şekilde gitme.
• Yere çeşitli şekiller çizerek veya ip, kurdele gibi malzemelerle yerde çeşitli şekiller oluşturarak (???,???, ooooo vb.) bu şekillerin üzerinde veya içine çift ayak ve tek ayak sıçrayarak gitmesini isteyebilirsiniz (Burada esas olan sıçrama yaparken dengesini sağlamasıdır.).
Sosyal - Duygusal Alan
1. Yetişkin denetiminin olmadığı durumlarda da gerektiği gibi davranma
• Çocuğunuzun tek başına yapabileceğini düşündüğünüz tehlikesiz bir işi yapmasını isteyebilir ve o işi yaparken de onu yalnız bırakarak sizin denetiminiz olmadan işini tamamlayıp tamamlamadığını görebilirsiniz.
2. Yeni ve alışılmamış durumlara uyum sağlama
• Alıştığı durumların aksine bir olay gerçekleştirerek bu yeni durum karşısında nasıl davranacağını görebilir, uyum sağlamakta zorluk çekip çekmediğini izleyebilirsiniz.
3. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları kendi estetik görüşüne uygun olarak değiştirme
• “Seni rahatsız eden durumları kendi zevkine göre değiştirebilirsin.” diyerek, bu durumu kendince düzeltmesi için ona ortam hazırlayabilirsiniz.
4. Müziğe uygun özgün şarkı söyleme.
• Sözsüz bir müzik dinleterek, bu müziğe uygun o anda aklından şarkı sözleri söylemesini isteyebilirsiniz (Müzik bilinen bir şarkının müziği olmasın.). Veya bir konu adı vererek (kuşlar, çiçekler, sevgi, arkadaş vb) bu konuyla ilgili o anda aklına gelen şeyleri şarkı söyler gibi söylemesini isteyebilirsiniz.
5. Estetik bedensel hareketlerle dans etme, yürüme
• Farklı, ritmlerde müzikler dinleterek, dinlediği müziğin ritmine uygun hareket etmesini (kolunu, bacağını, gövdesini, başını estetik olarak hareket ettirmesini), estetik olarak yürümesini isteyebilir, onunla birlikte dans edebilirsiniz.
6. Yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanma.
• Yaşamımızın iyileştirilmesi için gerek duyduğumuz kaynakların neler olduğunu söyleyebilir, bu kaynakların boşa harcandığında ise hayatımızın nasıl değişeceğini sorabilirsiniz.
7. Günlük yaşamdaki kurallara uyma
(2)
• Trafik kurallarının hayati önemini vurgulayarak basit işaretlerin anlamını öğretebilirsiniz. Toplum içindeki insanların barış, birlik ve sevgi içinde yaşayabilmeleri için uyulması gereken görgü kurallarını örnekleyebilir, hangi davranışa karşı nasıl bir tutum içinde olmak gerektiğini sorabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Değişik durumlarda gözlemlediklerini söyleme
• Boyut, renk, biçim, koku, ses, tat vb. özelliklerdeki nesnelere örnekler göstererek bu nesneleri inceleyip gözlemlediği değişiklikleri ifade etmesini isteyebilirsiniz.
2. Gözlenen durumlarla ilgili sonuçları söyleme
• Gözlemlediği bu farklı özelliklerdeki nesnelerle ilgili olarak nesneler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları belirtmesini isteyebilirsiniz.
3. Verilen nesneleri kullanım şekillerine göre gruplama
• Kullandığınız çeşitli araç-gereçleri kullanım alanlarına uygun olarak seçip nerede kullanıldıklarını söyleyerek gruplamasını isteyebilirsiniz.
4. Verilen nesneleri elde ediliş şekillerine / yapıldığı malzemeye göre gruplama
• Çeşitli nesnelerin içinden aynı malzemeden yapılmış olanları seçerek kendi aralarında gruplandırmasını isteyebilirsiniz.
5. Gösterilen sembolün anlamını söyleme
• Çevresinde gördüğü çeşitli logo, trafik işaretleri, sayı, geometrik şekilleri göstererek anlamlarını sorabilirsiniz.
6. Verilen açıklamaya uygun sembolü gösterme
• Daha önce gösterip anlamlarını sorduğunuz sembollerden bazılarının anlamlarını siz söyleyip, ondan bu sembolü göstermesini isteyebilirsiniz.
7. a) Seçilen çözüm yollarını deneme
b) En uygun çözüm yoluna gerekçeleriyle karar verme
• Kafasında bir problem durumu yaratarak, bu duruma uygun çözüm yollarını denemesini, denediği çözüm yollarının geçerli ve geçersiz yanlarını konuşarak en uygun çözüm yoluna karar vererek söylemesini isteyebilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Temizlikle ilgili (el, yüz, vücut, çamaşır, bulaşık, ev temizliği) malzemeleri önüne koyarak hangi malzemenin hangi temizlik alanında kullanıldığını söylemesini isteyebilirsiniz.
2. İçinde bulunduğu çevreyi temiz tutma
• Çevre temizliğinin sağlanması için yapılması ve yapılmaması gereken işleri konuşabilirsiniz. Örnek bazı olaylar anlatıp doğru bir davranış olup olmadığını sorabilirsiniz.
3. a) Kendini kazalardan ve tehlikelerden koruyabilme
b) Tehlikeli olan durumlara ve kazalara örnek verme
c) Tehlikeli durumlardan ve kazalardan kaçınma
• Tehlikeli durumlara ve kazalara neden olabilecek malzemelerin adını vererek ne tür kazalarla veya tehlikelerle karşılaşabileceğini anlattırabilirsiniz. Böyle durumlardan nasıl kaçınabileceği ve kendisini nasıl koruyabileceği üzerine konuşabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
8. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Farklı pozisyonlarda atılan nesneleri kollarıyla yakalama
• Farklı boyutlardaki toplar, peluş oyuncaklar vb. nesneleri karşınızda duran çocuğunuza yakalaması için atabilirsiniz (Alttan, üstten, bel ve göğüs hizasından atabilirsiniz.).
2. Çeşitli nesneleri belli bir mesafedeki hedefe atma
• Farklı özelliklerdeki nesneleri (kırılmayacak özelliği olan, ağır, hafif, orta ağırlık vb.) önceden belirleyeceğiniz bir hedefe tek elle veya çift elle attırabilirsiniz. Attığı nesneleri neden aynı yere atamadığını sorabilirsiniz.
3. Belli nesneleri sıkma
• Un - su veya toprak - su karışımını bir leğende elleriyle sıkarak yoğurmasını sağlayabilirsiniz.
4. Yumuşak materyallere elleriyle şekil verme
• Hazırladığınız malzemelerden parçalar kopararak farklı şekiller yapmasını isteyebilirsiniz.
5. Yumuşak materyallere çeşitli nesneleri kullanarak şekil verme
• Çeşitli nesneleri kalıp olarak kullanıp hazırlanan malzemelere değişik şekiller vermesini isteyebilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Canlıların yaşama hakkına özen gösterme
• Canlıların insanlar - hayvanlar ve bitkiler olmak üzere 3’e ayrıldığını ve tüm canlıların bu dünyada yaşama hakları olduğunu, özellikle bitki ve hayvanların yaşayabilmesi için insanların bakımına ve korumasına ihtiyaçları olduğunu söyleyebilirsiniz. İnsanların yaşamayla ilgili eşit haklara sahip olduğunu, güçsüz insanlara yardım etmek gerektiğini anlatabilirsiniz.
2. İnsanların farklı özelliklerini kabul etme
• Bütün insanların birbirinden farklı özellikleri olduğunu söyleyerek bu farklılıkların dış görünüşlerinde veya kişiliklerinde olabileceğini ve hiç kimseyle, kendisine benzemediği için alay etmemesini, insanları olduğu gbi kabul etmesi gerektiğini anlatabilirsiniz. İnsanların farklı yaratıldığını, herkesin birtakım farklılıkları olduğunu ve kimsenin kimseye tıpatıp (huy, görünüş) benzememesinin önemli bir özellik olduğunu vurgulayabilirsiniz.
3. Atatürk ile ilgili etkinliklere ilgi gösterme
•Televizyonda veya VCD’de Atatürk’le ilgili belgeseller veya programlar izletebilir, size sorduğu soruları yanıtlayabilirsiniz.
4. Atatürk ile ilgili etkinliklerde aldığı sorumlulukları yerine getirme
• Atatürk’le ilgili bir şiir ezberlemesine yardımcı olabilirsiniz.
5. Resim, el işi vb. sanat etkinliklerinde özgün ürünler yapma
• Serbest resim çalışmaları yaptırabilir, yaptığı resmi anlatmasını isteyebilir, el işi kâğıtlarını kullanarak kesme, yırtma, yapıştırma vb. etkinliklerde kendi kendine bir şeyler oluşturabilmesi için ortamlar hazırlayabilirsiniz.
6. Özgün bir şiir, öykü vb. söyleme.
• Kimi zaman bir konu ismi vererek bu konuyla ilgili bir öykü anlatmasını veya bir şiir oluşturmasını isteyebilirsiniz.
7. Yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli kaynakları verimli kullanma.
(2)
• Yaşamamız için gerekli olan kaynakları tanıtarak (gösterme, anlatma) bu kaynakların tükenmesi durumunda karşılaşacağımız sorunları anlatabilirsiniz. Bu tür kaynakların boş yere kullanılmaması için neler yapılması gerektiği üzerine açıklamalar yapabilirsiniz.
8. Canlıların bakımını üstlenme ve koruma
• Evde veya dışarıda bakabileceğimiz canlılar hakkında konuşarak, bu canlıların ne tür bakıma ve korunmaya ihtiyaçları olduğunu örnekleyebilir, evde küçük bir bitki yetiştirme sorumluluğunu verebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Nesneleri kullanarak tek basamaklı sayılarla toplama yapma (artırma)
• Aynı türden nesneleri (oyuncaklar, meyveler, baklagiller, boya kalemleri, küçük nesneler vb.) kullanarak “şu kadar ..... var, şimdi şu kadar daha koyarsak (eklersek) kaç tane olur?” gibi sorular sorabilirsiniz. Bu nesneleri sayarak sonucu bulmasını isteyebilirsiniz.
2. Nesneleri kullanarak tek basamaklı sayılarla çıkarma yapma (eksiltme)
• Aynı türden nesneleri (oyuncaklar, meyveler, baklagiller, boya kalemleri, küçük nesneler vb.) kullanarak “şu kadar ..... var, şimdi bunun içinden şu kadarını çıkardık. (yedik, uçtu, kırıldı vb.) Kaç tane kaldı?” gibi sorular sorabilirsiniz. Bu nesneleri sayarak sonucu bulmasını isteyebilirsiniz.
3. Verilen yönergeye uygun olarak nesneyi doğru yere yerleştirme
• Evde veya dışarda bir yerde mekânda konum kavramını verebilmek için; eline bir nesne vererek, bu nesneyi sizin söylediğiniz yönergelere uygun olarak yerleştirmesini isteyebilirsiniz (Uzak, yakın, önünde, arkasında, yukarıda, aşağıda, içinde, dışında, içeri, dışarı, yanında, arkasında vb. yönergeler verebilirsiniz.).
4. Bir bütünün parçalarını uygun yerlere yerleştirme
• Puzzle benzeri oyunlarla oynatabilir, parçadan bütüne gitmesini sağlayabileceğiniz gibi, bir nesnenin üstünü örterek küçük bir ipucu vererek bu nesnenin ne olduğunu sorabilirsiniz.
5. Tümcelerinde ögeleri doğru kullanma
• Anlamını bildiğini düşündüğünüz veya bilmediği ögeleri, konuşurken, bir olayı veya bir öyküyü anlatırken doğru yerde kullanıp kullanmadığını izleyebilir ve gerekli açıklamaları yaparak düzeltmeler yapabilirsiniz.
6. Tümcedeki ekleri doğru kullanma
• Verdiğiniz konularda konuşmasını isteyerek bu konuşmalarda sözcüklerine doğru ekleri getirip getirmediğine (zaman ekleri, çoğul ekleri, vb.) dikkat edebilirsiniz.
7. Atatürk’ün yaptığı işlere örnek verme
• Atatürk’ün kim olduğunu, onun Türk toplumu için neden önemli biri olduğunu sorup yaptığı işlerden bildiklerini söylemesini isteyebilirsiniz. Daha sonra onun bilmediklerine eklemeler yapabilirsiniz (Kurtuluş Savaşı, cumhuriyetin ilânı, yaptığı devrimler, 23 Nisan vb. olaylar).
8. Atatürk’ün düşüncelerini söyleme
• Atatürk’ün nasıl bir insan olduğunu, onun kişiliği ve düşünceleri hakkında bildiklerini anlatmasını isteyebilirsiniz. Sonra yine siz eklemeler yapabilirsiniz (İnsanlara karşı sevgi gösterme, barış içinde yaşama, hoşgörülü olma, çalışkan olma, insan hak ve özgürlüklerine saygı duyma vb.).
Özbakım Becerileri
1. Yorulduğu durumlarda dinlendirici bir etkinliğe katılma
• Hangi işleri yaptığında yorulduğunu sorarak, yorulduğunda hangi şekillerde dinlenebileceğini uygulamalı olarak göstermesini isteyebilirsiniz.
2. Dinlenme ya da uyku için gerekli hazırlıklar yapma
(3)
• Uyku saati geldiğinde hangi hazırlıkların yapılması gerektiğini ve kendisinin hangi hazırlıkları yaptığını söylemesini isteyebilir, uygulama yaptırabilirsiniz.
3. Tehlikeli olan durumlardan ve konulardan kaçınma
• Evde veya dışarda tek başına yapmaması gereken durumlar hakkında konuşabilir, bunları yaptığı zaman başına neler gelebileceğini söylemesini isteyebilirsiniz.
4. Herhangi bir tehlike anında yetişkinlerden yardım isteme
• Hangi durumlarda büyüklerinden yardım istemediği takdirde tehlikeli bir olayla karşılaşabileceğini veya kazaya neden olabileceğini söylemesini isteyebilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
9. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Küçük nesneleri toplama
• Bir miktar kuru baklagili masaya veya yere saçtıktan sonra, çocuğun eline bir plâstik bardak vererek bunları tek tek toplayıp bardağın içine koymasını isteyebilirsiniz.
2. Çeşitli malzemeleri değişik şekillerde katlama
• Çocuğunuzun kıyafetlerini katlatabilirsiniz.
• Beraber çarşaf, örtü vb. katlayabilirsiniz.
• El işi kâğıtlarıyla çeşitli katlamalar yaptırabilirsiniz.
3. Kollarını ve bacaklarını kullanarak nesneleri itme, çekme ve döndürme
• Evdeki çeşitli nesneleri iterek, çekerek hareket ettirmesini, farklı nesneleri döndürmesini isteyebilirsiniz.
4. Çeşitli ağırlıktaki nesneleri kaldırma
• Çocuğun kaldırabileceği ağırlıklardaki (hafif, orta, ağır) nesneleri nasıl kaldıracağına örnek olmak için (Dizlerini bükerek alması gerekiyor.) ağır ve hafif nesneleri yerden nasıl kaldıracağını gösterebilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Olumlu duygu ve düşüncelerini uygun şekilde ortaya koyma
• Mutlu olduğu zamanlarda duygu ve düşüncelerini sizinle paylaşmasını isteyebilirsiniz.
2. Rahatsız edici duygu ve dürtülerini uygun şekilde ortaya koyma
• Sıkıldığı, kızgın veya üzgün olduğu zaman sorunun ne olduğunu sorabilir, onu rahatsız eden olayları anlatmasını isteyebilirsiniz.
3. Başkalarının duygularını ifade etme
•Örnek bir olay anlatarak “Bu durumda neler hissediyor olabilirim?” diye sorabilirsiniz.
4. Başkalarının sıkıntı ve mutluluklarını paylaşma
• Ara sıra; mutlu veya sıkıntılı olduğunuzu söyleyerek bu durumda olan biri için neler yaptığını ve nasıl paylaştığını gözlemleyebilirsiniz.
5. Atatürk ile ilgili etkinliklere katılma
• 19 Mayıs kutlama ve törenlerini izlemesini sağlayabilirsiniz.
6. Atatürk ile ilgili etkinliklerde aldığı sorumlulukları yerine getirme
• Çocuğunuzun seviyesine uygun (çok uzun olmayan) Atatürk’le ilgili bir şiir ezberlemesine yardımcı olabilirsiniz.
7. Algıladığı olay ve olguların estetik özelliklerini kendi sözcükleri ile anlatma
• Çevresinde gördüğü olay ve olgular hakkında kendi görüşlerini anlatmasını isteyebilirsiniz.
8. Çevresindeki olgu ve olayların estetik özellikleriyle ilgili özgün düşüncelerini etkinliklerinde gösterme
• Ev içindeki eşyaların düzenlenmesinde çocuğunuzun fikrini alarak onun istediği gibi düzenleyebilirsiniz. Odasında yerini değiştirmek istediği eşyalar olup olmadığını sorabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Nesneleri kullanarak tek basamaklı sayılarla toplama yapma (artırma)
(2)
• Aynı türden nesneleri kullanarak (meyve, oyuncak, kuruyemiş, kuru baklagil vb.) “şu kadar .... var, şimdi şu kadar daha ekledik. Kaç tane oldu?” gibi sorular sorarak sonuçlarını (sayarak) söylemesini isteyebilirsiniz.
2. Nesneleri kullanarak tek basamaklı sayılarla çıkarma yapma (eksiltme)
• Aynı türden nesneleri kullanarak (meyve, oyuncak, kuruyemiş, kuru baklagil vb.) “şu kadar .... var, şimdi şu kadar daha ekledik. Kaç tane oldu?” gibi sorular sorarak sonuçlarını (sayarak) söylemesini isteyebilirsiniz.
3. Sözcüğün tümce içindeki anlamını kendi ifadesiyle açıklama
• Birden fazla anlamı olan sözcüklerle ilgili tümceler kurup tümcenin içinde geçen bu sözcüğün anlamını doğru algılayıp algılamadığını (tümceden ne anladığını sorarak) anlayabilirsiniz.
4. Eş anlamlı sözcüklere örnek verme
• Eş anlamlı sözcüklerden (pis-kirli; al-kırmızı, beyaz-ak, siyah-kara vb.) birini söyleyerek bununla bir tümce kurup söylediğiniz sözcükle aynı anlama gelen sözcüğü söylemesini isteyebilirsiniz.
5. Zıt anlamlı sözcüklere örnek verme
• Karşıt (zıt) anlamlı sözcüklerden (açık-kapalı, acı-tatlı, siyah-beyaz, genç-yaşlı vb.) birini söyleyip bu sözcüğün karşıtını söylemesini isteyebilirsiniz.
6. Atatürk’ün yaptığı işlere örnek verme
• 19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı ile ilgili açıklamalar yapabilirsiniz. Atatürk’ün Samsun’a çıkışının önemini anlatabilirsiniz.
• Atatürk’ün düşüncelerini söyleme
• Atatürk’ün barış içinde yaşama, insanlara karşı sevgi gösterme ve hoşgürülü olma, çalışkan olma, insan hak ve özgürlüklerine saygı duyma vb. düşüncelerini anlatabilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Uygun giyeceği seçme
• Havaların ısınmasıyla birlikte yazlık giyeceklerden seçmesi ve giyinmesi için yardımcı olabilirsiniz.
2. Seçtiği giyecekleri kendi kendine giyme
• Giysilerine kendi kendine giymesi için fırsat verebilirsiniz.
3. Yeterli miktarda yiyecek yeme
• Az veya çok yemek yemenin sağlığımızı bozacağını, yiyecekleri yeterli miktarda yemenin önemini vurgulayabilirsiniz.
4. Sağlığı olumsuz etkileyen yiyecekleri yemekten kaçınma
• Sağlığımızı bozacak yiyecekleri tanıtarak, bu yiyecekleri mümkün olduğunca az tüketmek veya hiç tüketmemek konusunda bilgilendirebilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
10. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Çeşitli malzemeleri değişik şekillerde katlama
• Kâğıtları değişik şekillerde katlayarak şekiller oluşturabilirsiniz.
• Çocuğunuzun değişik türdeki kıyafetlerini katlamasını isteyebilirsiniz.
• Örtü vb. malzemeleri birlikte katlayabilirsiniz.
2. Nesneleri yeni şekiller oluşturacak biçimde bir araya getirme.
• Geometrik şekilleri (kare, üçgen, daire, dikdörtgen) kullanarak resim oluşturmasını isteyebilirsiniz.
• Legolarını birbirine ekleyerek yeni şekiller oluşturmasını isteyebilirsiniz.
3. Çeşitli ağırlıktaki nesneleri kaldırma
• Farklı ağırlıklardaki (ağır, hafif) nesnelerin nasıl kaldırılacağını örnekler vererek gösterip sonra ondan nesneyi kaldırmasını isteyebilirsiniz.
4. Çeşitli ağırlıktaki nesneleri taşıyarak belli bir mesafeye gitme
• Kaldırdığı nesneleri sizin belirlediğiniz yere kadar taşımasını isteyebilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Grupta sorumluluk almaya istekli olma.
• Çeşitli sorumluluklar verebilirsiniz.
2. Aldığı sorumluluğu yerine getirme
• Verdiğiniz sorumlulukları yerine getirip getirmediğini uzaktan gözlemleyebilirsiniz.
3. Gerektiğinde lideri izleme
•Lider olarak ona gösterdiğiniz şeyleri yapmasını isteyebilirsiniz.
4. Gerektiğinde liderliği üstlenme
• Liderlik yapması için fırsat verip karar almasını, aldığı kararları uygulatmasını sağlayabilirsiniz.
5. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları fark etme
• Çevresini gözlemlemesini isteyip (kirlilik, düzensizlik, dağınıklık vb.) rahatsız edici durumları anlattırabilirsiniz.
6. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları kendi estetik görüşüne uygun olarak değiştirme
• Çevresinde görüp anlattığı rahatsız edici durumları nasıl düzeltebileceğini sorabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Nesne durum ya da olayı anlaşılır şekilde açıklama
• Gazete, dergi ve fotoğraflara bakarak gördüklerini anlatmasını isteyebilirsiniz.
2. Aynı anlama gelebilecek düşünceleri farklı sözcüklerle açıklama.
• Eş anlamlı sözcüklerle birkaç tümce kurmasını, farklı sözcük kullanarak açıklamasını isteyebilirsiniz.
3. Sözcükleri, farklı yapıda sözel ürünler oluşturacak şekilde kullanma
• Öğrendiği veya öğreteceğiniz bilmece, tekerleme, şiir, öykü, şarkı vb.leri tekrar etmesini isteyebilirsiniz.
4. Verilen sesin kaynağını söyleme
(2)
• Kasetten dinlettiğiniz veya sizin taklidini yaptığınız seslerin kime, neye ait olduğunu söylemesini isteyebilirsiniz.
5. Verilen sesin özelliğini söyleme
• Dinlettiğiniz seslerin özelliğini (ince, kalın, yavaş, benzerlik, farklılık vb.) söylemesini isteyebilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Giyecek temizliği, vücut temizliği, ev temizliği gibi farklı temizlik alanlarında hangi temizlik malzemelerinin kullanıldığını gösterebilir, neyin nerede kullanıldığını sorabilirsiniz.
2. İçinde bulunduğu çevreyi temiz tutma
• Çevre kirliliğine neden olan olayları sorarak, çevre temizliğinin sağlanabilmesi için neler yapılabileceğini sorabilirsiniz.
3. Tehlikeli olan durumlara ve kazalar örnek verme
• Evde veya dışarıda karşılaşabileceği tehlikeli durumlara ve kazalara örnekler vermesini isteyebilirsiniz.
4. Tehlikeli olan durumlardan ve kazalardan kaçınma
• Sizin vereceğiniz örnek tehlikeli durum ve kazalardan nasıl korunacağını söylemesini isteyebilirsiniz.
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
1. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Sözel yönergelere uygun olarak yürüme (yavaş, hızlı, taklit yürüyüşü vb.)
• Çocuğunuzla birlikte çeşitli taklit yürüyüşlerini canlandırabilirsiniz. (ihtiyar adam, balerin, hamile kadın, asker, ayağı alçıda olan biri, kurbağa, tavşan, leylek, ayı, maymun vb.)
2. Sözel yönergelere uygun olarak koşma
• Vereceğiniz yönergelere uygun koşmasını sağlayabilirsiniz. (Parmak ucunda, topuklarda hızlı, yavaş – yanlara, öne – geriye vb.)
3. Çeşitli malzemeleri kaptan kaba boşaltma
• Çocuğunuza farklı kaplar vererek, içine su, mercimek, pirinç vb. malzemeler koyup kaptan kaba boşaltmasını söyleyebilirsiniz.
4. Nesneleri uygun şekilde takma - çıkarma
• Evdeki çeşitli araç gereçlerin kapakları veya çocuğunuzun oyuncakları ile takma - çıkarma becerilerini yaptırabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Duygularını söyleme
• Çeşitli olaylar karşısında çocuğunuza ne hissettiğini sorabilir ve onu dinleyebilirsiniz.
2. Duygularının nedenlerini söyleme
• Çocuğunuza ne zaman mutlu, üzgün, sinirli, kıskanç, hırçın, kızgın olabileceğini sorarak onunla duygularınızı paylaşabilirsiniz.
3. Kendi isteği ile bir işe başlama
• Çocuğunuza küçük sorumluluklar vererek bunları istediği zaman yapabileceğini söyleyebilirsiniz.
4. Başladığı işi bitirme çabası gösterme
• Çocuğunuzla birlikte onun yapabileceği bir işe başladıktan sonra, sizin yapmak zorunda olduğunuz başka bir işiniz olduğunu söyleyip o işi bitirmesini ondan rica edebilirsiniz.
5. Grupta sorumluluk almaya istekli olma
• Çocuğunuza evde size yardımcı olmak için hangi işleri yapabileceğini sorarak sorumluluk almasını sağlayabilirsiniz.
6. Alınan kararlara bağlı kalma
• Bazı konularda yapması ve yapmaması gereken kuralları çocuğunuza net ve açık bir şekilde anlatabilirsiniz. Bu kararlara bağlı kalıp kalmadığını izleyerek gerekli durumlarda bu konu hakkında konuşabilirsiniz.
7. Gerekli durumlarda nezaket sözcüklerini kullanma
• Nezaket kurallarını örnekleyerek olayları çocuğunuzla birlikte canlandırıp hangi durumda hangi sözü söyleyeceğini ve hangi davranışta bulunacağını gösterebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Gösterilen sembolün anlamını söyleme
• Evde veya dışarda çocuğunuza bazı nesneleri, sembolleri göstererek bunların adlarını ve kullanıldığı yerleri sorabilirsiniz.
(2)
2. Verilen açıklamaya uygun sembolü gösterme (sayı, geometrik şekil, logo, trafik işaretleri vb.)
• Çocuğunuza sembollerle ilgili örnekler vererek veya açıklamalar yaparak ilgili sembolü sorabilirsiniz.
3. Değişik durumlarda gözlemlediklerini söyleme (boyut, renk, biçim, işlev, koku, ses, tat vb.)
• Çocuğunuzla birlikte parka, pazara, alışverişe vb. yerlere giderek döndüğünüzde neler gördüğünü sorabilir, sorularınızı doğru yanıtlamasını sağlayabilirsiniz.
4. Gözlenen durumlarla ilgili sonuçları söyleme (benzerlikler, farklılıklar, farklı gruplamalar vb.)
• Belli bir yeri gözlemlemesini veya bir dergiden bir iki sayfaya bakıp gördüğü benzer veya farklı şeyleri ifade etmesini sağlayabilirsiniz.
5. Verilen nesnelerin içinden eksilen ya da eklenen bir nesnenin adını söyleme
• 5 - 6 adet nesneyi çocuğunuzun önüne koyarak bu nesnelere dikkatle bakmasını sağlayabilirsiniz. Çocuğunuz görmeden bu nesnelerden birini çıkararak veya başka bir nesne ekleyerek, eklenen ya da çıkartılan nesneyi sorabilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Üzerindeki giysileri kendi kendine çıkarma
• Giyinme - soyunma oyunu oynayabilirsiniz. Kendi kendine giyinip soyunma fırsatı verebilirsiniz.
2. Seçtiği giyecekleri kendi kendine giyme
• Bir yere gideceğiniz zaman giysilerini kendisinin seçmesini isteyerek ve giyinmesini bekleyebilirsiniz.
3. Gerektiğinde el, yüz ve vücudun diğer kısımlarını uygun biçimde yıkama
• Hangi durumlarda el, yüz ve vücut temizliği yapılması gerektiğini anlatabilirsiniz. Zamanı geldiğinde uygulamalı olarak yaptırarak bu alışkanlıkların yerleşmesini sağlayabilirsiniz.
4. Tuvalet gereksiniminin giderilmesine yönelik uygun işleri yapma
• Tuvaletini yaptıktan sonra hangi malzemeleri kullanması gerektiği hakkında konuşabilirsiniz.
5. Yiyecekleri uygun zamanlarda yeme
• Hangi yiyecek türlerinin günün hangi zamanlarında ve öğünlerinde yendiğini anlatabilirsiniz.
6. Yorulduğu durumlarda dinlendirici bir etkinliğe katılma
• Çocuğunuzu biraz fazla hareket ettirerek yorulmasını sağladıktan sonra hangi şekillerde dinlenebilirsin diye sorabilirsiniz.
7. Belirlenen saatte dinlenme / uyuma
• Uyku düzeninin bozulmasına uyumasa da belli zamanlarda dinlenmesini sağlayabilirsiniz. Akşam uyku saatlerinin aksamaması için gerekli önlemleri alabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
2. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Sözel yönergelere göre değişik hızlarda yürüme
• Çocuğunuzla birlikte evde, bahçede veya parkta sizin vereceğiniz komutlara uygun yürüme oyunu oynayabilirsiniz.
Verilecek komutlar: Yavaş, çok yavaş; hızlı, çok hızlı vb.
2. Zemin üzerinde çizilen değişik şekiller üzerinde yürüme
• Evde bir iple veya kurdele ile yerde yapacağınız şekiller üzerinde yürümesini sağlayabilirsiniz (düz çizgi, zikzak, eğri çizgi vb.).
3. Farkı pozisyonlarda atılan nesneleri kollarıyla yakalama
• Çocuğunuzun karşısına geçerek ona top atıp attığınız topu kollarıyla yakalamasını sağlayabilirsiniz.
4. Çeşitli nesneleri belli bir mesafeye atma
• Çocuğun eline farklı nesneler (kırılmayacak özellikte) vererek belirlediğiniz hedefe atmasını isteyebilirsiniz. Gerekirse önce siz örnek olun, sonra onun atmasını isteyin. Hangi araçları daha kolay attığını, hangilerini daha uzağa / yakına attığını konuşabilirsiniz.
5. Belli nesneleri sıkma
• Farklı özellikteki nesneleri sıkmasını sağlayabilirsiniz. Bazı nesneleri neden daha kolay sıkabildiğini konuşabilirsiniz.
6. Yumuşak materyallere elleriyle şekil verme
• Çocuğunuzla birlikte evde hamur yoğurabilir ve çocuğunuzun bu hamura çeşitli şekiller vermesini sağlayabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Duygularının sonuçlarını söyleme
• Çocuğunuza, çeşitli zamanlarda örnek olaylar vererek bu durumlarda neler hissettiğini sorabilirsiniz. Bu olaylar karşısında nasıl davranacağını anlatmasını sağlayabilirsiniz.
2. Olumlu duygu ve düşüncelerini uygun şekilde ortaya koyma
• Çocuğunuza hangi olaylar karşısında mutlu veya neşeli olabileceğini, ne tür olaylar karşısında gülebileceğini sorarak onun duygu ve düşüncelerini anlatmasını sağlayabilirsiniz.
3. Rahatsız edici duygu ve dürtülerini uygun şekilde ortaya koyma
• Çocuğunuza hangi olaylar karşısında sinirli, kızgın, hırçın, sıkıntılı, kıskanç, üzgün olabileceğini sorarak bu duygularını ifade edebilecek örnekler vermesine yardımcı olabilirsiniz.
4. Başkalarının duygularını ifade etme
• Başkalarının başından geçen küçük olayları anlatarak, o kişilerin neler hissettiklerini anlatmasını sağlayabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesne, durum ya da olayı belli bir süre sonra yeniden ifade edebilme
• Çocuğunuza bir öykü okuyarak ya da anlatarak, bir süre sonra öykü hakkında sorduğunuz soruları yanıtlamasını isteyebilirsiniz.
• Çocuğunuza bazı resimler veya oyuncaklar gösterdikten sonra bu oyuncakları ya da resimleri saklayarak neler gösterdiğinizi sorabilirsiniz.
(2)
2. Sayıları ritmik olarak sayma
• Çocuğunuzla birlikte 10 adet oyuncağını tek tek sayabilirsiniz. Onun da size eşlik etmesini ve bu oyuncakları 1’den 10’a kadar ritmik olarak saymasını sağlayabilirsiniz.
3. Söylenilen sayı kadar nesneyi gösterme
• Çocuğunuza 1’den 10’a kadar bir sayı söyleyip, söylediğiniz sayı kadar nesneyi göstermesini isteyebilirsiniz (Oyuncaklarla veya kuru bakliyatlarla oynayabilirsiniz).
4. Gösterilen belli sayıdaki nesneyi doğru olarak sayma
• Belli sayıdaki çeşitli nesneleri çocuğun önüne koyarak onları tek tek saymasını sağlayabilirsiniz. Her seferinde farkı sayıda(1 – 10 arası) nesne vermelisiniz.
5. Verilen nesneleri şekillerine göre eşleştirme
• Çocuğa göstereceğiniz (daire, üçgen, kare, dikdörtgen vb.) şekillere benzer nesneleri bulmalarını isteyebilirsiniz. (evde – bahçede)
Özbakım Becerileri
1. Uygun giyeceği seçme
• Çocuğunuza kendi giyeceklerini seçme fırsatı verebilirsiniz. Bir yere giderken uygun giyinebilmesi için veya kendisine giysi alınırken uygun giyecekleri seçmesine yardımcı olabilirsiniz.
2. Giyeceklerini doğru şekilde giyme
• Çocuğunuzun kendi kendine giyinmesi için fırsat verebilir, gerekli durumlarda yardımcı olabilirsiniz.
3. Verilen yiyecekleri ayrım yapmadan yeme
Yeterli miktarda yiyecek yeme
• Çocuğunuza yemek seçmenin doğru olmadığını söyleyebilirsiniz. Her yemeği sevmese de her yiyeceğin farklı besin değeri olduğunu ve dengeli beslenmek için her şeyden yemesi gerektiğini zaman zaman uygun bir dille anlatabilirsiniz.
4. Sağlığı olumsuz etkileyen yiyecekleri yemekten kaçınma
• Hangi yiyeceklerin fazla yendiğinde sağlığını bozacağını ve bu yiyeceklerin yemeklerden önce iştahını keseceğini söyleyebilirsiniz.
5. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Bir oyun şeklinde hangi malzemenin hangi temizlik alanında kullanıldığını sorabilirsiniz (el, vücut temizliği, giyecekler, yiyecekler, ev temizliği vb.).
6. Atatürk’ün Türk toplumu için önemini fark edebilme
• Atatürk’ün yaptığı işlere örnekler verebilir, Atatürk’ün Türk toplumu için önemini anlatabilirsiniz (Kurtuluş Savaşı, cumhuriyetin ilânı, devrimler vb.).
• Atatürk’ün (barış içinde yaşama, insanlara karşı sevgi gösterme ve hoşgörülü olma, çalışkan olma, insan hak ve özgürlüklerine saygı duyma vb.) düşünceleri hakkında konuşabilirsiniz.
• Çocuğunuzun okulundaki ya da yakın çevrenizdeki bir okuldaki Cumhuriyet Bayramı kutlamalarını izleyebilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
3. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Belli bir mesafeyi sürünerek gitme
• Çocuğunuzun bir asker, yılan vb. gibi sürünmesine yardımcı olabilir, onunla birlikte taklit yapabilirsiniz.
2. Değişik yönlere yuvarlanma
• Çok sert olmayan bir zemin üzerinde çocuğunuzun serbestçe yuvarlanabileceği bir ortam hazırlayabilirsiniz.
3. Küçük nesneleri toplama
• Evde kolaylıkla bulabileceğiniz kuru bakliyatları (pirinç, fasulye, nohut, mercimek vb.) bir örtü üzerine veya masanın üzerine döküp çocuğunuzdan bunları parmaklarıyla toplamasını isteyebilirsiniz.
4. Topladığı küçük nesneleri parmaklarını kullanarak bir kaba boşaltmak
• Çocuğunuzun önüne bir kap koyarak parmaklarıyla topladığı küçük nesneleri bu kaba koymasını sağlayabilirsiniz.
5. Nesneleri yeni şekiller oluşturacak biçimde bir araya getirme
• Puzzle parçalarını birleştirerek resmi tamamlamasına, lego parçalarını kullanmasına veya küçük oyuncak parçalarıyla yeni şekiller oluşturmasına yardımcı olabilirsiniz. Oluşturduğu şekillerde ne anlatmak istediği üzerine konuşabilirsiniz.
6. Verilen sözel yönergelere göre değişik yönlerde yürüme
• Çocuğunuza önce ileri, geri, yanlara vb. yönlerin örneklerini gösterebilir, daha sonra sizin söylediğiniz yönergeye göre hareket etmesini isteyebilirsiniz.
7. Belli bir yükseklikteki zemin üzerinde yürüme
• Bahçede veya parkta, sizin kontrolünüzde yerden yüksek yerlerde (yardımlı veya yardımsız) yürümesini sağlayabilirsiniz.
8. Belli bir yükseklikteki zemin üzerinde elindeki nesnelerle yürüme
• Çocuğunuzun her iki eline de ağır olmayan nesneler vererek fazla yüksek olmayan bir zemin üzerinde yürümesini sağlayabilirsiniz.
9. Yumuşak materyallere elleriyle şekil verme
• Gazete, kâğıt, pamuk vb. yumuşak materyallere elleriyle şekil verebileceği gibi, birlikte hazırlayacağınız hamur veya oyun hamurlarına elleriyle şekil verebilmesi için ortamlar yaratabilirsiniz.
10. Yumuşak materyallere çeşitli nesneleri kullanarak şekil verme
• Makasla veya sizin kontrolünüzle bıçak kullanarak kâğıtlara veya meyvelere şekil vermesini sağlayabilirsiniz. Oyun hamuru veya sizin hazırladığınız hamura pasta kalıplarıyla veya başka nesnelerle de çeşitli şekiller vermesi için yardımcı olabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Aldığı sorumluluğu yerine getirme
• Evde veya dışarıda çocuğunuza yapabileceği düzeyde sorumluluklar verebilir ve zaman zaman bu sorumlulukları yerine getirip getirmediğini kontrol edebilirsiniz.
2. Gerektiğinde lideri izleme
• Çocuğunuzun iyi davranışlar ve beceriler kazanabilmesi için ona sürekli örnek olmalısınız. Onunla bazı zamanlar liderlik oynayabilirsiniz (Lider olan kişinin yaptıkları taklit ediliyor. Bazen çocuğunuz, bazen siz lider olun).
(2)
3. Toplumda farklı rollere sahip kişiler olduğunu söyleme
• Çevrenizdeki insanların, akraba ve tanıdıklarınızın mesleklerini, yaptıkları işleri çocuğunuza anlatarak, toplumdaki herkesin farklı rolleri olduğunu söyleyebilirsiniz.
4. Aynı kişinin farklı rollerinin olduğunu söyleme
• Aile bireylerinizin evde ve dışarıda yaptıkları işleri konuşarak, kendisinin ve anne – babasının hangi işlerden sorumlu olduklarını anlatabilirsiniz.
5. Atatürk ile ilgili etkinliklere katılma
• Çeşitli dergi ve gazetelerden veya kartpostallardan Atatürk resimlerini toplayarak resimler hakkında bilgi verebilir ve bir Atatürk albümü oluşturabilirsiniz.
6. Atatürk ile ilgili etkinliklerde aldığı sorumlulukları yerine getirme
• Atatürk resimlerini toplamada, kesme yapıştırma işlerinde sorumluluklar verebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesneleri renklerine göre gruplama
• Evdeki eşyaları, çocuğunuzun oyuncaklarını veya renkli kartları çocuğun önüne koyarak aynı renkteki nesneleri gruplamasını isteyebilirsiniz (Grupladığı nesnelerin renklerini de söyletin.).
2. Verilen nesneleri şekillerine göre gruplama
• Farklı şekillerdeki nesneleri çocuğunuzun önüne koyarak birbirine şekil olarak benzeyen nesneleri gruplamasını isteyebilirsiniz (Grupladığı nesnelerin şekillerini de söyletin.).
3. Verilen nesneleri renk tonlarına göre sıralama
• Suluboya ile yapacağınız bir çalışmada; bir kâğıt üzerine çeşitli renkleri sulandırarak veya bazı renkleri karıştırarak açık renkten koyu renge ya da koyu renkten açık renge doğru sıralama yaptırabilirsiniz.
4. Belli sayıdaki nesneleri sayılarına göre sıralama
• Kuru baklagillerle, meyvelerle veya resimli kartlarla nesneleri farklı sayılarda ayırarak çocuğunuzun önüne koyun. Bunları sayıp en az sayıdaki nesneden en çok sayıdaki nesneye doğru sıralamasını ya da en çok sayıdaki nesneden en az sayıdaki nesneye doğru sıralamasını isteyebilirsiniz.
5. Zamanla ilgili kavramları anlamına uygun şekilde kullanma
• Konuşmalarınızda zamanla ilgili kavramlardan (bugün, yarın, dün, önce, sonra, şimdi, sabah, öğle, akşam, gün, yıl, ay, mevsimler vb.) söz ederken çocuğunuza da bu zamanlarda yaptığı bazı şeyleri hatırlatarak anlatmasını sağlayabilirsiniz. Zamanlara uygun ifadeleri kullanmasına yardımcı olabilirsiniz.
6. Atatürk’ün hayatı ile ilgili özellikleri söyleme
• Çocuğunuza Atatürk hakkında neler bildiğini sorabilirsiniz. Çocuğunuzun Atatürk’le ilgili merak ettiklerini yanıtlayıp Atatürk’ün doğum yeri, anne ve babasının isimleri, çocukluğu hakkında bilgiler verebilirsiniz. Ayrıca çocuğunuzun anlayabileceği düzeyde Atatürk’le ilgili anılar anlatabilirsiniz.
7. Atatürk’ün kişisel özelliklerini söyleme
• Atatürk’ün liderlik özelliğini, vatan sevgisini ve gençlere olan sevgisini, sanata, spora ve bilime verdiği değeri anlatabilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Elini, yüzünü yıkarken, banyo yaparken temizliğin öneminden söz ederek hangi temizlik maddelerinin nerede kullanıldığı üzerine konuşabilirsiniz. Neden her türlü temizlik için tek bir temizlik maddesinin kullanılamayacağını anlatabilirsiniz.
2. İçinde bulunduğu çevreyi temiz tutma
(3)
• Kirli ve temiz ortamlar göstererek hangi görüntüyü beğendiğini sorabilirsiniz. Çevreyi temiz tutmak için neler yapabileceği üzerine konuşabilirsiniz. İnsanların yaşadıkları ortamları, çevreyi temiz tutmakla sorumlu olduklarını söyleyebilirsiniz.
3. Tehlikeli olan durumlara ve kazalara örnek verme
• Evde ve dışarıda karşılaşabileceği tehlikeli durumlara ve kazalara örnek vererek, onun için tehlike yaratabilecek ve yanında bir yetişkin olmadan kullanmaması gerekten araçları gösterebilirsiniz.
4. Tehlikeli olan durumlardan ve kazalardan kaçınma
• Ev içinde veya dışarıda bazı durumlarda ne yapması veya yapmaması üzerine konuşabilirsiniz. Tehlikeli durumlardan kaçınmak ve kazalara fırsat vermemek için neler yapması gerektiğini sorabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
4. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Tek ayak üzerinde belli bir süre durma
• Tek ayak üzerinde durarak çocuğunuza model olabilir, aynı davranışı çocuğunuzun da yapmasını isteyebilirsiniz. Hem sağ hem de sol ayak üzerinde dengede durma çalışmaları yaptırabilir, belli bir süre tutarak, hangi ayak üzerinde daha uzun durduğunu da tespit edebilirsiniz.
2. Çift ayakla sıçrayarak belli bir mesafeyi dengeli bir şekilde gitme
• Yere lll, I I I, vb. çizgiler çizerek bu çizgilerin içine, dışına çift ayak sıçratabilir veya çizgiler boyunca çift ayak sıçramasını sağlayabilirsiniz.
• Sıçrayarak hareket eden hayvanları taklit ettirebilirsiniz (kanguru, tavşan, kurbağa, çekirge vb.)
• Bir çuval veya torba içine girerek önce olduğu yerde sonra mesafe kat ederek sıçramasını sağlayabilirsiniz.
3. Hareket hâlindeki nesneleri durdurma
• Top veya yumuşak dolgu oyuncakları çocuğunuza atarak bunları yakalamasını sağlayabilirsiniz.
• Daha küçük nesneleri attığınızda bunları başka bir araç yardımıyla durdurmasını gösterebilirsiniz.
• Sizin ona ayakla vurarak attığınız nesneleri onun da ayağıyla durdurmasını sağlayabilirsiniz.
4. Farklı büyüklükteki topu belli bir ritmle zıplatma
• Birkaç farklı boydaki topu yere vurarak elinden kaçırmadan üst üste zıplatmayı gösterip onun da aynı davranışı yapmasını sağlayabilirsiniz.
5. Değişik araçlar kullanarak şekiller çizme
• Farklı boyutlarda ve kalınlıklardaki boyama maddeleriyle şekiller çizmesini sağlayabilirsiniz.
• Bir kâğıt üzerine koyduğunuz çeşitli küçük araçların kenarlarından geçerek sayfaya şeklini çizmesini sağlayabilirsiniz.
• Evdeki örtü, giysi gibi malzemeleri kullanarak bunlara özgü katlamaları yaptırabilirsiniz.
• El işi kâğıtlarını veya normal kâğıtları çeşitli yerlerinden katlatarak özgün şekiller oluşturmasını sağlayabilir veya sizin göstereceğiniz katlamayı yaptırabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Duygularını söyleme
• Ara sıra, özellikle değişik duygular içinde olduğunu fark ettiğiniz zaman; “Bugün kendini nasıl hissediyorsun” oyununu oynatarak, size duygularını anlatmasını sağlayabilirsiniz (Siz de duygularınızı onunla paylaşabilirsiniz.).
2. Duygularını müzik, dans ve benzeri yollarla ifade etme.
• Dönem dönem farklı ritmlerde müzik parçaları çalarak çocuğunuzla birlikte dans edebilir veya onun tek başına ritme uygun dans edip hareket etmesini sağlayabilirsiniz.
3. Grup etkinliklerinde grubun görüş ve amaçlarını benimsediğini gösterme
• Küçük tartışma ortamları yaratarak belirli konular üzerinde karşılıklı görüşlerinizi paylaşabilir, birbirinizin görüş ve amaçlarının benimsenmesini sağlayabilirsiniz.
(2)
4. Alınan kararlara bağlı kalma
• Çeşitli konularda (yemek yeme, uyku, televizyon izleme, oyun vb.) ortak bazı kararlar alarak bu kararlara bağlı kalıp kalmadığını izleyebilir, gerekli durumlarda uyarabilirsiniz.
5. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları (kirlilik, düzensizlik, dağınıklık) fark etme
• Genellikle odasını dağıttığı zamanlarda bu görüntünün ona hoş gelip gelmediğini sorabilir, temizlik öncesi zamanlarda kirliliğin nasıl bir şey olduğunu, dağınık bir ortamda mı yoksa düzenli, derli toplu bir ortamda mı yaşamanın daha kolay olduğunu fark ettirebilirsiniz.
6. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları kendi estetik görüşüne uygun olarak değiştirme
• Evde veya odasında yapacağınız rahatsız edici (göze hoş gelmeyen) küçük değişiklikleri fark ederek, kendine göre düzeltmesi için fırsatlar verebilirsiniz.
7. Yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanma
• Yaşamımızı kolaylaştıran ve hayatımız için önemli olan kaynakları tanıtarak bunların yokluğunda ne gibi güçlükler yaşanacağını ve bu yüzden gereksiz kullanımlardan ve savurganlıktan kaçınılması gerektiğini gösterebilirsiniz.
8. Günlük yaşamdaki kurallara uyma (görgü, trafik, vb.)
• İnsanlarla olan ilişkilerimizde uymamız gereken (özür, selâmlama, saygı, teşekkür, rica vb.) görgü ve nezaket kurallarını örnek olaylarla verebilirsiniz (Olayları karşılıklı canlandırabilirsiniz.).
• Yolda karşılaştıkça ve yeri geldikçe basit trafik kurallarını ve işaretlerini öğretebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesneleri boyutlarına göre eşleştirme
• Farklı boyutlardaki eşyaları (her birinden 2 tane) karışık olarak dizip aynı boyuttaki nesneleri yan yana eşleştirmesini isteyebilirsiniz.
2. Verilen nesneleri sayılarına göre eşleştirme
• Farklı nesneleri her sayıdan 2 grup şeklinde hazırlayıp (örn: 3 tane bilye, 3 tane kalem vb.) bunları sayılarına göre gruplara ayırmasını, aynı sayıdaki nesneleri yan yana getirerek eşleştirme yapmasını isteyebilirsiniz.
3. Verilen nesneleri miktarlarına göre eşleştirme
• Aynı boyutlardaki bardaklara farklı miktarlarda su, meyve suyu, renkli su vb. koyun. Bardakları karışık olarak sıralayıp doluluk miktarı eşit olan bardakları bulmasını isteyebilirsiniz.
4. Verilen nesneleri boyutlarına göre sıralama
• Farklı boyutlardaki (uzun, kısa, büyük, orta, küçük, ince, kalın, geniş, dar) nesneleri karışık olarak verip istediğiniz boyut özelliğine göre sıralama yaptırabilirsiniz (örn: Bu kalemleri kısadan uzuna veya uzundan kısaya doğru sıralayın.).
5. Verilen durum, olay ve canlıları oluşum ya da büyüme aşamalarına göre sıralama
• Çocuğunuzun fotoğraflarını karışık olarak önüne koyup büyüme aşamalarına uygun olarak sıralamasını isteyebilirsiniz.
• Karışık olarak (sıralı olmayan) bir olay anlatabilir ve bu olayı oluş sırasına göre sıçrayarak anlatmasını isteyebilirsiniz.
6. Nesnenin mekândaki konumunu doğru olarak söyleme.
• Çeşitli nesneleri içinde bulunduğunuz mekânda farklı yerlere koyarak veya bazı nesnelerin yerini göstererek bulunduğu yeri anlatmasını sağlayabilirsiniz. Nesnelerin yerlerini sorarken altında, üstünde, yanında, arasında, ortasında, ötesinde, içinde, dışında, sağında, solunda, yakınında, uzağında vb. ifadeleri kullanmasını isteyebilirsiniz.
7. Verilen yönergeye uygun olarak kendisini doğru yerlere yerleştirme
(3)
• Vereceğiniz talimatlara uygun olarak kendisini doğru yere yerleştirmesini sağlayabilirsiniz. (sağında, solunda, önünde, arkasında, içinde, dışında, üstünde, altında vb.)
8. Verilen sese benzer sesler çıkarma
• Çeşitli taşıt ve hayvan seslerini taklit ederek, aynı sese benzer sesler çıkarmasını isteyebilirsiniz.
9. Belirli durumlarda kendi sesini uygun kullanma
• Korku, sevinç, şaşkınlık, üzüntü vb. durumlarda nasıl sesler çıkardığını, taklit etmesini isteyebilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Yeterli miktarda yiyecek yeme
2. Yiyecekleri uygun zamanlarda yeme
• Gün içinde öğünlerde yenen yemeklerin önemini anlatarak, sadece bir öğünde fazla yemenin doğru olmadığını, her öğünde düzenli ve yeterli miktarda yiyecek yemenin sağlık açısından önemini vurgulayabilirsiniz.
3. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Temizliğin sağlığımız için önemini anlatarak, banyodaki ve mutfaktaki temizlik malzemelerini ve nerelerde kullanıldıklarını uygulamalı olarak anlatabilirsiniz. Onun kullanabileceği temizlik malzemelerinin işlevleri ve kullanışlarını gösterebilirsiniz.
4. İçinde bulunduğu çevreyi temiz tutma
• Çevre temizliği için yapılması ve yapılmaması gereken davranışları örnekleyerek hangisinin doğru olduğunu sorabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
5. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Belli bir yüksekliğe tırmanma
2. Tırmanılan yükseklikten uygun şekilde inme.
• Çocuğunuzun oyun alanlarında kaydırak merdivenine, tırmanma merdivenine vb. çıkmasını sağlayarak uygun şekilde inmesini isteyiniz. Yokuş yukarı olan yerlere de tırmanma imkânı verebilirsiniz.
3. Küçük kas becerilerini gerektiren bazı araçları kullanma
• Çocuğunuzun düzeyine uygun küçük kas becerilerini geliştirecek (kesme, yapıştırma, yırtma, sıkma, boyama, katlama vb.) etkinliklere yer verebilirsiniz. Bunun yanında giyinirken çeşitli düğmeleme, bağlama, katlama gibi işleri kendi kendine yapması için de fırsat verebilirsiniz.
4. Nesneleri değişik malzemelerle bağlama
• Kurdele ve iplerle çeşitli nesneleri paket yaptırabilir, ayrıca ayakkabı bağcığını bağlamayı da göstererek denemeler yaptırabilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Gerekli durumlarda kararlılık gösterme
• Kendisiyle ilgili durumlarda seçimler yapmasına ve karar vermesine yardımcı olacak ortamlar yaratabilirsiniz.
2. Yeni ve alışılmamış durumlara uyum sağlama
• Daha önce karşılaşmadığı bir durumla karşılaşmasını sağlayarak bu durumda nasıl tepki vereceğini, neler yapacağını kontrol edebilirsiniz.
3. Canlıların yaşama hakkına özen gösterme
• İnsanların hakkına saygı duymasını sağlamak için herkesin eşit şartlarda yaşama hakkına sahip olduğunu, hiç kimsenin bir başka kimseden daha üstün olmadığını anlatabilirsiniz.
• Dünyada insanlar kadar, hayvanların ve bitkilerin de yaşama hakları olduğunu ve insanların onlara bakmakla yükümlü olduklarını anlatabilirsiniz.
4. İnsanların farklı özelliklerini kabul etme
• Öncelikle herkesin farklı dış görünüşlere sahip olduğunu, bazı insanların kimi eksiklerinin olabileceğini, bu eksikliklerin başka insanlar tarafından asla alay konusu olmaması gerektiğini söyleyebilirsiniz.
• İnsanların huy, davranış ve kişilik olarak da farklı özelliklere sahip olabileceklerini söyleyerek herkesi olduğu gibi kabul etmek gerektiğini ve herkesin fikrine saygı duyması gerektiğini söyleyebilirsiniz.
5. Gerektiğinde liderliği üstlenme
• Çocuğunuzla oynadığınız çeşitli oyunlarda ona sık sık lider olma fırsatı verebilirsiniz.
• Gün içinde yapabileceğiniz işlerde sık sık fikrini alabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesneleri dokunsal duyumlarına göre eşleştirme
• Farklı dokulardaki nesneleri çocuğunuzun önüne koyarak bu nesnelerin doku özelliklerini fark etmesi için ortam hazırlayabilirsiniz. Nesneleri kaygan, pürüzlü, sert, yumuşak vb. adlandırmasına yardımcı olabilirsiniz.
(2)
• Farklı dokulardaki nesneleri karışık olarak çocuğun önüne koyun. Gözlerini bağladıktan sonra aynı özellikteki nesneleri birbiriyle eşleştirmesini sağlayabilirsiniz.
2. Verilen nesneleri, kullanım amaçlarına göre eşleştirme
• Mutfak, banyo, eğitim araçları gibi farklı amaçlar için kullanılan nesneleri kullanım amaçlarına göre eşleştirmesini isteyebilirsiniz.
3. Verilen nesneleri boylarına göre gruplama
• Farklı boylardaki nesneleri (her boydan 3 – 4 adet alıp karıştırarak) çocuğunuzun önüne koyun. Aynı boydaki nesneleri gruplamasını isteyin.
4. Verilen nesneleri miktarlarına göre gruplama
• Nesnelerin, az, çok, ağır, hafif, yarım, bütün, boş, dolu olma özelliklerini dikkate alarak aynı özelliklerdeki nesneleri bir grup yapmasını isteyebilirsiniz.
5. Verilen bir olayın olası nedenlerini söyleme
• Örnek bir olayın sonucunu söyleyip bu olayın böyle sonuçlanmasının nedenlerini sorabilirsiniz.
6. Verilen bir olayın olası sonuçlarını söyleme
• Kısa bir öykü anlatabilir ve bu öykünün sonucunu çocuğunuza sorabilirsiniz.
7. Nesne, varlık ya da olayı adlandırma
• Çeşitli nesne ve varlıkların kendilerini veya resimlerini göstererek isimlerini söylemesini isteyebilirsiniz.
8. Nesne, varlık ya da olaya ait belli başlı özellikleri söyleme
• Çeşitli nesne ya da varlığın adını söyleyerek, kendisini veya resmini göstererek belli başlı özelliklerini söylemesini, isteyebilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Uygun giyeceği seçme
• Hava durumuna göre uygun giyeceği seçmesini isteyebileceğiniz gibi, giysileri arasındaki uyumu ya da gidilecek yerin özelliğine uygun giyecekler seçmesini isteyebilirsiniz.
2. Giyeceklerini doğru şekilde giyme
• Farklı özelliklere sahip giyecekleri seçerek, bu giyecekleri doğru olarak giymesini isteyebilirsiniz.
3. Yorulduğu durumlarda dinlendirici bir etkinliğe katılma
• Yorgunluğu hissettirecek bir etkinlik yaptırarak, yorulduğunda hangi şekillerde dinlenebileceğini uygulamalı olarak yaptırabilirsiniz.
4. Belirlenen saatte dinlenme / uyuma
• Belirli saatlerdeki uyku düzenini izleyebilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
6. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Belli bir yükseklikten atlama
• Çeşitli yüksekliklerdeki yerlerden elini tutarak veya sizin kontrolünüzde atlamasını sağlayabilirsiniz (bir basamak yüksekliği, kaldırım kenarı vb.).
2. Belli bir engel üzerinden sıçrayarak atlama
• Yere dizeceğiniz çok yüksek olmayan nesnelerin üzerinden sıçrayarak atlamasını sağlayabilirsiniz.
3. Küçük kas becerileri gerektirecek bazı araçları kullanma
• Basit ev işlerinde yardım etmesini isteyebilir, giyeceklerini kendi kendine giymesini sağlayabilirsiniz. Düğme, fermuar, bağcık, çıt çıt, cır cır vb. ayrıntıları kendi başına yapması için özendirebilirsiniz.
4. Değişik araçlar kullanarak şekiller çizme
• Kuru boya, pastel, kurşun kalem, tükenmez kalem, sulu boya fırçası vb. araçlarla şekiller çizdirebilirsiniz. Hangi araçlarla daha kolay çizdiğini sorabilirsiniz.
Sosyal – Duygusal Alan
1. Kendi kültürünün belli başlı özelliklerini söyleme
• Yeri geldikçe, misafirperverlik, yardımlaşma, büyüklere saygı, bayramlara ilişkin davranışların Türkler için çok önemli olduğunu anlatabilir, bu durumlarda nasıl davranması gerektiği üzerine konuşabilirsiniz. Yine her kültürün kendine özgü yöresel kıyafetleri olduğunu da resimlerle gösterebilirsiniz veya bir müzeye gezi yapabilirsiniz.
2. Kendi kültürünün dışında farklı kültürler olduğunu söyleme
• Dünya üzerinde birçok ulusun yaşadığını ve bu ulusların hepsinin kendine özgü kültür özellikleri (yiyecek, giyecek, örf, âdet, gelenek vb.) olduğunu örnekler vererek anlatabilirsiniz.
3. Farklı ülkelerin belli başlı kültürel özelliklerini söyleme
• Çocuğunuzun tanıdığı farklı ülkelerin (Japon, Çinli, Hintli, Kızılderili, zenci, Alman, Amerikalı, İngiliz vb.) birbirlerinden farklı özelliklerini bildiği kadar anlatmasını isteyebilir, eksik olan yanlarını siz tamamlayabilirsiniz.
4. Kendi isteği ile bir işe başlama
• Evde yapması için küçük sorumluluklar verebilir (odasını, oyuncaklarını toplama, çiçek toplama, masa kurmaya, toplamaya yardım vb.), bu sorumluluklarını yerine getirmesinin önemini açıklayabilirsiniz. Kendi haline bırakır ve bu sorumluluklarını yerine getirmediğinde sonuçlarını görmesi için zaman verebilirsiniz (Onun yerine bu işleri yapmamalısınız.).
5. Başladığı işi bitirme çabası gösterme
• Yapmaya başladığı bir işi beğendiğinizi belirterek ve özendirerek bitirmesi için destek verebilirsiniz.
6. Algıladığı olay ve olguların estetik özelliklerini kendi sözcükleri ile anlatma
• Televizyonda, gazete, dergi veya ev içinde ya da dışarıda gördüğü manzaralar karşısında bu durum hakkındaki görüşlerini sorarak, gördüklerini anlatmasını sağlayabilirsiniz.
7. Çevresindeki olgu ve olayların estetik özellikleriyle ilgili özgün düşüncelerini etkinliklerinde gösterme
(2)
• Odasının dağınık olduğu bir zamanda, bu görüntünün onu rahatsız edip etmediğini sorabilirsiniz. Birlikte odasını topladıktan sonra odasının hangi halinin gözüne daha hoş göründüğünü sorabilir ve odasında yaptığınız değişiklikleri anlatmasını isteyebilirsiniz.
8. Başkalarının olgu ve olaylarla ilgili düşünceleri hakkındaki görüşlerini söyleme
• Çeşitli olaylar karşısında nasıl davranışlar sergileyeceğinizi çocuğunuzla paylaşarak, birbirinizin düşünceleri hakkındaki görüşlerinizi dile getirebilirsiniz.
9. Eserlerin özelliklerini algıladığı şekilde söyleme
• Farklı sanat dallarındaki eserlerde ne gördüğünü anlatmasını isteyebilirsiniz.
10. Eserlerin özellikleri konusunda kendi görüşlerini söyleme
• Birlikte bir sergi gezerek eserler hakkındaki kendi görüşlerini söylemesini isteyebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Verilen nesneleri kullanım amaçlarına göre eşleştirme
• Evde kullandığınız çeşitli (mutfak, banyo, giyecek, okul araçları vb.) nesnelerden bazılarını bir araya getirerek, çocuğunuzdan bu nesnelerin aynı amaçla kullanılanlarını eşleştirmesini isteyebilirsiniz (aynı amaçlı nesnelerden ikişer adet).
2. Verilen nesneleri elde ediliş şekillerine/yapıldığı malzemelere göre eşleştirme
• Farklı malzemelerden yapılmış (aynı malzemeden yapılan ikişer adet) nesneleri bir araya getirip içlerinden aynı malzemelerle yapılmış nesneleri eşleştirmesini isteyebilirsiniz.
3. Verilen nesneleri dokunsal duyumlarına göre gruplama
• Farklı doku özelliklerine sahip nesnelerden (aynı dokudaki nesnelerin her birinden en az 3 adet) bir kısmını karışık olarak çocuğun önüne koyun. Gözlerini bağlayıp, bu nesneleri elleriyle kontrol ederek nesnelerin doku özelliklerini söylemesini, dokuları aynı olan nesneleri bir araya toplayarak gruplamasını isteyebilirsiniz.
4. Verilen nesneleri kullanım amaçlarına göre gruplama
• Eşleştirmede yaptığınız gibi kullanım amaçları farklı olan nesneleri (aynı amaçla kullanılan nesnelerden en az 3 adet olmalı) bir araya getirin. Çocuğun bu nesneleri inceleyerek aynı amaç için kullanılma özelliğine göre gruplamasını isteyebilirsiniz.
5. Söylenilen sayı kadar nesneyi gösterme
• Çocuğunuzun tanıdığı rakamları tek tek kartlara yazıp, ona gösterdiğiniz karttaki sayı kadar nesneyi size vermesini isteyebilirsiniz.
6. Gösterilen belli sayıdaki nesneyi doğru olarak sayma
• Her defasında farklı sayıdaki küçük nesneyi çocuğunuza verip kaç tane olduğunu sayarak söylemesini isteyebilirsiniz.
7. Sayılarına göre nesnelerin miktarlarını az ya da çok olarak söyleme
• Her defasında iki farklı sayıda nesneler vererek hangisinin çok hangisini az olduğunu söylemesini isteyebilirsiniz.
8. Problemin ne olduğunu söyleme
• Herhangi bir problem durumunu ifade eden resim, fotoğraf vb. olayın ne olduğunu anlatmasını isteyebilirsiniz.
9. Probleme çeşitli çözüm yollarını önerme (söyleme)
• Gösterdiğiniz veya verdiğiniz problem durumunu çözebilmek için çeşitli yollar önermesini (söylemesini) isteyebilirsiniz.
10. Çözüm yolları içinde en uygunlarını seçme
• Önerdiği (söylediği) çözüm yollarından, bu problem durumuna en uygun olanlarını seçip söylemesini isteyebilirsiniz.
(3)
Özbakım Becerileri
1. Verilen yiyecekleri ayrım yapmadan yeme
• Yiyeceklerin sağlığımız için önemini, her yiyecek türünün farklı özelliklere sahip olduğunu, dengeli ve sağlıklı beslenmek için her yiyecekten az da olsa yemesi gerektiğini söyleyebilirsiniz.
2. Yiyecekleri uygun zamanlarda yeme
• Yiyeceklerin sağlığımız için önemini, her yiyecek türünün farklı özelliklere sahip olduğunu, dengeli ve sağlıklı beslenmek için her yiyecekten az da olsa yemesi gerektiğini söyleyebilirsiniz.
3. Gerektiğinde, el, yüz ve vücudun diğer kısımlarını uygun biçimde yıkama
• Temizliğin sağlığımız için önemini vurgulayarak, temizliğine dikkat etmediği zaman çeşitli hastalıklara yakalanma riskinin arttığını anlatabilirsiniz. Hangi durumlarda nasıl temizlik yapılması gerektiği üzerine konuşabilirsiniz.
4. Tuvalet gereksiniminin giderilmesine yönelik uygun işleri yapma
• Tuvalet ihtiyacı bittikten sonra ne tür uygulamalar yaptığını, banyodaki hangi malzemeleri kullandığını anlattırabilir, yanlış veya eksik yaptığı işleri hatırlatabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
7. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Nesneleri yeni şekiller oluşturacak biçimde bir araya getirme
• Lego benzeri oyuncakları çeşitli boyutlarda küpleri bir araya getirerek çeşitli şekiller oluşturmasını ve yaptığı şeyleri anlatmasını isteyebilirsiniz.
• Kullanabileceği şekil örneklerini bir kâğıda çizip, bu şekilleri bir arada kullanarak, yeni şekiller oluşturmasını isteyebilirsiniz.
2. Değişik malzemeleri istenilen nitelikte kesme
• Kâğıt, kumaş ekmek, meyve vb. malzemeleri sizin kontrolünüz altında uygun materyalle kesmesine yardımcı olabilirsiniz.
3. a) Çift ayakla sıçrayarak belli bir mesafeyi dengeli bir şekilde gitme.
b) Tek ayakla sıçrayarak belli bir mesafeyi dengeli bir şekilde gitme.
• Yere çeşitli şekiller çizerek veya ip, kurdele gibi malzemelerle yerde çeşitli şekiller oluşturarak (???,???, ooooo vb.) bu şekillerin üzerinde veya içine çift ayak ve tek ayak sıçrayarak gitmesini isteyebilirsiniz (Burada esas olan sıçrama yaparken dengesini sağlamasıdır.).
Sosyal - Duygusal Alan
1. Yetişkin denetiminin olmadığı durumlarda da gerektiği gibi davranma
• Çocuğunuzun tek başına yapabileceğini düşündüğünüz tehlikesiz bir işi yapmasını isteyebilir ve o işi yaparken de onu yalnız bırakarak sizin denetiminiz olmadan işini tamamlayıp tamamlamadığını görebilirsiniz.
2. Yeni ve alışılmamış durumlara uyum sağlama
• Alıştığı durumların aksine bir olay gerçekleştirerek bu yeni durum karşısında nasıl davranacağını görebilir, uyum sağlamakta zorluk çekip çekmediğini izleyebilirsiniz.
3. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları kendi estetik görüşüne uygun olarak değiştirme
• “Seni rahatsız eden durumları kendi zevkine göre değiştirebilirsin.” diyerek, bu durumu kendince düzeltmesi için ona ortam hazırlayabilirsiniz.
4. Müziğe uygun özgün şarkı söyleme.
• Sözsüz bir müzik dinleterek, bu müziğe uygun o anda aklından şarkı sözleri söylemesini isteyebilirsiniz (Müzik bilinen bir şarkının müziği olmasın.). Veya bir konu adı vererek (kuşlar, çiçekler, sevgi, arkadaş vb) bu konuyla ilgili o anda aklına gelen şeyleri şarkı söyler gibi söylemesini isteyebilirsiniz.
5. Estetik bedensel hareketlerle dans etme, yürüme
• Farklı, ritmlerde müzikler dinleterek, dinlediği müziğin ritmine uygun hareket etmesini (kolunu, bacağını, gövdesini, başını estetik olarak hareket ettirmesini), estetik olarak yürümesini isteyebilir, onunla birlikte dans edebilirsiniz.
6. Yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli olan kaynakları verimli kullanma.
• Yaşamımızın iyileştirilmesi için gerek duyduğumuz kaynakların neler olduğunu söyleyebilir, bu kaynakların boşa harcandığında ise hayatımızın nasıl değişeceğini sorabilirsiniz.
7. Günlük yaşamdaki kurallara uyma
(2)
• Trafik kurallarının hayati önemini vurgulayarak basit işaretlerin anlamını öğretebilirsiniz. Toplum içindeki insanların barış, birlik ve sevgi içinde yaşayabilmeleri için uyulması gereken görgü kurallarını örnekleyebilir, hangi davranışa karşı nasıl bir tutum içinde olmak gerektiğini sorabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Değişik durumlarda gözlemlediklerini söyleme
• Boyut, renk, biçim, koku, ses, tat vb. özelliklerdeki nesnelere örnekler göstererek bu nesneleri inceleyip gözlemlediği değişiklikleri ifade etmesini isteyebilirsiniz.
2. Gözlenen durumlarla ilgili sonuçları söyleme
• Gözlemlediği bu farklı özelliklerdeki nesnelerle ilgili olarak nesneler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları belirtmesini isteyebilirsiniz.
3. Verilen nesneleri kullanım şekillerine göre gruplama
• Kullandığınız çeşitli araç-gereçleri kullanım alanlarına uygun olarak seçip nerede kullanıldıklarını söyleyerek gruplamasını isteyebilirsiniz.
4. Verilen nesneleri elde ediliş şekillerine / yapıldığı malzemeye göre gruplama
• Çeşitli nesnelerin içinden aynı malzemeden yapılmış olanları seçerek kendi aralarında gruplandırmasını isteyebilirsiniz.
5. Gösterilen sembolün anlamını söyleme
• Çevresinde gördüğü çeşitli logo, trafik işaretleri, sayı, geometrik şekilleri göstererek anlamlarını sorabilirsiniz.
6. Verilen açıklamaya uygun sembolü gösterme
• Daha önce gösterip anlamlarını sorduğunuz sembollerden bazılarının anlamlarını siz söyleyip, ondan bu sembolü göstermesini isteyebilirsiniz.
7. a) Seçilen çözüm yollarını deneme
b) En uygun çözüm yoluna gerekçeleriyle karar verme
• Kafasında bir problem durumu yaratarak, bu duruma uygun çözüm yollarını denemesini, denediği çözüm yollarının geçerli ve geçersiz yanlarını konuşarak en uygun çözüm yoluna karar vererek söylemesini isteyebilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Temizlikle ilgili (el, yüz, vücut, çamaşır, bulaşık, ev temizliği) malzemeleri önüne koyarak hangi malzemenin hangi temizlik alanında kullanıldığını söylemesini isteyebilirsiniz.
2. İçinde bulunduğu çevreyi temiz tutma
• Çevre temizliğinin sağlanması için yapılması ve yapılmaması gereken işleri konuşabilirsiniz. Örnek bazı olaylar anlatıp doğru bir davranış olup olmadığını sorabilirsiniz.
3. a) Kendini kazalardan ve tehlikelerden koruyabilme
b) Tehlikeli olan durumlara ve kazalara örnek verme
c) Tehlikeli durumlardan ve kazalardan kaçınma
• Tehlikeli durumlara ve kazalara neden olabilecek malzemelerin adını vererek ne tür kazalarla veya tehlikelerle karşılaşabileceğini anlattırabilirsiniz. Böyle durumlardan nasıl kaçınabileceği ve kendisini nasıl koruyabileceği üzerine konuşabilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
8. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Farklı pozisyonlarda atılan nesneleri kollarıyla yakalama
• Farklı boyutlardaki toplar, peluş oyuncaklar vb. nesneleri karşınızda duran çocuğunuza yakalaması için atabilirsiniz (Alttan, üstten, bel ve göğüs hizasından atabilirsiniz.).
2. Çeşitli nesneleri belli bir mesafedeki hedefe atma
• Farklı özelliklerdeki nesneleri (kırılmayacak özelliği olan, ağır, hafif, orta ağırlık vb.) önceden belirleyeceğiniz bir hedefe tek elle veya çift elle attırabilirsiniz. Attığı nesneleri neden aynı yere atamadığını sorabilirsiniz.
3. Belli nesneleri sıkma
• Un - su veya toprak - su karışımını bir leğende elleriyle sıkarak yoğurmasını sağlayabilirsiniz.
4. Yumuşak materyallere elleriyle şekil verme
• Hazırladığınız malzemelerden parçalar kopararak farklı şekiller yapmasını isteyebilirsiniz.
5. Yumuşak materyallere çeşitli nesneleri kullanarak şekil verme
• Çeşitli nesneleri kalıp olarak kullanıp hazırlanan malzemelere değişik şekiller vermesini isteyebilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Canlıların yaşama hakkına özen gösterme
• Canlıların insanlar - hayvanlar ve bitkiler olmak üzere 3’e ayrıldığını ve tüm canlıların bu dünyada yaşama hakları olduğunu, özellikle bitki ve hayvanların yaşayabilmesi için insanların bakımına ve korumasına ihtiyaçları olduğunu söyleyebilirsiniz. İnsanların yaşamayla ilgili eşit haklara sahip olduğunu, güçsüz insanlara yardım etmek gerektiğini anlatabilirsiniz.
2. İnsanların farklı özelliklerini kabul etme
• Bütün insanların birbirinden farklı özellikleri olduğunu söyleyerek bu farklılıkların dış görünüşlerinde veya kişiliklerinde olabileceğini ve hiç kimseyle, kendisine benzemediği için alay etmemesini, insanları olduğu gbi kabul etmesi gerektiğini anlatabilirsiniz. İnsanların farklı yaratıldığını, herkesin birtakım farklılıkları olduğunu ve kimsenin kimseye tıpatıp (huy, görünüş) benzememesinin önemli bir özellik olduğunu vurgulayabilirsiniz.
3. Atatürk ile ilgili etkinliklere ilgi gösterme
•Televizyonda veya VCD’de Atatürk’le ilgili belgeseller veya programlar izletebilir, size sorduğu soruları yanıtlayabilirsiniz.
4. Atatürk ile ilgili etkinliklerde aldığı sorumlulukları yerine getirme
• Atatürk’le ilgili bir şiir ezberlemesine yardımcı olabilirsiniz.
5. Resim, el işi vb. sanat etkinliklerinde özgün ürünler yapma
• Serbest resim çalışmaları yaptırabilir, yaptığı resmi anlatmasını isteyebilir, el işi kâğıtlarını kullanarak kesme, yırtma, yapıştırma vb. etkinliklerde kendi kendine bir şeyler oluşturabilmesi için ortamlar hazırlayabilirsiniz.
6. Özgün bir şiir, öykü vb. söyleme.
• Kimi zaman bir konu ismi vererek bu konuyla ilgili bir öykü anlatmasını veya bir şiir oluşturmasını isteyebilirsiniz.
7. Yaşamın sürdürülebilmesi için gerekli kaynakları verimli kullanma.
(2)
• Yaşamamız için gerekli olan kaynakları tanıtarak (gösterme, anlatma) bu kaynakların tükenmesi durumunda karşılaşacağımız sorunları anlatabilirsiniz. Bu tür kaynakların boş yere kullanılmaması için neler yapılması gerektiği üzerine açıklamalar yapabilirsiniz.
8. Canlıların bakımını üstlenme ve koruma
• Evde veya dışarıda bakabileceğimiz canlılar hakkında konuşarak, bu canlıların ne tür bakıma ve korunmaya ihtiyaçları olduğunu örnekleyebilir, evde küçük bir bitki yetiştirme sorumluluğunu verebilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Nesneleri kullanarak tek basamaklı sayılarla toplama yapma (artırma)
• Aynı türden nesneleri (oyuncaklar, meyveler, baklagiller, boya kalemleri, küçük nesneler vb.) kullanarak “şu kadar ..... var, şimdi şu kadar daha koyarsak (eklersek) kaç tane olur?” gibi sorular sorabilirsiniz. Bu nesneleri sayarak sonucu bulmasını isteyebilirsiniz.
2. Nesneleri kullanarak tek basamaklı sayılarla çıkarma yapma (eksiltme)
• Aynı türden nesneleri (oyuncaklar, meyveler, baklagiller, boya kalemleri, küçük nesneler vb.) kullanarak “şu kadar ..... var, şimdi bunun içinden şu kadarını çıkardık. (yedik, uçtu, kırıldı vb.) Kaç tane kaldı?” gibi sorular sorabilirsiniz. Bu nesneleri sayarak sonucu bulmasını isteyebilirsiniz.
3. Verilen yönergeye uygun olarak nesneyi doğru yere yerleştirme
• Evde veya dışarda bir yerde mekânda konum kavramını verebilmek için; eline bir nesne vererek, bu nesneyi sizin söylediğiniz yönergelere uygun olarak yerleştirmesini isteyebilirsiniz (Uzak, yakın, önünde, arkasında, yukarıda, aşağıda, içinde, dışında, içeri, dışarı, yanında, arkasında vb. yönergeler verebilirsiniz.).
4. Bir bütünün parçalarını uygun yerlere yerleştirme
• Puzzle benzeri oyunlarla oynatabilir, parçadan bütüne gitmesini sağlayabileceğiniz gibi, bir nesnenin üstünü örterek küçük bir ipucu vererek bu nesnenin ne olduğunu sorabilirsiniz.
5. Tümcelerinde ögeleri doğru kullanma
• Anlamını bildiğini düşündüğünüz veya bilmediği ögeleri, konuşurken, bir olayı veya bir öyküyü anlatırken doğru yerde kullanıp kullanmadığını izleyebilir ve gerekli açıklamaları yaparak düzeltmeler yapabilirsiniz.
6. Tümcedeki ekleri doğru kullanma
• Verdiğiniz konularda konuşmasını isteyerek bu konuşmalarda sözcüklerine doğru ekleri getirip getirmediğine (zaman ekleri, çoğul ekleri, vb.) dikkat edebilirsiniz.
7. Atatürk’ün yaptığı işlere örnek verme
• Atatürk’ün kim olduğunu, onun Türk toplumu için neden önemli biri olduğunu sorup yaptığı işlerden bildiklerini söylemesini isteyebilirsiniz. Daha sonra onun bilmediklerine eklemeler yapabilirsiniz (Kurtuluş Savaşı, cumhuriyetin ilânı, yaptığı devrimler, 23 Nisan vb. olaylar).
8. Atatürk’ün düşüncelerini söyleme
• Atatürk’ün nasıl bir insan olduğunu, onun kişiliği ve düşünceleri hakkında bildiklerini anlatmasını isteyebilirsiniz. Sonra yine siz eklemeler yapabilirsiniz (İnsanlara karşı sevgi gösterme, barış içinde yaşama, hoşgörülü olma, çalışkan olma, insan hak ve özgürlüklerine saygı duyma vb.).
Özbakım Becerileri
1. Yorulduğu durumlarda dinlendirici bir etkinliğe katılma
• Hangi işleri yaptığında yorulduğunu sorarak, yorulduğunda hangi şekillerde dinlenebileceğini uygulamalı olarak göstermesini isteyebilirsiniz.
2. Dinlenme ya da uyku için gerekli hazırlıklar yapma
(3)
• Uyku saati geldiğinde hangi hazırlıkların yapılması gerektiğini ve kendisinin hangi hazırlıkları yaptığını söylemesini isteyebilir, uygulama yaptırabilirsiniz.
3. Tehlikeli olan durumlardan ve konulardan kaçınma
• Evde veya dışarda tek başına yapmaması gereken durumlar hakkında konuşabilir, bunları yaptığı zaman başına neler gelebileceğini söylemesini isteyebilirsiniz.
4. Herhangi bir tehlike anında yetişkinlerden yardım isteme
• Hangi durumlarda büyüklerinden yardım istemediği takdirde tehlikeli bir olayla karşılaşabileceğini veya kazaya neden olabileceğini söylemesini isteyebilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
9. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Küçük nesneleri toplama
• Bir miktar kuru baklagili masaya veya yere saçtıktan sonra, çocuğun eline bir plâstik bardak vererek bunları tek tek toplayıp bardağın içine koymasını isteyebilirsiniz.
2. Çeşitli malzemeleri değişik şekillerde katlama
• Çocuğunuzun kıyafetlerini katlatabilirsiniz.
• Beraber çarşaf, örtü vb. katlayabilirsiniz.
• El işi kâğıtlarıyla çeşitli katlamalar yaptırabilirsiniz.
3. Kollarını ve bacaklarını kullanarak nesneleri itme, çekme ve döndürme
• Evdeki çeşitli nesneleri iterek, çekerek hareket ettirmesini, farklı nesneleri döndürmesini isteyebilirsiniz.
4. Çeşitli ağırlıktaki nesneleri kaldırma
• Çocuğun kaldırabileceği ağırlıklardaki (hafif, orta, ağır) nesneleri nasıl kaldıracağına örnek olmak için (Dizlerini bükerek alması gerekiyor.) ağır ve hafif nesneleri yerden nasıl kaldıracağını gösterebilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Olumlu duygu ve düşüncelerini uygun şekilde ortaya koyma
• Mutlu olduğu zamanlarda duygu ve düşüncelerini sizinle paylaşmasını isteyebilirsiniz.
2. Rahatsız edici duygu ve dürtülerini uygun şekilde ortaya koyma
• Sıkıldığı, kızgın veya üzgün olduğu zaman sorunun ne olduğunu sorabilir, onu rahatsız eden olayları anlatmasını isteyebilirsiniz.
3. Başkalarının duygularını ifade etme
•Örnek bir olay anlatarak “Bu durumda neler hissediyor olabilirim?” diye sorabilirsiniz.
4. Başkalarının sıkıntı ve mutluluklarını paylaşma
• Ara sıra; mutlu veya sıkıntılı olduğunuzu söyleyerek bu durumda olan biri için neler yaptığını ve nasıl paylaştığını gözlemleyebilirsiniz.
5. Atatürk ile ilgili etkinliklere katılma
• 19 Mayıs kutlama ve törenlerini izlemesini sağlayabilirsiniz.
6. Atatürk ile ilgili etkinliklerde aldığı sorumlulukları yerine getirme
• Çocuğunuzun seviyesine uygun (çok uzun olmayan) Atatürk’le ilgili bir şiir ezberlemesine yardımcı olabilirsiniz.
7. Algıladığı olay ve olguların estetik özelliklerini kendi sözcükleri ile anlatma
• Çevresinde gördüğü olay ve olgular hakkında kendi görüşlerini anlatmasını isteyebilirsiniz.
8. Çevresindeki olgu ve olayların estetik özellikleriyle ilgili özgün düşüncelerini etkinliklerinde gösterme
• Ev içindeki eşyaların düzenlenmesinde çocuğunuzun fikrini alarak onun istediği gibi düzenleyebilirsiniz. Odasında yerini değiştirmek istediği eşyalar olup olmadığını sorabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Nesneleri kullanarak tek basamaklı sayılarla toplama yapma (artırma)
(2)
• Aynı türden nesneleri kullanarak (meyve, oyuncak, kuruyemiş, kuru baklagil vb.) “şu kadar .... var, şimdi şu kadar daha ekledik. Kaç tane oldu?” gibi sorular sorarak sonuçlarını (sayarak) söylemesini isteyebilirsiniz.
2. Nesneleri kullanarak tek basamaklı sayılarla çıkarma yapma (eksiltme)
• Aynı türden nesneleri kullanarak (meyve, oyuncak, kuruyemiş, kuru baklagil vb.) “şu kadar .... var, şimdi şu kadar daha ekledik. Kaç tane oldu?” gibi sorular sorarak sonuçlarını (sayarak) söylemesini isteyebilirsiniz.
3. Sözcüğün tümce içindeki anlamını kendi ifadesiyle açıklama
• Birden fazla anlamı olan sözcüklerle ilgili tümceler kurup tümcenin içinde geçen bu sözcüğün anlamını doğru algılayıp algılamadığını (tümceden ne anladığını sorarak) anlayabilirsiniz.
4. Eş anlamlı sözcüklere örnek verme
• Eş anlamlı sözcüklerden (pis-kirli; al-kırmızı, beyaz-ak, siyah-kara vb.) birini söyleyerek bununla bir tümce kurup söylediğiniz sözcükle aynı anlama gelen sözcüğü söylemesini isteyebilirsiniz.
5. Zıt anlamlı sözcüklere örnek verme
• Karşıt (zıt) anlamlı sözcüklerden (açık-kapalı, acı-tatlı, siyah-beyaz, genç-yaşlı vb.) birini söyleyip bu sözcüğün karşıtını söylemesini isteyebilirsiniz.
6. Atatürk’ün yaptığı işlere örnek verme
• 19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı ile ilgili açıklamalar yapabilirsiniz. Atatürk’ün Samsun’a çıkışının önemini anlatabilirsiniz.
• Atatürk’ün düşüncelerini söyleme
• Atatürk’ün barış içinde yaşama, insanlara karşı sevgi gösterme ve hoşgürülü olma, çalışkan olma, insan hak ve özgürlüklerine saygı duyma vb. düşüncelerini anlatabilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Uygun giyeceği seçme
• Havaların ısınmasıyla birlikte yazlık giyeceklerden seçmesi ve giyinmesi için yardımcı olabilirsiniz.
2. Seçtiği giyecekleri kendi kendine giyme
• Giysilerine kendi kendine giymesi için fırsat verebilirsiniz.
3. Yeterli miktarda yiyecek yeme
• Az veya çok yemek yemenin sağlığımızı bozacağını, yiyecekleri yeterli miktarda yemenin önemini vurgulayabilirsiniz.
4. Sağlığı olumsuz etkileyen yiyecekleri yemekten kaçınma
• Sağlığımızı bozacak yiyecekleri tanıtarak, bu yiyecekleri mümkün olduğunca az tüketmek veya hiç tüketmemek konusunda bilgilendirebilirsiniz.
AİLE KATILIMI
İLE
İLGİLİ ETKİNLİKLER
10. SAYI
Psikomotor Alan
Kazanılması Beklenen Davranışlar
1. Çeşitli malzemeleri değişik şekillerde katlama
• Kâğıtları değişik şekillerde katlayarak şekiller oluşturabilirsiniz.
• Çocuğunuzun değişik türdeki kıyafetlerini katlamasını isteyebilirsiniz.
• Örtü vb. malzemeleri birlikte katlayabilirsiniz.
2. Nesneleri yeni şekiller oluşturacak biçimde bir araya getirme.
• Geometrik şekilleri (kare, üçgen, daire, dikdörtgen) kullanarak resim oluşturmasını isteyebilirsiniz.
• Legolarını birbirine ekleyerek yeni şekiller oluşturmasını isteyebilirsiniz.
3. Çeşitli ağırlıktaki nesneleri kaldırma
• Farklı ağırlıklardaki (ağır, hafif) nesnelerin nasıl kaldırılacağını örnekler vererek gösterip sonra ondan nesneyi kaldırmasını isteyebilirsiniz.
4. Çeşitli ağırlıktaki nesneleri taşıyarak belli bir mesafeye gitme
• Kaldırdığı nesneleri sizin belirlediğiniz yere kadar taşımasını isteyebilirsiniz.
Sosyal - Duygusal Alan
1. Grupta sorumluluk almaya istekli olma.
• Çeşitli sorumluluklar verebilirsiniz.
2. Aldığı sorumluluğu yerine getirme
• Verdiğiniz sorumlulukları yerine getirip getirmediğini uzaktan gözlemleyebilirsiniz.
3. Gerektiğinde lideri izleme
•Lider olarak ona gösterdiğiniz şeyleri yapmasını isteyebilirsiniz.
4. Gerektiğinde liderliği üstlenme
• Liderlik yapması için fırsat verip karar almasını, aldığı kararları uygulatmasını sağlayabilirsiniz.
5. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları fark etme
• Çevresini gözlemlemesini isteyip (kirlilik, düzensizlik, dağınıklık vb.) rahatsız edici durumları anlattırabilirsiniz.
6. Çevresinde gördüğü rahatsız edici durumları kendi estetik görüşüne uygun olarak değiştirme
• Çevresinde görüp anlattığı rahatsız edici durumları nasıl düzeltebileceğini sorabilirsiniz.
Bilişsel Alan ve Dil Alanı
1. Nesne durum ya da olayı anlaşılır şekilde açıklama
• Gazete, dergi ve fotoğraflara bakarak gördüklerini anlatmasını isteyebilirsiniz.
2. Aynı anlama gelebilecek düşünceleri farklı sözcüklerle açıklama.
• Eş anlamlı sözcüklerle birkaç tümce kurmasını, farklı sözcük kullanarak açıklamasını isteyebilirsiniz.
3. Sözcükleri, farklı yapıda sözel ürünler oluşturacak şekilde kullanma
• Öğrendiği veya öğreteceğiniz bilmece, tekerleme, şiir, öykü, şarkı vb.leri tekrar etmesini isteyebilirsiniz.
4. Verilen sesin kaynağını söyleme
(2)
• Kasetten dinlettiğiniz veya sizin taklidini yaptığınız seslerin kime, neye ait olduğunu söylemesini isteyebilirsiniz.
5. Verilen sesin özelliğini söyleme
• Dinlettiğiniz seslerin özelliğini (ince, kalın, yavaş, benzerlik, farklılık vb.) söylemesini isteyebilirsiniz.
Özbakım Becerileri
1. Temizlikle ilgili malzemeleri doğru kullanma
• Giyecek temizliği, vücut temizliği, ev temizliği gibi farklı temizlik alanlarında hangi temizlik malzemelerinin kullanıldığını gösterebilir, neyin nerede kullanıldığını sorabilirsiniz.
2. İçinde bulunduğu çevreyi temiz tutma
• Çevre kirliliğine neden olan olayları sorarak, çevre temizliğinin sağlanabilmesi için neler yapılabileceğini sorabilirsiniz.
3. Tehlikeli olan durumlara ve kazalar örnek verme
• Evde veya dışarıda karşılaşabileceği tehlikeli durumlara ve kazalara örnekler vermesini isteyebilirsiniz.
4. Tehlikeli olan durumlardan ve kazalardan kaçınma
• Sizin vereceğiniz örnek tehlikeli durum ve kazalardan nasıl korunacağını söylemesini isteyebilirsiniz.