Merhabalar Okul Öncesi Forum Resmi Web Sitesi 'Biz BÜYÜK Bir Aileyiz'

Foruma ücretsiz kayıt olarak mesaj gönderebilir, yeni konular oluşturabilir ve diğer üyeler ile etkileşim içine olabilirsiniz.

0-12 yaş çocuklarinda fiziksel gelişim özellikleri

Katılım
12 Kas 2012
Mesajlar
17
Tepki Skoru
0
Puanları
0
TANIMI VE ÖNEMİ
Bedeni oluşturantüm organlarıngelişmesi, boyun uzaması,
kilonun artışı,kemiklerin gelişimi,dişlerin çıkması ve değişmesi, kas, beyin ve
tüm sistemler(sinir, sindirim, dolaşım, solunum, boşaltım gibi) ve duyu
organlarının gelişimidir.
Gelişim yaşam boyu sürer; ancak çocuklukdöneminde diğertüm dönemlere
oranla açıkçadaha fazla görülebilir. Fiziksel gelişimçocuğun beden yapısındaki
niceliksel değişme ve artışları içerir. Gelişimin iki şekli vardır

NİCEL/SAYISAL:Ağırlık, boy sözcük sayısındaki artış gibi rakamsal olarak ifadeedilen artışı belirler.
NİTELİKSEL:
Yapıdave çeşitlilikteki gelişimi belirtir. Örneğin; çocuğun kaslarının

çalışmaşeklinde olduğu gibi…

Fiziksel gelişimin,insan hayatınının neredeyse tamamını etkilediği bilinmektedir.
Özellikle insan gelişiminin en hızlı olduğu dönemler olarak bilinenbebeklik ve ergenlik
döneminde kişide,gözle görülebilir nitelikte değişiklikler meydana gelir. Gelişimin hızlı
olduğubu dönemleri bireyin sağlıklı geçirişi, sonraki yaşamının sağlam temellerini
oluşturur.

0-12 YAŞ ÇOCUKLARINDA FİZİKSEL GELİŞİMİNİN ÖZELLİKLERİ

Fiziksel gelişimleilgili olarak dünya üzerindeki pek çok toplumda vücut ölçümlerinin

her yeni kuşakta,bir öncekine nazaran farklılaştığı savunulmaktadır.Buna göre bebekler

bundan 50-60 yılöncesine kıyasladaha iri olarak dünyaya gelmekteler. Çocuklar anne ve

babalarının kendi yaşlarındaki halinden daha ağır ve daha uzun boyludurlar. Örneğin; 8

yaşındakibir çocuk anne ve babasının 8 yaşındaki halinden daha ağır ve daha uzun boyludur.

Bu sonuç hemen hemen tüm dünya ülkelerindekiçocuklarla ilgili yapılanaraştırmalar

sonucunda bulunan bulgulardır.

Kuşaklararasındaki bu farklılığın nedeninin sağlık koşullarının, geçtiğimiz yüzyıllara

oranla çok fazla düzelmiş olması çocukların beslenme şekli, hastalıklardan daha iyi
korunmaları, hijyen koşullarının daha iyi olması, daha iyi tıbbi yardım almaları ve daha
iyi eğitimli anne babalar tarafından büyütülmeleri nedeniyle ortaya çıktığı şünülmektedir.

BOY KİLO

Bebeklik dönemindeki sağlıklı gelişiminin kanıtı bebeğin düzenli olarak kilo

almasıdır. Bebek beşinci ayda doğum ağırlığının iki katına, birinci yılda üç katına, ikinci

yıldaortalama olarak dört katınaulaşır. Bebeğin bir yıl içersinde boyu ortalama75cm’ye,

kilosu ise 10kg’a ulaşır. Bebek ilk 6 ay boyunca ayda8cm,ikinci 6 ay boyunca ayda 4cm

uzar.1-2 yaş arasında boy uzunluğu 10-12cm artış gösterir.2-4 yaşları arasında yılda yaklaşık

7cm uzar.4 yaşlaergenliğin başladığı 10-12 yaş arasında yılda 5-6cm uzar.1. yaşın sonunda

doğumuzunluğunun % 50 si kadar, 2. yaşın sonunda ise %75 i kadar dahauzamaktadırlar.4

yaşındaise doğum boyunun yaklaşık 2 katı kadar olur.

Bebeğinnormal gelişimiiçin anne sütünün yararı tartışılmaz bir gerçektir.

Hem kızhem de erkek çocuklarındaboy büyümesi ve ağırlık artması doğumdan

sonraki ilk birkaç yıl içersinde ve ergenlik dönemindehızlıyken, ilk çocukluk ve erinlik

öncesindeoldukça yavaştır.

Kızve erkek çocuklar arasındaboy ve kilo yönünden farklılıklar vardır,bunun nedeni

de erkek çocukların kızlara oranla daha çok kemik vekas kütlesine sahip olmalarıdır.On bir

yaş civarı çocukların büyüme ve gelişmelerinde yavaşlama görülmeye başlar, bu dönemdeki

çocuk birçok aktiviteye katılarak beceri kazanır, aynı zamanda gelişimindeki yavaşlamadan

istifade ederek bedenine alışması da kolaylaşır.

Büyüme ve gelişmeninyavaşlamasına karşın, özellikle kız çocuklarında bu dönemde

boy ve kilo artışının yanında ilk adet dönemi görülür.Erkeklerdeyse 15–16 yaşlarında ikincil

cinsiyetbelirtileri görülür.

Kaslar vücudun hareket sisteminin aktif elemanları olup kemiklerin üzerini örten

bölümünü oluşturur.Vücut hareketlerini kaslar sayesinde yapar. Çocuğun doğumda

kaslarının ağırlığı beden ağırlığına göre 1/5 ile 1/4 arasındadır, ergenlikte bu oran 1/3 iken

yetişkinlikteise 2/5 si kadardır.

Kaslarınvücuttaki gelişimibelli bir sıraizler, önce büyük kaslar sonrada küçük kaslar

gelişir.Doğumdan sonraki ilk aylarda gözkaslarıaktif haldedir, dörtyedi aylar arasındabaşı

ve bedeninin üst kısmını destekleyen kaslarla, el ve kolhareketini sağlayankasların kontrolü

sağlanır.

Erken çocukluk dönemindeyse daha çok, kaba motorhareketler ince motor

hareketlerden daha önce kendini gösterir. Örneğin çocuklar bu dönemde rahatlıkla koşup

zıplayabilirken, düğme ilikleme ve makas kullanmagibi becerileri yapmada zorlanırlar
KAS TİPLERİ

Kaslar istemli ve istemsiz kaslar olmak üzere ikiyeayrılır:
İSTEMLİ KASLAR:
İstenilen zamanda istenilenhareketleri sağlayankaslara denir.
Örneğin; Kol, boyun, baş, bacak, parmak, göz kapağı kasları bu gruba girer

İSTEMSİZ K
Bu kaslarınözelliği kişiye bağlı olmadan çalışmalarıdır. Örneğin:
Mide, kalp, karaciğer, dalak, bağırsaklar….vb iç organlarımız istemsiz çalışan kaslar girer.

KASLARIN VÜCUTTAKİ GÖREVLERİ

İskeletsisteminin hareketini sağlarlar

Vücudunenerji deposudur

Dilinhareketini sağlarve konuşmaya yardım eder

Organların çalışmasını etkiler

Kalbinçalışmasında ve kan dolaşımında etkin rolleri vardır

Solunum sisteminin çalışmasına yardımcı olurlar
KEMİK VE DİŞLER


Yeni doğanın kemikleri kıkırdaktır.zamanla bu kıkırdak doku kalsiyum, fosfat ve diğer minerallerlin etkisiyle

kemikleşmeyebaşlar. Yeni doğan bebekte toplam 270 kemik vardır. İlk yıllardaki kemik

gelişimihızlıyken ilk çocuklukta bu hız düşer; ancak ergenlik dönemindekemik gelişiminin

tekrar hızlandığı görülür

Yeni doğanbebeğin başı vücuduna oranla daha büyüktür.Normal bir yetişkindebaş

beden büyüklüğünün1/8 i kadardır,yeni doğanda ise bu oran 1/4 kadardır.

Yeni doğanın baş çevresi yaklaşık olarak 35cm dir. 3. ayda40.5cm, 6 ayda 43cm, 1

yaşında46cm’dir. Başınbüyümesi, beyin büyümesini yansıttığı için tüm çocuklarda dikkatle

izlenmelidir.

ğüsçevresi yenidoğandabaşçevresiyle birbirineçok yakın olup neredeyse eşittir. 1

yaşındansonra göğüsçevresi baş çevresinigeçer. Doğumdagöğüs çevresi 33 cm’dir.1

yaşında47 cm, 5 yaşında55 cm’dir.

Verilen tüm ölçümlerin yaklaşık değerler olduğu ve bireysel farklılıklara göre bu

oranlardaki değişikliklerin normal olduğu unutulmamalıdır; ancak bulunan sonuçlar büyük

farklılık taşıyorsa, en yakın zamanda çocuğun bir uzmana götürülmesigerekir.

Yeni doğanbebeğin kafatası arasında altı tane boşluk vardır,bu boşluklara

bıngıldak(fontonel) adı verilir. Bunların beş tanesi doğumun ilk günlerinde kapanırken

tepedeki bıngıldak on iki-on sekiz ayaları arasında kapanır. Kemik hastalığı olanlarda

bıngıldaklar geç kapanırken, beyin gelişiminde problem olmayan çocuklardadaha erken

kapanmaktadır.

ÇOCUKLARIN DİŞ SAĞLIĞININ KORUNMASINDA DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR:
Bebeklerin dişetleri,emzirildikten hemen sonra kalan süt veya mama kalıntılarını

temizlemek için bir bezle silinmelidir. Bu temizlikileri yaş diş sağlığı için çok önemlidir.

Çocuğasüt dişlerinin çıkmasından itibaren doğru diş fırçalama ve diş ipi kullanma

alışkanlığı kazandırılmalıdır.

Gün içerisinde çok sık şekerli gıdaları yemekten kaçınılmalıdır.

Diş fırçaları 3-5 ayda bir değiştirilmelidir.

Sert yiyecekler dişlerle kırılmamalıdır.

Dişleriğne, kürdan vb. ile karıştırılmamalıdır.

Diş sağlığı ısından kalsiyum vb. mineraller vevitaminler yönünden zengin

yiyeceklerin yeterli ve dengeli alımına özen gösterilmelidir.

Düzenliaralıklarla diş doktoruna gidilip gereklikontroller yaptırılmalıdır.

SİSTEMLER VE ORGANLAR

SİNDİRİM SİSTEMİ
Bebeğinsindirim sistemi, anne sütü ve onun bileşimineyakın gıdaları sindirebilecek

niteliktedir. Beklerin midesi küçük olduğundan, beslenme sırasında mide kapasitesi oranında

besin alımına dikkat edilmelidir, Bebeğin çabuk acıkacağı gözönünde bulundurularak az ve

sıksık beslenmesi gerekir. Ancak yaşla birlikte mide kapasitesi debüyüdüğünden alınması

gereken besin miktarı da bu oranda artar.

Diş sağlığını korumak ve olası olumsuzlukları gidermek amacıyla özellikle alınması

gereken vitamin ve kalsiyum ihtiyacının karşılanmasına özen gösterilmelidir. Aksihalde diş

sağlığı bozulacak ve istenmeyen durumlarortaya çıkacaktır.

SOLUNUM SİSTEMİ
Hücrelerin fonksiyonlarını yerlerine getirmeleri içinenerjiye ihtiyaçları vardır. Bu

enerji besin öğelerinin ve oksijenin kullanılmasıyla sağlanır.

KALP VE KAN DOLAŞIMI
Kalp herkesin kendi yumruğu büyüklüğünde olan bir organdır. İnsan vücudunda

bulunan en güçlü kas kalp kasıdır. Dakikada ortalama 70 kez kasılır. Kalbin bir günde

pompaladığı kanyaklaşık 20 tonun üzerindedir. Yeni doğan bebeğin kalbi ortalama 120-140

arasındaartar, bu hızsonraki yaşlardadüşer ve yetişkin seviyesine gelir. Normal bir

yetişkinin kalbi dakikada 60-70 arasında atar.

BOŞALTIM SİSTEMİ
Vücutta oluşanartık maddeler, hücreler tarafından doğrudan kana gönderilir.Kan bu

maddeleri alarak vücudun boşaltım kanallarına iletir.Su ve karbondioksitfazlası

solunumla,su ve tuzlarsa terleme yoluyla vücuttan dışarı atılır.Üre,ürik asit,su ve tuz

böbrekler tarafındanidrarla dışarı atılır.İdrarın % 95’i sudur. İlk yıllarda böbreklerin

çalışması düzensizdir. Bebeğin idrar yapma sayısı beslenme ve çevre koşullarına bağlı olarak

değişkenlik gösterir. Bebeğin aldığı gıda ve sıvı miktarı arttıkça idrar yapma sayısı da o

oranda artar.

Özellikle bebeklerin altının ıslak bırakılmasından kaynaklı olan idrar yolu

enfeksiyonlarının oluşmasına meydan vermemek için gereklihijyen koşullarının sağlanması

gerekir. Kızçocuklarının alt temizliği yapılırken kirliliğin üretme organlarına yayılması

önlenmelidir.

BEYİN VE SİNİR SİSTEMİ
Beyin, beyincik ve omurilikten oluşur. Merkezi sinir sisteminden 43çift sinir çıkar,

bunlarınon iki çifti beyinden çıkar,bunlara kafa çiftleri adı verilir.Bunlar ses duyma,söz

söyleme,tad alma,okuma ve yazma,dengeli yürüme gibifaaliyetlerin gerçekleşmesini

sağlar.Geriyekalan 31 çift sinirse kaslara ve iç organlara gider.Bu sinirler kasların görevini

yapmasını sağlar.

Merkezi sinir sistemi, ilk çocukluk döneminde hızlıyken erinlik döneminden sonra

durur. Çocukluk döneminde beyin ölçüsünde son derecebir yavaşlamasöz konusudur.

Beynin doğumöncesi ve doğum sonrasındaki gelişimi hızlıdır. Bu büyüme ve gelişmeye

beynin büyüme hamlesi denir.

İnsan doğumda yaşamı boyunca sahip olabileceği nöron hücrelerinin tümünesahiptir.

Beyinde hücre kaybı meydana geldiğinde, bu hücrenin yerine yenihücre oluşmaz.

Yaşamın ilk yıllarında zamanının çoğunu uyuyarak geçiren çocuk,ikinci aydan

itibaren çevreyle yavaş yavaş etkileşime girmeye başlar. Sinir sistemi ve kasların

olgunlaşmasıyla başını üçüncü ayda dik tutar, beşinci ayda dönme hareketlerininyanında

altıncı aya doğru, oturma eylemini gerçekleştirir. Giderek ayakta durma,yürüme ve koşma

gibibüyük kaslarını kullanma ile ilgili becerilerkazanmaya başlar.

ERGENLİK DÖNEMİNİN FİZİKSEL VE FİZYOLOJIK ÖZELLİKLERİ
Büyümenin en hızlı olduğu dönemlerden biri de ergenlikdönemidir. Bu dönemde

çocuk biyolojik değişim ve olgunlaşmasını tamamlayarak yetişkin görünümüne girer.

Ergenlik altı aylabir yıla kadar süren, erinlik döneminide içine alan beş-altı yıl süren bir

dönemdir

Erinlik dönemi çocukluğun sonu ve ergenliğin başlangıcı arasındaki bir ya da iki yılı

kapsayan dönemdir. Erinlik döneminde, kızlar erkeklere oranla daha uzunve ağırdırlar,

kızların çoğu bu dönemde yılda 5-10cm büyürlerkenerkeklerdeki bu oran genellikle büyüme

on-on altı yaşlarında başlar ve her yıl 8-12cm büyürler. Daha sonra bubüyüme yavaşlayarak

20 yaşınakadar sürer.

Bu dönemde kızlardave erkeklerdeki iç salgı bezlerininçalışma fonksiyonları

değiştiğinden, erkeklerde cinsiyethormonlarının artması spermlerin artmasına neden olur,

aynı zamandasakal ve tüylenmeler daha da yoğunlaşır. Dış görünüm de değişerek kemik ve

kaslar hızlagelişmeye başlar. Kızlardaysa ise bu dönem erkeklereoranla, birkaç yıldaha

erken başlar.Cinsiyet hormonlarının artması yumurta hücrelerinin de artmasına neden olur.

Kızlardabelirgin olarak kilo artışı,göğüslerde büyüme ve kalçalarda genişleme görülür.

Ergenlik çağındakideğişiklikler, cinsel salgı bezlerinin kana bol miktarda salgı

bırakmalarıyla başlar. Erkeklerde testesteron, kızlarda östrojen salgıları, beyindeki hipofiz

bezinin uyarılmasıyla bol miktarda üretilir. Kızlarda ergenlik döneminin ilkgöstergesi adet

kanamasının başlamasıdır. Erkeklerdeyse açık bir belirti yokken, vücuttaki kıllanmanın,

cinsel organlarda büyüme ve sperm üretiminin başlaması bir gösterge olarak kabuledilebilir.

Cinsel gelişimve vücuttaki değişiklikler 20 yaşına kadar devam eder; ancak ilk

zamanlardaki kadar hızlı değildir.

Ergenlik dönemi boyunca beden ağırlığı kızlarda 16 kg, erkeklerdeyse 20kgartar. İç

organlarınhızla büyümesi ve kütlesinin artması, kas dokusunda gelişme ve yağ dokusunda

artma, ergenlikte beden ağırlığında gözlenen belirgin artışın öğelerindendir. Gerek kızlarda,

gerekse erkeklerde vücutta yağ depolanması sonucu ağırlıkta belirgin bir artma gözlenir.

Ergenlik döneminde baş kemikleri dışındaki tüm iskelet sistemindebelirli bir sıraile

büyümede hızlanmagörülür. İlkönce el ve ayaklarınbüyümesi hızlanır, sonra ön kol ve

bacaklar, daha sonra üst kol ve uyluklar uzar.Uzunlamasınabüyümeyi, vücudun enine

büyümesindeki hızlanmatakip eder. Öncelikle kalçalar ve göğüs,sonra omuzlar genişlerve

en son olarak da baş uzar. Bütün bunlar ergenlikte boyuzamasının nedenleri arasında yer

alır.

Erinlik döneminde kızlar, hem boy, hemde ağırlık bakımından erkeklerden üstündür.

İskelet gelişimi yönünden de kızlar erkeklere göre daha gelişmiştir. Örneğin, 14 yaşındaki


bir kızın iskelet gelişimi,16 yaşındaki bir erkeğin iskelet gelişimine erişmiş durumdadır

FİZİKSEL GELİŞİMİNİN DİĞER GELİŞİM ALANLARIYLA İLİŞKİSİ
Fiziksel gelişimtüm gelişim alanlarının başlangıcıdır .Çocuğun fiziksel gelişimi onun

diğergelişim alanlarını etkileyebilir. Örneğin, fiziksel yönden gelişmemiş bir çocuk

arkadaşları ile birlikte oynamakta zorlukçeker, çabuk yorulur. Bu durum çocuğun

psikolojisini olumsuz etkileyebileceği gibi sosyalleşmesini de engeller.

Çocuklarınvazgeçemedikleri fiziksel gelişimidestekleyici etkinliklerin, çocukların

tüm gelişimalanlarına sayısız yararı olduğu unutulmamalıdır. Örneğin; oyun oynayan çocuk

hareket halinde olduğu için büyük ve küçük kaslarını çalıştırarak, kan dolaşımını hızlandırır.

Oyun oynayarak duygusal anlamda rahatlar ve arkadaşlarıyla birlikte oyun oynadığı için de

sosyalleşir.

FİZİKSEL GELİŞİMİNE UYGUN ETKİNLİKLER
Bu bölümde fiziksel gelişimi destekleyici etkinliklerleilgili gerekli görülen bilgiler

verilmeye çalışılmıştır; ancak öğretmen adayı, bu konuları iyice öğrenmeli, özümsemeli,

içine sindirmeli; fakat bununla da kalmayıp kendini bu alanda sürekli geliştirmelidir.

Günümüzde bir çocuğun bedensel ve ruhsal yönden sağlıklı gelişimi ve eğitimi için

oyunun uyku ve beslenme kadar önemli bir ihtiyaçolduğu kabul edilmektedir. Oyunun

çocuğunyaşamındaki yeri ve önemi konusundabirçok kuramcı değişik görüşler ileri

sürmüştür.Gross’e göre oyun ‘’Gerçek hayata hazırlayanalıştırmalardır.’’şeklinde

tanımlanır.

Spenser’a göre oyun “Fazla enerjinin boşaltılmasıdır.” şeklinde tanımlanır.

Montessori’ye göre oyun “Çocuğun işidir.”şeklinde tanımlanır.

Piaget’ e göre oyun “Dış dünyadan alınan uyarıları özümleme ve uyum sistemine

yerleştirmeyoludur.” şeklindetanımlanır.

Oyun ve hareket etkinliği hareketi gerektirdiğinden kas gelişimini olumlu yönde

etkiler. Oyun çocuk için keşfetme, öğrenme, kendini ifade etmekdemektir. Çocuk oyun

sayesinde çevresini daha iyi tanır, becerilerini geliştirir ve çeşitli roller üstlenerek dünyayı

algılamayaçalışır. Oyunun eğlendirici özelliği olması bakımından çocuk eğitiminde

öğrenme yöntemi olarak kullanılmaktadır.

Oyun her yaştainsanın hayatında önemli yeri olan etkinliktir.Yetişkin için oyun

eğlenme,dinlenme ve boş zamanları değerlendirme gibi algılanırken çocuk için oyun

zamanınını büyük bir kısmını alan ciddi bir uğraş olarak nitelendirilmelidir.

Oyun çocuğungelişmesi ve kişilik kazanması için sevgiden sonra gelen ikinciönemli

duygusal ihtiyaçtır. Bu anlamda sevgiden yoksun birçocukluğun düşünülemeyeceği gibi

Oyun çocuğunen ciddi uğraşıyken, oyun etkinliklerinde kullanılan araç gereçler de

onlarınen önemli iş aletleridir.Çocuğun oyun için gerekli aracı olsun ya da olmasın çocuk

mutlaka yaratıcılığını kullanarak bir şeyler yaratır; ancak çocuğun oyunlarının desteklenmesi

için, biz eğitimcilerinonlara bazı oyunmalzemeleri hazırlamamızı gerektirir.

oyundan yaksun bir çocuklukta düşünülemez.

Oyunun değeridüşünülürse çocuğun tüm gelişim alanlarını destekleyici olmakla

birlikte çocuğu gerçek hayata hazırlayıcı etkin bir araç olduğu unutulmamalıdır

FİZİKSEL GELİŞİMİNE UYGUN ARAÇ-GEREÇLER
Oyun çocuğunen ciddi uğraşıyken, oyun etkinliklerinde kullanılan araç gereçler de

onlarınen önemli iş aletleridir.Çocuğun oyun için gerekli aracı olsun ya da olmasın çocuk

mutlaka yaratıcılığını kullanarak bir şeyler yaratır; ancak çocuğun oyunlarının desteklenmesi

için, biz eğitimcilerinonlara bazı oyunmalzemeleri hazırlamamızı gerektirir.

Araç gereçleri üç başlıkta toplayabiliriz:

Çocuğunokul öncesi araç gereçleri ve oyuncakları,

ıkhava oyunları veetkinlikler için araç gereçler,

Çocuğungereksinimleri ve ilgileriyle ilgili etkinlikleri,



 

Giriş yap

Okul Öncesi Forum TV

000
Gün
00
Saat
00
Dakika
00
Saniye
Canlı yayına kalan süre.

18 Yıldır Sizlerle

18 yıldır sizlerleyiz. Türkiye'nin ilk okul öncesi eğitim platformu
Üst