Puanları
0
Solutions
0
- Katılım
- 21 Kas 2012
- Mesajlar
- 8
- Tepki Skoru
- 0
- Puanları
- 0
- Yaş
- 31
- Konum
- İstanbul, Turkey
Ahlak kavramı, yüzyıllardır filozoflar, din adamları tarafından tartışılmıştır. Bilim adamları tarafından irdelenmeye başlanması, 20. Yüzyılın başlarında gerçekleşmiştir. Özetlenen bu ünitede Piaget’nin ve Kohlberg’in ahlak gelişimi kuramlarına yer verilmiştir. Her iki kuram da psikoloji biliminde Bilişsel Yaklaşım akımı içinde yer almaktadır. İnsanın ahlak gelişimini, bilişsel gelişimine dayalı olarak açıklamaktadırlar.
Piaget’ye göre ahlak gelişimi iki dönemden oluşmaktadır. Bu dönemler; “Dışa Bağlı Dönem” ve “Özerk Dönem” olarak adlandırılmıştır. Yaşamın yaklaşık ilk 10 yılını kaplayan Dışa Bağlı Dönemde, ahlaki yargılar dışsal fiziksel ölçütlere göre yapılır. Ortaya çıkan fiziksel sonuca göre davranışın doğruluğu/yanlışlığı değerlendirilir. Kişinin büyük ölçüde somut işlemler dönemine özgü bilişsel yeterliklere kavuşması, onu ahlak gelişimi açısından bir sonraki döneme, Özerk Döneme girmeye hazırlar. Özerk Dönem’de birey, bir davranışın doğruluğunu/yanlışlığını değerlendirirken, ortaya çıkan fiziksel sonucu niteliği ile değil de, bu sürecin başlangıcındaki niyetle ilgilidir. Piaget’ye göre her iki dönemde de bireyler farklı nitelikte bilişsel örüntüleri kullanırlar.
Kohlberg’in Ahlak Gelişimi Kuramında kişinin içinde bulunduğu düzey; bir sorunla karşılaştığında çözüme varırken veya o davranışa yönelirken başvurduğu akıl yürütme süreci ile belirlenebilir. Kohlberg’in Piaget’nin Bilişsel Gelişim Kuramına dayalı olarak geliştirdiği bu kuram, ardışık üç temel düzeyden oluşmaktadır. Bunlardan ilki olan Gelenek Öncesi Düzeyde çocuğun iyi ve kötü, doğru ve yanlış kavramlaştırmaları, eylemlerin fiziksel sonuçları tarafından belirlenir. Benmerkezlilikten, kendi çıkarı doğrultusunda davranma ve böylesi tepkiler beklemeyi içeren iki alt evresi vardır. Bir üst düzey: Geleneksel Düzey olarak adlandırılmıştır ve bu düzeyde kabul edilmiş sosyal kurallar ve diğer insanların beklentilerini karşılama, eylemin var olan fiziksel sonuçlarına göre ön plandadır. Bu düzeyde çocuk diğer insanların beklentileri ile tutarlı biçimde davranmakla kalmaz, diğer insanların kuralları ile bütünleşir, kuralları sahiplenir ve onların yargılarına saygı duyar. Kohlberg’e göre insanların tümünün çıkamadığı en üst düzey; Gelenek Sonrası Düzey adını alır. Gelenek Sonrası Düzeyde adalet, insan hakları, yaşamın kutsallığı, insan onuru gibi evrensel ilkeler temel alınarak ahlaki yargılarda bulunulur.
Ahlak eğitimi, korku, suçluluk ve utanma duygularını temel almaksızın, çocukların toplumsallaşmasına destek sağlayan bir ortam yaratılarak verilmelidir. Bu açıdan bakıldığında sağlıklı bir ahlak gelişimi için, ahlak dersindense ahlak eğitimi daha işlevseldir.
Sağlıklı ahlak gelişimi için çocukların gereksinimleri şunlardır: Özgür iradelerini kullanabilmek, başkalarını ve kendilerini dikkate alabilmek, kendine ve başkalarına saygı geliştirebilmek, değerlerini sadece yakın çevresine göre değil, evrensel öğeler içeren bir temele dayalı olarak oluşturabilmek. Bu hedefe sağlıklı iletişim ortamları yaratılarak ulaşmak olasıdır.
Piaget’ye göre ahlak gelişimi iki dönemden oluşmaktadır. Bu dönemler; “Dışa Bağlı Dönem” ve “Özerk Dönem” olarak adlandırılmıştır. Yaşamın yaklaşık ilk 10 yılını kaplayan Dışa Bağlı Dönemde, ahlaki yargılar dışsal fiziksel ölçütlere göre yapılır. Ortaya çıkan fiziksel sonuca göre davranışın doğruluğu/yanlışlığı değerlendirilir. Kişinin büyük ölçüde somut işlemler dönemine özgü bilişsel yeterliklere kavuşması, onu ahlak gelişimi açısından bir sonraki döneme, Özerk Döneme girmeye hazırlar. Özerk Dönem’de birey, bir davranışın doğruluğunu/yanlışlığını değerlendirirken, ortaya çıkan fiziksel sonucu niteliği ile değil de, bu sürecin başlangıcındaki niyetle ilgilidir. Piaget’ye göre her iki dönemde de bireyler farklı nitelikte bilişsel örüntüleri kullanırlar.
Kohlberg’in Ahlak Gelişimi Kuramında kişinin içinde bulunduğu düzey; bir sorunla karşılaştığında çözüme varırken veya o davranışa yönelirken başvurduğu akıl yürütme süreci ile belirlenebilir. Kohlberg’in Piaget’nin Bilişsel Gelişim Kuramına dayalı olarak geliştirdiği bu kuram, ardışık üç temel düzeyden oluşmaktadır. Bunlardan ilki olan Gelenek Öncesi Düzeyde çocuğun iyi ve kötü, doğru ve yanlış kavramlaştırmaları, eylemlerin fiziksel sonuçları tarafından belirlenir. Benmerkezlilikten, kendi çıkarı doğrultusunda davranma ve böylesi tepkiler beklemeyi içeren iki alt evresi vardır. Bir üst düzey: Geleneksel Düzey olarak adlandırılmıştır ve bu düzeyde kabul edilmiş sosyal kurallar ve diğer insanların beklentilerini karşılama, eylemin var olan fiziksel sonuçlarına göre ön plandadır. Bu düzeyde çocuk diğer insanların beklentileri ile tutarlı biçimde davranmakla kalmaz, diğer insanların kuralları ile bütünleşir, kuralları sahiplenir ve onların yargılarına saygı duyar. Kohlberg’e göre insanların tümünün çıkamadığı en üst düzey; Gelenek Sonrası Düzey adını alır. Gelenek Sonrası Düzeyde adalet, insan hakları, yaşamın kutsallığı, insan onuru gibi evrensel ilkeler temel alınarak ahlaki yargılarda bulunulur.
Ahlak eğitimi, korku, suçluluk ve utanma duygularını temel almaksızın, çocukların toplumsallaşmasına destek sağlayan bir ortam yaratılarak verilmelidir. Bu açıdan bakıldığında sağlıklı bir ahlak gelişimi için, ahlak dersindense ahlak eğitimi daha işlevseldir.
Sağlıklı ahlak gelişimi için çocukların gereksinimleri şunlardır: Özgür iradelerini kullanabilmek, başkalarını ve kendilerini dikkate alabilmek, kendine ve başkalarına saygı geliştirebilmek, değerlerini sadece yakın çevresine göre değil, evrensel öğeler içeren bir temele dayalı olarak oluşturabilmek. Bu hedefe sağlıklı iletişim ortamları yaratılarak ulaşmak olasıdır.
