Sosyal Gelişim Nedir, Sosyal Gelişim Ne Demektir

[Duygu USTABAŞ]

Sosyal gelişim, bireyin, çevresindeki bireylerle sosyal ilişkiler kurması sonucu; içinde bulunduğu toplumun ve evrensel kültürün, ilke ve değerlerine uyum için gerekli olan, davranış ve yaklaşımları kazanması sürecidir

Sosyalleşme ya da sosyal gelişim, bireyin belli bir toplumun davranış kalıplarını kişiliğine mal ederek, o topluma ait bir kişi konumuna gelmesidir

Sosyalleşme; bireyin sosyal bir varlık durumuna gelmesidir

Sosyal gelişim, bireyin, sosyal uyarıcılara karşı duyarlık geliştirmesidir

Sosyal gelişim, bilişsel ve kişilik gelişimine paralellik göstermesinin yanında, bütün gelişim alanlarının bileşkesi üzerinde temellenen bir süreçtir

Sosyalleşme, bireyin sosyal çevre içinde nasıl davranması gerektiğini özdeşleşme ve taklit yoluyla öğrenmesi için gerçekleşen bir sürecin anlatımı ve edimsel öğrenmenin ürünüdür

Sosyal Gelişimi Etkileyen Etmenler
Çevre ve kalıtımın karşılıklı etkileşim sürecinin ürünü olan sosyal gelişimde, çevrenin etkisi başka gelişim alanlarında olduğundan daha çok görülmektedir

Bilişsel kapasitesinin dışına çıkabilecek bir sosyalleşmeden söz edilemese bile bireyin sosyal gelişimi çevresinin ona sundukları kadardır

Sosyal gelişim, sosyal bir ortanda sosyal etkileşimle geçekleşir

İnsan içinde yaşadığı toplumun ona sağladığı imkân ve fırsatlarla ortaya çıkan toplumsal sürecin bir sonucudur

Bebeklik Döneminde Sosyal Gelişim
İnsan, sosyal olma eğilimi ve sosyal olma için gerekli olan donanımla dünyaya gelir
Bu donanımın içeriği, içinde yer aldığı ilişkiler ağına göre değişir
Sosyal davranışlar, sadece insana özgü bir davranış olup, toplu yaşayan diğer canlılarda görülmez
İlk sosyal davranış, bebeğin eşyalarla insanları birbirinden ayırmaya başladığı zaman görülür
Bebeğin, doğup büyümesi ve gelişmesinde etkili olan ilk ve temel iletişim ağı ailedir

İlk aylarda anne ile kendini bir bütün olarak algılayan bebek, giderek anne ile kendisi arasında ayırım yapmaya başlar

Bu, bebeğin ilk başarısıdır

Bu aylarda bebek, sadece beslenmek için değil, güvenlik gerekçesiyle de anneye dokunmak ve onun sıcaklığını duymak ister

Sosyal gelişim her şeyden önce algının ve algılamanın gelişimine bağlıdır İlk sosyal davranış olarak nitelendirilen gülümseme, ikinci aydan itibaren görülmeye başlar

Bebek, ikinci aydan itibaren çevresini tanımaya başlar Üçüncü aya girerken bebek, insanı ve objeleri fark ettikçe, değişik tepkiler göstermeye başlar

Dördüncü ayda beslenme, sosyal içerik kazanır

Çevresinden gelen seslere ilgi göstererek ortak yaşantıya katılır

Beşinci ayda aile bireyleri ile yabancıları birbirinden ayırır
Altıncı ayda çevresindekilerin davranışlarını taklit eder
Yedinci ve sekizinci ayda saklanan yerden oyuncağını bulur
Onuncu ayda elindekini başkalarıyla paylaşıyormuş gibi yapar, ama vermez
Yaklaşık bir buçuk yaşına kadar paralel oyun görülür

Onbirinci ayda müziğe ritmik hareketlerle eşlik eder

Çevresiyle olan ilişkilerini kıskançlık, sevgi, kızgınlık ve korku gibi duygusal yaşantılarla süsler

Oniki-onüç aylık çocuk, çevresindekilerle oyuncak için kavgaya girer

Bu kavgalar birbuçuk yaşına gelince azalır ve yerini dostça ilişkilere bırakır

Bir yaşın sonlarına doğru çocukların yaşıtları ile ilişki kurmaya başlaması anne-çocuk bağımsızlığına giden yolda atılan somut adımların başında gelmektedir

İki yaşının sonuna doğru, büyüklerle oynamaktan zevk almaya ve onları daha çok taklit etmeye başlar

İlk Çocukluk Döneminde Sosyal Gelişim
Çocuk, iki yaşına girme ile birlikte aile içi etkinliklere katılır

O sosyal ilişki kurabilen bir bireydir

İkibuçuk yaşında inatlaşarak başkaldırıda bulunur Serkeşlik çağındadır

Üç yaşında yeni dostlar edinmek isteğiyle oyuncaklarını onlara verir

Bu yaşlarda ilgileri, eşyalardan çok insanlara yönelmiştir

İsteklerinde ısrarlı ve sabırsızdır, kendini kabul ettirme eğilimindedir

Üç-dört yaşında çok faaldir, organize oyunlardan hoşlanmaz

Üç yaşına geldiğinde okul öncesi eğitim ortamına katılan çocuk,
arkadaşlarının onaylanan davranışlarının yanında, öğretmeninin de
davranışlarını benimseyerek sosyal gelişimini hızlandırır

Üç-dört yaşlarında çocuklar, genellikle
teşekkür ve lütfen sözcüklerini yerinde
kullanabilirler
Grup oyunlarında yavaş yavaş yer alır ve
sırasını bekler
Oyuncaklarını hala gönüllü paylaşmazlar
Toplum kurallarına uymada yetişkinleri model
almaya çalışırlar
Hatalı olduklarının farkına vardıklarında
kendiliğinden özür dilerler
Beşinci yaşta altın çağını yaşar

Son Çocukluk Döneminde Sosyal Gelişim
Çocuk, altı yaşında ikinci baş kaldırma yaşıdır
Daima birinci ve en iyi olmak ister
Kurallara uymaz
Bencillik hat safhadadır
Çok dağınıktır
Arkadaş ister, ama arkadaşlık ilişkileri iyi değildir
Yedi yaşında konuşmaktan, tartışmaktan, sorumluluk alabilen,
daha ciddi ve daha az sorunlu bir çocuktur
Kız ve erkek ayrımını oyunlarına yansıtır
Ailesinin yakınlığını ve ilgisini çekmek için evden kaçmaya
eğilimlidir
Sekiz yaşında çevresindekilere fikir verir ve onların eleştirilerine
karşı kendini şiddetle savunur
Randevularına sadık ve yedi yaşına göre daha sosyaldir

Kardeşleriyle iyi geçinir ve aile sorunlarına
duyarlıdır
Davranışları düzenli ve tutarlıdır
Dokuz yaşlarında arkadaşları ailesinin yerini almaya
başlamıştır
Arkadaşlık ilişkileri, giderek birbirine destek olmaya
dönüşür
Organize olmuş oyunlardan hoşlanır
Onuncu yaşta çeteleşme eğilimleri ortaya çıkar
Uyumlu ve sakindir
Kendini ve dünyayı sever, mutludur
Temizliğe, giyim ve kuşama daha çok önem verir
Cinslerin birbirlerine karşı ilgisi artmıştır
Kızgınlıklarını ve endişelerini iyi kontrol ederler
Kardeşlerine özel saygı ve sempatileri doğar
Evin dışındaki etkinliklere katılma isteği artmış,
okumaya ilgi azalmıştır​

Kaynak: Sosyal Gelişim Nedir, Sosyal Gelişim Ne Demektir​